دانلود مقاله نجوم در مورد فضا و شگفتی هایش

قالب فایل: ورد قابل ویرایش

تعداد صفحات: 45

منظومه شمسی چیست؟
زمینی که ما بر روی آن زندگی می کنیم سیاره ای است که همراه با هشت سیاره دیگر پیوسته در حال گردش به دور خورشید است . هشت سیاره دیگری که با سیاره زمین منظومه شمسی را تشکیل می دهند عبارتند از : عطارد - زهره (ناهید) - مریخ - مشتری - زحل (کیوان) - اورانوس - نپتون و پلوتون .
در فضای کیهانی اجرام دیگری هم به صورت معلق وجود دارند که ستاره های دنباله‌دار . سیارکها - شهاب‌سنگها و قمرها از آن جمله اند .
زمین شبانه روز به دور خورشید در چرخش است و ماه نیز در مداری به دور زمین می چرخد . گاهی اوقات ماه بین زمین و خورشید قرار می گیرد به طوری که ما از روی زمین قادر به دیدن خورشید نخواهیم بود . بروز چنین حالتی را خورشید گرفتگی یا خسوف می نامند .

خورشید ستاره ای سوزان :
خورشیدی که روزها در آسمان مشاهده می‌کنیم یک ستاره بسیار بزرگ است . تفاوت ستاره با سیاره آن است که ستاره در جای خود ثابت است اما سیاره ها در مدارهای معینی می رخند . خورشید که چون گلوله ای آتشین در فضای کیهانی قرار دارد نزدیکترین ستاره به کره زمین است .
خورشید دارای اشعه هایی است که نگاه کردن مستقیم به آن با چشم غیرمسلح بدون دوربین و تلسکوپهای نجومی برای چشم انسان خطرناک است ، تا حدی که باعث نابینایی شود .
در نظر ساکنان زمین خورشید هر بامداد از نقطه ای در مشرق بالا می آید و پس از طی آسمان بالای سرما ، هنگام غروب در نقطه ای از مغرب پایین می رود .در حالی که واقعیت چنین نیست و در واقع این زمین است که با چرخش دایمی خود چنین حالتی را بوجود می آورد .هنگامی که نیمی از کره زمین مقابل خورشید قرار می گیرد روز است و با رسیدن شب ، روز در نیمه دیگر کره زمین آغاز می شود .فراموش نکنیم که خورشید همواره می درخشد و خاموشی ندارد .
خورشید یکصد بار از کره زمین بزرگتر است . اگر خورشید به اندازه یک توپ فوتبال در نظر بگیریم ، کره زمین در مقایسه با آن به اندازه ته یک سنجاق است .
توده های گاز از سطح خورشید متصاعد است . حرارت این گاز از حرارت جسم خورشید کمتر است و تصاعد دایمی این گازها سبب می شود که سطح کره خورشید آماس کرده و متورم بنظر بیاید .
سیاره عطارد :
عطارد نزدیکترین سیاره منظومه شمسی به کره خورشید است . سطح این سیاره به سبب نزدیکی به کره خورشید گرم و سوزان است و به همین سبب هیچ جانداری قادر به زندگی در آن نیست .
سفینه کیهان نورد «مارینر» چند سال پیش با عبور از نزدیکیهای عطارد توانست عکسهایی از سطح این سیاره بگیرد . سطح عطاردشباهت زیادی به کره ماه دارد . سطح این سیاره پوشیده از دهانه های آتشفشانی است و اثری از هوا در آن مشاهده نمی شود .
عطارد کوچکترین سیاره منظومه شمسی است . کره زمین سه برابر از سیاره عطارد بزرگتر است .

سیاره ونوس :
نظر به این کمه سیاره ونوس در میان توده های ابر و غبار پنهان شده تاکنون اطلاعات زیادی درباره این سیاره به دست نیامده است . البته بعضی از سفینه های کیهان نورد مانند سفینه کیهان نورد «ونرا» متعلق به شوروی ، با فرود بر سطح سیاره ونوس عکسهایی از آن به زمین مخابره کرده اند . سطح سیاره ونوس نیز بسیار گرم و غیرقابل سکونت است .
سیاره ونوس همان سیاره ای است که پیش از طلوع خورشید و یا بلافاصله پس از غروب خورشید در آسمان ظاهر می شود و نزد مردم به ستاره صبحگاهی معروف است .
ونوس نزدیکترین سیاره به کره زمین است و حجمی تقریباً برابر با کره زمین دارد . ستاره شناسان ونوس را خواهر خوانده زمین لقب داده اند .

کره زمین چه گونه است ؟
کره زمین سومین سیاره منظومه شمسی از نظر فاصله ، نسبت به خورشید است . زمین کره ای است مدور که سطح آن از یک لایه هوا به نام اتمسفر پوشیده شده . زمین دارای دو نوع چرخش است . یکی چرخش انتقالی در مداری به دور خورشید و دیگری چرخش وضعی که بر یک محور فرضی به دور خودش انجام می شود . چرخش انتقالی زمین به دور خورشید 365 روز یعنی یک سال طول می کشد ولی با چرخش محوری زمین که هر بیست و چهار ساعت یکبار صورت می گیرد شب و روز پدید می آید .
اگر بر سطح کره ماه بایستیم تصور می کنیم زمین از پشت کره زمین بیرون می آید و یا در پشت آن پنهان می شود .
مردم در ایام بسیار قدیم زمین را پدیده ای مسطح تصور می کردند و مردمان هند قدیم عقیده داشتند که زمین بر پشت فیلی غولپیکر جابجا میشود .

فهرست مطالب:

منظومة شمسی چیست؟

خورشید ستاره ای سوزان

سیارة عطارد 

 کرة زمین چه گونه است ؟

 سیارة ونوس

کرة ماه ، قمر زمین

سیارة مریخ

سیارة مشتری

سیارة زحل (کیوان)

اورانوس – نپتون و پلوتون

سیارکها و شهابها

ستاره های دنباله دار

فضای بی انتهای عالم

ستارگان

خانواده های گوناگون ستارگان

چگونگی پیدایش عالم

زمین تنها زیستگاه گیاهان و جانوران در عالم

علم ستاره شناسی

انواع تلسکوپها

رادیوتلسکوپ

آسمان در شب

ساختمان موشکها

ماهواره‌ها در فضا چه می کنند ؟

انسان در فضا

سفر به کرة ماه

راه پیمایی بر سطح کرة ماه

نخستین فضانوردان

سفرهای فضایی

ایستگاههای فضایی (مداری)

سفینه های رفت و برگشت فضایی

نگاهی به آینده

مقاله - نجوم و اختر فیزیک

لینک دانلود "  MIMI file " پایین همین صفحه 

تعداد صفحات :  " 30  "

فرمت فایل : "   word   "

فهرست مطالب :

آشنایی با کیهان شناسی 

جست‌وجوی اجرامی شگفت انگیزتر از سیاهچاله‌ها

پیچنده فضایی (1)

پیچنده فضایی (2) 

 دو فاجعه در یک کهکشان

ستاره شناسی دانش یگانگی کیهان

طفلک پلوتون

سیاره X

اجرام کوئی‌پر

ماهیت یک سیاره

هر جسم گردی یک سیاره نیست

تردیدها

نگاهی به آینده خورشید

سحابى حلقوى(عکس از رصد خانه کک)

برخوردی با مریخ در پیش است

سنگ آسمانی نراق

چگونه فضانورد شوید؟

در امریکا سه دسته فضانورد وجود دارن

 آیا هنوز هم دلتون میخواد فضانورد بشین؟

بخشی از  فایل  :

آشنایی با کیهان شناسی 

 کیهانشناسی علم بررسی تاریخ کیهان به عنوان یک کل است و هم ساختار و هم تکامل آن را بررسی می کند. در کیهانشناسی فرض می شود که در فاصله های بسیار زیاد، کیهان از هر مکانی که به آن نگاه شود یک شکل و متقارن به نظر می رسد، و در هر جهتی که به آن نگاه شود هم به یک شکل می باشد ( به بیان ریاضی تر، کیهان ایزوتروپیک است.) این فرضیات، اصول کیهانشناسی نامیده شده اند

جست‌وجوی اجرامی شگفت انگیزتر از سیاهچاله‌ها

دانشمندان وجود دسته‌ای جدید از سیاهچاله‌ها را پیش بینی کرده‌اند که به دلیل سرعت بسیار زیاد چرخش به دور خود افق رویداد ندارند.

به گزارش سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، سیاهچاله‌ها هم پیش از این در دسته اجرامی بسیار ناشناخته و رازآمیز قرار داشتند. تصوری که از این اجرام وجود دارد، این گونه است که جسمی بسیار کوچک جرمی معادل جرم چندین خورشید را در نقطه‌ای فشرده کرده است.

اما موضوع این خبر کشف جرمی شگفت انگیزتر از سیاهچاله‌ها است.

نظریه «تکینگی بدون پوشش» (naked singularity) حاکی از آن است که سیاهچاله آنقدر سریع به دور خود می‌گردد که در نهایت با فقدان افق رویداد مواجه می‌شود.

سیاهچاله‌ها زمانی شکل می‌گیرند که ماده‌ ستاره‌ای بزرگ بر روی خود فرو بریزد و در این حین، فشار لازم به طرف خارج برای خنثی کردن نیروی گرانشی که به طرف داخل وارد می‌شود، وجود نداشته باشد. از این رو فشار گرانش به سایر نیروهای داخلی غلبه می‌کند و سیاهچاله تا بینهایت در خود فرو می‌ریزد.

در این صورت نیروی گرانشی به قدری زیاد می‌شود که حتی نور نیز نمی‌تواند از آن بگریزد. در نهایت سیاهچاله در پوششی تاریک از خودش احاطه می‌شود که ما آن را افق رویداد می‌نامیم. اجرام و تابش‌ها هنگام رد شدن از افق رویداد ناگزیر به سمت سیاهچاله کشیده می‌شوند. به همین دلیل ما آن ها را نمی‌بینیم و سیاه می‌نامیم.

به نوشته نجوم، تمام سیاهچاله‌های کشف شده تا‌کنون، دارای چرخش به دور خود بوده‌اند. گاهی آنقدر زیاد که به بیش از هزار دور در ثانیه می‌رسید؛ اما در این نظریه جدید، اگر سیاهچاله‌ای را بیابید که سرعت گردش به دور خودش بسیار زیاد باشد، در آن صورت مقدار حرکت زاویه‌یی چرخشش بر نیروی گرانش حاصل از جرمش غلبه می‌کند و می تواند افق رویداد را کاهش دهد و یا از بین ببرد و سیاهچاله را بدون پوشش کند؛ اما سیاهچاله‌ای با 10 برابر جرم خورشید، به سرعت چرخشی بیش از چند هزار دور بر ثانیه نیاز دارد.

مطابق با نتایج تحقیقات دانشگاه‌های «دوک»(Duke) و «کمبریج»(Cambridge)، جرمی با چنین مشخصاتی را می‌توان در لنزهای گرانشی کشف کرد.

به گزارش ایسنا، لنز گرانشی قسمتی از فضا است که در آن جسمی با جرم زیاد مانند سیاهچاله وجود دارد و با توجه به نیروی گرانشی که دارد مانند یک عدسی طبیعی عمل می‌کند و نورهای رسیده از فواصل دور را خمیده و در نهایت کانونی می‌کند.

اگر نتایج این تحقیقات درست باشد، اخترشناسان می‌توانند چنین اجرامی را که در نظریه جدید پیش بینی شده ثبت و شناسایی کنند.

پیچنده فضایی (1)

تصور کنید اگر راندن در یک جاده کوهستانی برای شخصی مثلاً هشت ساعت طول بکشد، شاید یافتن یک تونل در آنجا، زمان لازم برای پیمودن این مسیر را به ده دقیقه کاهش دهد. پس اگر کسی با دوستانش قرار بگذارد که این مسیر را برود و سپس به آنها اطلاع دهد که به مقصد رسیده و آنها هم از داستان آن تونل فرضی آگاهی نداشته باشند، شاید بتواند برای دوستانش چنین وانمود کند که راه هشت ساعته را چنان تند پیموده که ده دقیقه ای رسیده!

اما مگر میشود که در هر شرایطی فاصله فیزیکی را چنان کوتاه کرد که زودتر به مقصد برسیم؟ مگر میشود در هر شرایطی میانبر پیدا کرد؟ پاسخ دانش فیزیک به این پرسش آری است.

برای شکافتن بهتر موضوع بهتر است کمی درباره نیروی گرانش (جاذبه) بگوییم. در افسانه ها میگویند که نیوتن با افتادن سیبی به سرش قانون گرانش را کشف کرد. او فکر کرد که چرا سیب بالا نمیرود و پایین میاید؟ او پی برد که اگر هر جسمی را با سرعت به اندازه کافی به هوا پرتاب کنیم، با شتاب ثابتی و در یک مسیر راست به زمین برمیگردد. پس میتوان گفت که کشش زمین و جسم دلیل این رویداد است. از آن پس دانش فیزیک پیشرفت کرد و دانشمندان فهمیدند که حرکت سیارات به دور خورشید هم از همین گونه است. گرچه به خاطر جرم زیاد سیارات و خورشید و مسافت زیاد میان آنها، خورشید نمیتواند آنها را در یک مسیر راست به سوی خود بکشد و آنها روی خورشید نمی افتند. پس با اینکه گرانش همان گرانش است و نیروی تازه ای در کار نیست، اما در اینجا کمی پیچیده تر خود را نشان میدهد و اثر گذاری آن از حرکت ساده و سقوط راست اجسام بر روی زمین، به حرکت پیچیده و چرخشی سیارات گرد خورشید با سرعتها و دوره های تناوب و ... متفاوت تبدیل شده. پس میتوان اینگونه نتیجه گیری کرد که در شرایط پیچیده تر، گرانش میتواند اثر گذاریهای پیچیده تری را به بار دهد.

تحقیق در مورد ستاره شناسی

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*

فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)

تعداد صفحه:68

 فهرست مطالب

نام گذاری ستارگان

مقدمه

بخش اول

سیستم نام گذاری بایر Bayer

سیستم نام گذاری Flamsteed 

بخش دوم

نسل جدید قوانین نامگذاری ستارگان

نامگذاری ستارگان دوتایی و چندگانه

نامگذاری ستارگان متغیر

سیستم نامگذاری در برخی از کاتالوگ های معروف

BD numbers

The Bright Star Catalog

The Henry Draper Catalog

The Guide Star Catalog

کاتالوگ های اجرام غیرستاره ای

سخن آخر

گشت و گذاری در آسمان

صورت های فلکی

صورت فلکی چیست؟

  صورت های فلکی باستانی و نوین

کره ی سماوی

منطقه البروج و دایرة البروج

حرکت تقدیمی (پیش روی) زمین

ستاره شناسان با استفاده از تلسکوپ فضایی مادن قرمز آژانس فضایی اروپا موفق شدند با دقت به تولد ستارگان درخشان بنگرند.

دانشمندان با استفاده از تلسکوپ فضایی مادن قرمز آژانس فضایی اروپا (ISO ) موفق شدند تولد ستارگان غول آسایی را مشاهده کنند که 100000 برابر خورشید ما درخشندگی دارد.این کشف به ستاره شناسان این امکان را می دهد تا بتواند مطالعات خود را در این ضمینه آغاز کنند که چرا ستارگان بزرگ تنها در برخی از نواحی فضا متولد می شوند. فضا پر از ابرهای عظیم گازی (سحابی) است و در قسمت هایی از این سحابی ها که گاز متراکم می شود ستارگان شکل می گیرند اماسوال اساسی اینجاست که چرا بعضی از این سحابی ها میزبان ستارگان بزرگ و کوچک و متنوع اند اما در برخی دیگر از سحابی ها تنها ستارگان کوچک با جرم های کم شکل می گیرند. پیش بینی شرایط لازم برای شکل گیری ستارگان بزرگ بسیار دشوار است زیرا این جنین های ستاره ای در دور دست ها و در پشت لایه هایی از غبار قرار گرفته اند . تنها طول موج های بلند مانند مادون قرمز می توانند از میان این لایه ها عبور کرده و مکان شکل گیری هسته ی ستاره را نمایان سازند.

ستاره شناسان انستیتوی ماکس پلانک با استفاده از دوربین ISOPHOT (طول موج مادن قرمز دور) موفق به جمع آوری اطلاعاتی از دو هسته بسیار بزرگ و  متراکم سرد شدند که هرکدام مقدار ماده ی لازم را برای تبدیل به یک ستاره پرجرم را دارا می باشند. به گفته ی دانشمندان، این پروژه نقطه ی عطفی در رصد ستارگان پرجرم پیش از شکل گیری محسوب می شود. ISO پس از ماموریت خود بین سالهای 1995 تا 1998  خود فهرستی از رصد های خود را منتشر کرد . پژوهش گران انستیتوی ماکس پلانک به رهبری استفن برکمن توانستند 15 جنین ستاره ای را پیدا کنند که به احتمال زیاد در آینده تبدیل به ستاره گان سنگین خواهند شد.آنها در ادامه با استفاده از تلسکوپ های زمینی موفق به کشف دو هسته ی متراکم سرد شدند که بیش ترین استعداد را دارا می باشند و در فهرست ISO با نام های ISOSS J18364-0221 شناخته شده بودند. هسته ی اول دمایی برابر 16.5 درجه کلوین (256.5-  درجه سانتی گراد) و جرمی معادل 75 برابر خورشید دارد ، دمای هسته ی دوم 16 کلوین (261- درجه سانتی گراد) می باشد و جرم آن 280 برابر جرم خورشید ماست.

پژوهشگران هم اکنون در حال جستوجو برای دیگر موارد مشابه می باشند.

مقدمه

بشر در طول تاریخ همواره مجذوب آسمان شب بوده است .بسیاری از ستاره ها و صورت های فلکی ، نام خود را از تمدن های باستانی و اولیه به هدیه گرفته اند . برای مثال با جستجویی ساده درآثار تاریخی به داستان ها و افسانه های بسیاری در مورد صورت فلکی جبار دست خواهید یافت که به دوران سامری ها ، روم باستان و بسیاری تمدن های دیگر باز می گردد . در این مقاله سعی میشود تا ضمن بررسی تاریخچه نامگذاری ستاره ها به روشهای نامگذاری و قواعد مرتبت با آن بپردازیم .

نام برخی از ستارگان از کجا آمده است ؟

با مراجعه به کتاب ها ومنابع نجومی به نام هایی برای ستارگان برمی خوریم که در هیچ یک از قواعد نامگذاری ستارگان نمی گنجد .

نام بسیاری از ستاره ها به نحوی با نام صورت فلکی خود در ارتباط است. برای مثال Deneb به معنی “دم” همان ستاره ای است که در قسمت انتهایی و دم صورت فلکی قو یا دجاجه قرار دارد .

گاهی نیز نام ستارگان بر اساس ویژگی خود آن ستاره می باشد و هیچ ارتباطی با نام صورت فلکی خود ندارد .برای مثال سیروس به معنی داغ و سوزان می باشد . با این ترتیب این نام ، لایق درخشان ترین ستاره آسمان می باشد و در عین حال هیچ نشانی از نام صورت فلکی خود (کلب اکبر ) در آن موجود نمی باشد .

به ندرت نام های شگفت انگیز در میان نام ها یافت میشود که در آنها نه نشانی از ارتباط با صورت فلکی هست و نه ارتباطی با ویژگی خود آن ستاره . برای مثال در صورت فلکی خرگوش ستاره ای وجود دارد که از گذشته به نام Nihal خوانده می شده است . ترجمه این کلمه را میدانید ؟ Nihal در اصطلاح به معنی " شتر ها عطش و تشنگی خود را رفع میکنند" است . به نظر شما دلیل این نامگذاری چیست ؟

نام برخی از ستارگان عربی است و معمولا با استفاده از حرف تعریف "ال" که در جلوی آنها می آید شناخته میشوند مانند Algol(که دارای ریشه فارسی است!)

بسیار از این نام ها در زمان های مختلف به شکل های گوناگون آمده اند و گاهی "ال " از این نام های حذف شده است مانند همین ستاره Algol که در برهه ای از تاریخ با نام Ghoul خوانده شده است .

برخی دیگر از نام ها دارای ریشه های یونانی و لاتین و یا حتی چینی می باشند . در این میان گاه با نام های بر خواهیم خورد که دارای ریشه فارسی بوده ولی در شکل ظاهری آن هیچ نشانی از فارسی یافت نمی شود و عمدتا در میان نامهای عربی و یا لاتین دسته بندی می شوند .

در بخش اول این مقاله به بررسی سیستم های نامگداری می پردازیم که ویژه ستارگانی است که تنها با چشم غیر مسلح دیده می شوند .

مقاله در مورد کاربرد علم ریاضی در نجوم و ستاره شناسی

لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه: 17
فهرست مطالب:

کاربرد علم ریاضی در نجوم و ستاره شناسی

کوتاه در مورد مایاها

محاسبات ریاضی مایاها در نجوم

رابطه ریاضی فاصله سیارات تا خورشید

سیارات:

نجوم از صفر تا بی نهایت

علم کیهان شناسی:

تاریخچه و سیر تحولی کیهان شناسی

محاسبات نجومی

محاسبه قطر و فاصله ماه در زمان گرفتگی:

فاصله و قطر ماه

محاسبه فاصله زمین و خورشید با استفاده از گذر زهره

کاربرد علم ریاضی در نجوم و ستاره شناسی

در آمد ریاضی ها"ریاضیات و نجوم ارتباط بسیار نزدیکی در قرون مختلف تا به حال داشته اند.که البته نجوم بسیاری از مکشوفاتش را مدیون حمایتهای رابطه های ریاضی است.در این مقاله ی کلان، به این مهم پرداخته شده است."
رصدخانه ای که مامون ضمیمه بیت الحکمه کرد، مرکزی شد برای مطالعه در نجوم و ریاضیات.در این رصدخانه مسلمین محاسبات مهم نجومی انجام دیدند چنانکه طول یک درجه از نصف النهار را با دقتی نزدیک به حاسبات ریاضی امروز اندازه گرفتند.تفصیل طرز عمل و محاسبه را ابن خلکان در شرح حال محمد بن موسی خوارزمی نقل میکند.ارقام معروف هندی از همین ایام نزد مسلمین متداول شد و ظاهرا" ترجمه کتاب نجومی سدهانته معروف به سندهند از سنسکریت به عربی که بوسیله ی محمد بن ابراهیم فزاری انجام شد و همچنین کارهای خوارزمی از اسباب رواج این ارقام شد، چنانکه جنب و جوش بازرگانی مسلمین و وسعت دامنه تجارت آنها بعدها موجب انتشار استعمال این نوع ارقام در اروپا شد.

در نجوم مطالع مسلمین مخصوصا" ارزنده بود.مطالعات بابلیها، هندوان و ایرانیان که به آنها رسید از اسباب عمده  (Albumasar) می خوانده اند: مجموعه در پیشرفت آنها: ابو معشر بلخی که اروپائیها در قرون وسطی وی را بنام زیجاتی داشت که در آن حرکات سیارات از روی طریقه هندی و رصد گنگ دز محاسبه شده بود و اگر چه اصل آن نمانده است اما آثار دیگر او از خیلی قدیم به زبان لاتینی ترجمه و مکرر چاپ شده است و اینهمه او را در نجوم در تمام قرون وسطی شهرت جهانی بخشید.با اینهمه، وی روی هم رفته به عنوان یک منجم بیشتر اهمیت دارد تا بعنوان یک عالم نجوم.از اینها گذشته، تجارب و اطلاعات صائبین نیز در پیشرفت نجوم اسلام تاثیر بسیار داشت.پابت ابن قره- که به هندسه و فیزیک علاقه داشت، در تحقیق طول سال شمسی و درجه آفتاب  مطالعات مهمی کرد.بتانی که نیز از میراث صائبین بهره داشت با تالیف زیجی در بسط هیئت و نجوم اسلامی تاثیر قابل ملاحظه ای داشت.وی حرکت نقطه اوج آفتاب را کشف کرد و بعضی اقول بطلیموس را در این باب نقد نمود.ملاحظات او در باب خسوف در محاسباتی که دانتورن(Dunthorn) از علماء قرن هجدهم اروپا کرد به عنوان یک راهنما یا محرک تلقی شد.نیز وی برای مسائل مربوط به مثلثات کروی راه حلهایی یافت که رجیومانتس (متوفی 1476) از آنها استفاده کرد.

سه شاهکار نجومی مسلمین در این زمینه به عقیده ی سارتون، یکی صور الکوکب عبد الرحمن صوفی است ( متوفی 376 ) دیگر زیج ابن یونس(متوفی 399) است که شاید بزرگترین منجمین اسلام باشد و چون وی آن را بنام احاکم بامرالله خلیفه فاطمی مصر ساخت زیج حاکمی خوانده می شود.سومین شاهکار نجومی عبارتست از زیج الغ بیگ که با همکاری امثال قاضی زاده رومی و غیاث الدین جمشید کاشانی تدوین شد اما قتل الغ بیگ مطالعات جدی مربوط به نجوم را در شرق در واقع پایان داد.ازجمله اقدامات علمی مسلمین در امور مربوط به ریاضی نجوم اصلاح  تقویم بود.در عهد جلال الدوله  ملکشاه سلجوقی که گویند عمر خیام هم با منجمین دیگر در این اصلاح همکاری داشت و تقویم جلالی که بدینگونه بوجود آمد از بعضی تقویم های مشابه که در اروپا بوجود آمد دقیقتر و شاید علمی تر بود.خواجه نصیر طوسی قطع نظر از تحریر اقلیدس و مطالعات راجع به مثلثات که آن را از گرو نجوم بیرون آورد و مستقل ساخت.در کتاب تذکره، هیئت بطلیموسی را به شدت انتقاد نمود و خود نظریات بدیعی پیشنهاد داد.اثبات و طرح عیوب سیستم بطلیموس به ضرورت اظهار طرح تازه ای که بعدها بوسیله ی کوپرنیک عرضه شد، کمک کرد.