بررسی صور خیال ( صور بلاغی ) در دیوان اشعار وصال شیرازی
164 صفحه
چکیده:
شعر و ادب پارسی از دیر باز با صور خیال در آمیخته و آشنا بوده است. صور بلاغی شامل تشبیه ، استعاره، مجاز و کنایه است و بیش از هزار سال است که شاعران فارسی زبان را در شعر، با خود ، آشنا و مأنوس ساخته است. در همهی سبکهای شعر کهن و معاصر، بسامد بالای کاربرد صور خیال را میتوان مشاهده نمود.
در سبک دورهی بازگشت که تتبّع و تقلیدی است از شعرای سبک عراقی و خراسانی ، ساختار صور بلاغی چه از دیدگاه لفظ و ساختار ظاهر ترکیبات و جملات و چه از نظر معنا و مسایل بیانی صور بلاغی ، از هر دو جهت ، شعر دورهی بازگشت، نظر به سبک عراقی و خراسانی دارد.
وصال شیرازی که از شاعران دورهی بازگشت است و از شاعران بزرگ دورهی نخست بازگشت ادبی محسوب میشود، در حوزهی صور بلاغی ، توانمند و صاحب هنر، ظاهر شده و به راستی که در همهی حوزه های صور خیال به ویژه انواع تشبیه و استعاره، سرآمد شاعران زمان خود بوده است. پژوهش در مسائل بیانی و صور بلاغی دیوان اشعار او ما را به تواناییهای او در آفرینش و پردازش انواع صور خیال آگاه میکند. مقایسهی بیانی شعر وصال شیرازی با معاصران وی، توانایی بلامنازع وی را در هنر شاعری و بکارگیری فنون بلاغت توسط وی را بر هر پژوهنده ای محرز و قطعی جلوه میدهد.
در این پایان نامه هریک از مباحث صور خیال در دیوان وصال شیرازی از تشبیه، استعاره، مجاز و کنایه در بخشهای جداگانه با ارائه شواهدی از اشعار وی ، پژوهش شده و مسائل بیانی اشعار وصال را به گونه ای مبسوط در ابعاد مختلف باز نموده و ارائه شده است. این پژوهش نمونه ای نسبتاً کامل از مسائل بلاغت و صور خیال را در شعر دورهی بازگشت به خواننده با ارائه شواهدی از اشعار وصال شیرازی ارائه میدهد.
واژگان کلیدی: وصال شیرازی ، دیوان اشعار، صور بلاغی، تشبیه، استعاره، مجاز، کنایه