عنوان تحقیق : جایگاه ایران در رقابتهای دول اروپایی عصر فتحعلیشاه (فرانسه، انگلیس، روسیه)

فرمت فایل : WORD (قابل ویرایش)

تعداد صفحات:250

فهرست مطالب:
عنوان     صفحه
1ـ مقدمه    2
2ـ مسأله اصلی    3
3ـ سوالات و فرضیات پژوهش    3
4ـ روش تحقیق    3
5ـ مشکلات تحقیق    4
6ـ پیشینه و ادبیات تحقیق    5
7ـ شناخت و نقد منابع    6
8ـ سامان‌دهی تحقیق    12
بخش اول:
1ـ روابط ایران و اروپا در دوره صفویه، افشاریه و زندیه (انگلیس، فرانسه، روسیه)
فصل اول:
1ـ1ـ روابط ایران و انگلیس در دوره صفویه، افشاریه و زندیه:
1ـ1ـ1ـ آغاز روابط ایران و انگلیس در دوره صفویه    19
1ـ1ـ2ـ سفارت شرلی به اروپا    23
1ـ1ـ3ـ اتحاد ایران و انگلیس علیه پرتغالیها و تصرف هرمز    27
1ـ1ـ4ـ روابط ایران و انگلیس پس از مرگ شاه عباس    30
1ـ1ـ5ـ شاه عباس ثانی و شاه سلیمان    33
1ـ1ـ6ـ روابط ایران و انگلیس در اواخر پادشاهی صفویه    34
1ـ1ـ7ـ روابط ایران و انگلیس در دوره افشاریه    36
1ـ1ـ8ـ روابط ایران و انگلستان در دوره زندیه    38
فصل دوم:
1ـ2ـ روابط ایران و فرانسه در دوره صفویه، افشاریه و زندیه:
1ـ2ـ1ـ آغاز روابط ایران و فرانسه در دوره صفویه:    46
عنوان     صفحه
1ـ2ـ2ـ روابط ایران و فرانسه در دوره شاه سلطان حسین    55
1ـ2ـ3ـ مقدمات قرارداد 1708    56
1ـ2ـ4ـ سفارت فابر    56
1ـ2ـ5ـ سفارت میشل و عقد قرارداد 1708    57
1ـ2ـ6ـ سفارت محمدرضا بیک و نقش فرانسه در ایران پس از سقوط اصفهان    62
1ـ2ـ7ـ روابط ایران و فرانسه در دوره افشاریه    69
1ـ2ـ8ـ روابط ایران و فرانسه در دوره زندیه    74
فصل سوم
1ـ3ـ روابط ایران و روسیه در دوره صفویه، افشاریه و زندیه:
1ـ3ـ1ـ روابط ایران و روسیه در دوره صفویه    78
1ـ3ـ2ـ روابط ایران و روسیه پس از شاه عباس اول    90
1ـ3ـ3ـ روابط ایران و روسیه در زمان شاه سلطان حسین    96
1ـ3ـ4ـ سفارت اسرائیل اری و آرتمی والنسکی    98
1ـ3ـ5ـ روابط ایران و روسیه در دوره افشاریه    103
1ـ3ـ6ـ روابط ایران و روسیه در دوره زندیه    110
بخش دوم:
2ـ جایگاه ایران در رقابتهای اروپایی اوایل قرن نوزدهم (انگلیس، فرانسه و روسیه)
فصل اول:
2ـ1ـ اوضاع اروپا و کشیده شدن ایران به دایره سیاست بین‌المللی
2ـ1ـ1ـ تحولات اروپا در قرون هیجدهم و نوزدهم:    115
2ـ1ـ2ـ انقلاب صنعتی    115
2ـ1ـ3ـ علل و نتایج انقلاب صنعتی    115
2ـ1ـ4ـ اوضاع اروپا در قرن هیجدهم    120
عنوان     صفحه
2ـ1ـ5ـ اوضاع اروپا در اواخر قرن 18    122
2ـ1ـ6ـ ناپلئون و مصر    124
2ـ1ـ7ـ سیاست خارجی ناپلئون    126
2ـ1ـ8ـ از انقلاب فرانسه تا قتل تزار پل اول    131
2ـ1ـ9ـ از جلوس الکساندر تا عقد قرارداد تیلسیت    139
2ـ1ـ10ـ از قرارداد تیلسیت تا کنگره وین    151
فصل دوم:
2ـ2ـ سیاست خارجی ایران از سقوط اصفهان تا اواخر دوره فتحعلیشاه
2ـ2ـ1ـ از سقوط اصفهان تا فتحعلیشاه    166
2ـ2ـ2ـ تحولات سیاسی ایران در اوایل دوره قاجاریه    179
فصل سوم:
2ـ3ـ دخالت کشورهای اروپایی در اوضاع سیاسی ایران (فرانسه، انگلیس و روسیه)
2ـ3ـ1ـ دوره دخالت فرانسه در اوضاع سیاسی ایران    191
2ـ3ـ2ـ جایگاه انگلستان در جنگ‌های ایران و روسیه    207
2ـ3ـ3ـ مذاکرات و شکست اصلاندوز    217
2ـ3ـ4ـ عهدنامه گلستان و پذیرش صلح    223
2ـ3ـ5ـ دوره دوم جنگ‌های ایران و روسیه    232
2ـ3ـ6ـ نتیجه    236

مقدمه:
یکی از مسائلی که همواره ذهن نگارنده را به خود مشغول می‌داشت این بود که سرزمین‌هایی که زمانی جزو قلمرو ایران محسوب می‌شدند و نامهای فارسی اجزاء جغرافیایی آنها در کتب و متون تاریخی و ادبی این کشور مؤید چنان تعلقی می‌باشد، چگونه از این کشور جدا شده و سرنوشتی سوای ـ ایران به مفهوم سیاسی متداول امروزی‌اش ـ پیدا کردند. نامهایی چون رودکورایاکر که یادگار و یادآور نام کورش پادشاه بزرگ هخامنشی است، نامهای دربند، گنجه و بخصوص نام اخیر که یادآور شاعر پارسی‌گوی نظامی گنجه‌ای است از جمله نامهایی می‌باشند که هر ایرانی ـ حتی با سواد اندک و بدون اطلاعات تاریخی ـ با شنیدن آن احساس بیگانگی نسبت به آنها نکرده و اگر بداند ـ که غالبا می‌دانند ـ آن سرزمین‌ها دیگر متعلق به ایران نیست بر از دست رفتن آنها حسرت می‌خورد.
از زمانی که نگارنده دانشجوی مقطع کارشناسی بود، براین مطلب واقف شد که از ابتدای حکومت خاندان قاجار، مخصوصاً از زمان فتحعلیشاه ضعف قوای سیاسی، نظامی و اقتصادی ایران در مقابل دول غربی روشن شد. اگرچه زمینه آن ضعف در گذشته فراهم شده بود) و از آن پس تدریجاً و عملاً و رسماً قسمتهایی از قلمرو تاریخی این کشور از آن جدا شده و در تنظیم روابط خود با دول اروپایی دچار خودباختگی و پذیرش قراردادهایی شد که ناشی از بی‌اطلاعی از اوضاع جهانی و سیاست‌های دولت‌های خارجی بود و استقلال سیاسی، نظامی، اقتصادی و حقوقی ایران را خدشه‌دار کرد.

مسأله اصلی:
چرا و چگونه ایران در اوایل قرن نوزدهم در کانون توجهات بین‌المللی قرار گرفت؟
سوالات و فرضیات پژوهش:
با توجه به اهداف تحقیق مورد نظر، سوالات مطرح شده در این پژوهش عبارتند از:
ـ واکنش ایران در مقابل گرایش سه کشور روسیه، فرانسه و انگلستان به ایران چگونه بوده است؟
ـ گرایش سه کشور فرانسه، روسیه و انگلستان به ایران، برای ایران و کشورهای مذکور چه پیامدهایی داشت؟
در جواب سوالات فوق فرضیه‌های زیر مطرح است:
ـ رشد سرمایه‌داری صنعتی و رقابت امپریالیستی موجب توجه دولت‌های اروپایی به ایران شد، با توجه به اینکه ایران از نظر موقعیت جغرافیایی شرایط حساسی داشت.
ـ پیروزی روسیه بر ایران نتیجه یک سری معاملات پنهانی میان روسیه و انگلیس بود.

روش تحقیق:
روش تحقیق به کار رفته در این پژوهش بیش از هر چیز روش کتابخانه‌ای است. داده‌های این بررسی از متن‌های نوشتاری گردآوری شده‌اند. در ارائه این داده‌ها از شیوه توصیفی ـ تحلیلی استفاده شده است و در مواقع لزوم کوشش شده است مباحث متناقض مورد تحلیل قرار گیرد.


مشکلات تحقیق:
طبیعی است که تحقیقی در هر موضوعی مشکلات مخصوص به خود را دارا می‌باشد. از مشکلات نگارنده در تهیه و تدوین این رساله علاوه بر محدودیت‌های مادی و محدود بودن زمان، مشکل دست یابی به منابع و مأخذ بوده است. یکی از مراجعی که انتظار می‌رفت در زمینه موضوع این رساله دارای اسناد و مدارک قابل توجهی باشد اداره آرشیو وزارت امورخارجه ایران بود. ولی متأسفانه استفاده از آن مرکز برای عموم محققین امکان‌پذیر نیست و فقط عده‌ای محدود و افرادی خاص می‌توانند به اسناد آنجا دسترسی داشته باشند ـ از نیروهای وزارت مربوطه باشند.
مراکزی که مورد مراجعه اینجانب برای دستیابی به منابع مفید و مؤثر واقع شد. شامل کتابخانه‌های دانشگاههای تهران و اصفهان و چند کتابخانه دولتی و عمومی دیگر و کتابخانه شخصی بعضی از اساتید و دوستان بوده است. و بی‌مناسبت نیست که نگارنده مراتب تشکر و امتنان خود را نسبت به افرادی که در این زمینه بذل عنایت و همکاری کرده‌اند ابلاغ نماید.
مشکلات و محدودیتها و مخصوصاً تلف شدن مقدار زیادی وقت که غالباً ناشی از کمبود بعضی از امکانات و سیستم ارائه خدمات کتابخانه‌های مربوطه می‌باشد، بر کسانی که با این مراکز مرتبط باشند پوشیده نیست و توضیح بیشتر در این مورد ضروری نمی‌نماید.
اگرچه منابع بسیار است، عدم دسترسی به کتابخانه‌های غنی و مکانهای فرهنگی بر مشکلات تحقیق افزوده است؛ در عین حال بسیاری از منابع که در ارتباط با موضوع بوده‌اند توجه نشده است زیرا از توان و زمان مشخص خارج است و در عین حال با توجه به گستردگی موضوع مقدور نبود که تمام منابع را بررسی نمایم. همچنین بسیاری از منابع یا در کتابخانه‌ها موجود نیست یا به زبان‌های دیگر است چون حیطه زمانی تحقیق دوران طولانی را دربر می‌گیرد؛ طبعاً فرصت ترجمه تمامی این منابع نبوده است و نیز بیشتر کتاب‌های هم که در مورد روابط ایران با دول اروپایی است به صورت پراکنده به این موضوع اشاره کرده‌اند اگرچه به روزگار خود آثاری شایان تحسین بوده‌اند، نباید منکر کاستی‌ها و لغزش‌های آنها باشیم. به نظر من وظیفه پیش روی محققان این است که مواد و مصالح تازه‌ای به این چارچوب بیافزایند، هرچند بخش عمده این وظیفه می‌باید بدست نسل بعدی محققان انجام پذیرد، من هم امیدوارم سهم خود را ادا کنم.

برای خرید این پایان نامه بر روی کلمه ی " خرید محصول" کلیک کنید