بورس
بورس
تعریف بورس:
بورس ها(اعم از اوراق بهادار یا کالا) بازارهای متشکل و سازمان یافته ای هستند که نظام مبادله را سامان داده و شبکه سنتی داد و ستد را به شبکه های سازمان یافته و با ساز و کار مشخص در راستای رفع مشکلات مربوط به نوسانات قیمتی و ریسک های تولیدی و محدودیت های نقدینگی تبدیل می کنند.
انواع بورس: در یک طبقه بندی کلی بورس شامل دو نوع است:
1- بورس اوراق بهادار
2- بورس کالایی
در ایران علاوه بر بورس اوراق بهادار، بورس فلزات و محصولات صنعتی و بورس محصولات کشاورزی که از انواع بورس های کالایی به شمار می روند در حال حاضر فعال بوده و بورس نفت نیز قرار است در آینده ایجاد شود.
بورس کالا چیست؟
تشکیل بورس کالا، به لحاظ نظری مبتنی بر مزایای یک بازار رقابتی است که در آن تعداد زیادی خریدار و فروشنده، محصول مشابهی را معامله می کنند و به دلیل تعدد تعداد خریداران و فروشندگان، هیچ یک نمی توانند بر قیمت بازار اثر گذارند.
ماهیت کارکرد بالقوه بورس کالایی با بازارهای رقابتی سازگاری و همخوانی دارد.
روش داد و ستد در بورس کالا و شرایط لازم برای تحقق معاملات:
عمده ترین شیوه داد و ستد در بورس کالا استفاده از قرارداد های آتی است، از مزایای اصلی این قرارداد ها مصونیت در برابر خطرات ناشی از نوسان قیمت با کسب سود به سبب تغییر قیمت است.
عمده قرارداد های آتی که در بورس کالا رد و بدل می شوند، قرارداد خرید یا فروش مقدار کالای خاص با کیفیت مشخص برای تحویل در تاریخ معینی در آینده با قیمت ثابت می باشد.
برخی از شرایط ضروری برای تحقق معاملات قرارداد آتی عبارتند از :
1- وجود نوسان در قیمت کالای مورد داد و ستد به طوری که انگیزه برای انجام قرار داد آتی را توجیه کند.
2- وجود واحد ها و بنگاه های اقتصادی در بازار کالا.
3- قابلیت درجه بندی استاندارد کالا و امکان رتبه بندی.
4- قابلیت ذخیره شدن کالا و همچنین حمل و تحویل به خریداران.
5- وجود سرمایه لازم و تسهیلات مالی برای پرداخت ودیعه و تسویه قرارداد.
6- وجود تسهیلات زیربنایی از قبیل شبکه های ارتباطی، قانونی و مالی.
منافع بالقوه بورس کالا:
1- شفافیت بازار
2- تسهیل رقابت
3- افزایش کیفیت کالا و استاندارد شدن آنها
4- افزایش کارایی بازار
شرایط مؤثر بر رونق بورس کالا:
1- وسعت بازار
2- استاندارد کالا
3- بازار رقابتی و آزاد کالا
4- تسهیلات زیر بنایی
5- حمایت های مالی و حقوقی
تعداد صفحات: 30
