پایان نامه ارشد بررسی اثر محدودیت های مالی بر فرصت های سرمایه گذاری در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

چکیده

محدودیت مالی موضوع مهمی پیش روی تمام شرکت ها می باشد. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی اثرگذاری محدودیت مالی بر فرصت های سرمایه گذاری در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد. در این تحقیق از مدل تعدیل شده اویلر برای اندازه گیری فرصت های سرمایه گذاری استفاده شده است. جامعه آماری شامل شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و نمونه آماری تعداد 108 شرکت بوده است. داده های تحقیق مربوط به یک دوره زمانی 5 ساله 1387-1391 می باشد. داده ها به صورت شرکت-سال مرتب شده و با استفاده از رگرسیون خطی چندگانه و داده های پانلی مدل های برآورده شده و فرضیه تحقیق آزمون شد. نتایج آزمون عدم تاثیر محدودیت مالی بر فرصت های سرمایه گذاری سال آتی و رد فرضیه پژوهش را نشان داد.

واژه های کلیدی: محدودیت مالی، فرصت سرمایه گذاری، سرمایه گذاری در کالاهای سرمایه ای، جریان وجه نقد آزاد، سود تقسیمی.

 1-3 سابقه و ضرورت انجام تحقیق

عرب صالحی، اشرفی (11390) به بررسی رابطه بین محدودیت های مالی سنتی و حساسیت سرمایه گذاری جریان نقدی پرداخته است، که برای طبقه بندی شرکت ها در دو گروه دچار محدودیت مالی و فاقد محدودیت مالی، میزان ذخایر نقدی شرکت ها به عنوان متغیر طبقه بندی کننده اصلی مورد توجه قرار گرفته است. انتظار می رود که ذخایر نقدی، توانایی شرکت ها در بهره برداری از فرصت های سرمایه گذاری سودآور افزایش دهد. یافته های پژوهش نشان دهنده نقش مثبت ذخایر نقدی در کاهش حساسیت سرمایه گذاری جریان نقدی شرکت ها است. از طرف دیگر برتری خاصی در استفاده از مدل ذخایر نقدی بهینه در مقایسه با معیارهای سنتی محدودیت مالی مشاهده نشده است.

کاشانی پور و همکاران (1389): کاشانی پور و همکاران پژوهشی تحت عنوان "محدودیت های مالی و حساسیت سرمایه گذاری به جریان های نقدی در بورس اوراق بهادار تهران " انجام داده اند. حساسیت سرمایه گذاری به جریان های نقدی، به تغییرات مخارج سرمایه ای شرکت ها در قبال تغییرات در جریان های نقدی اشاره دارد. این مبحث با ادبیات سرمایه گذاری و تامین مالی شرکتی مرتبط است. نتایج نشان می دهد که شرکت های با محدودیت مالی، نسبت به شرکت های بدون محدودیت مالی، از حساسیت سرمایه گذاری به جریان های نقدی بالاتری برخوردارند و در هنگام تصمیم گیری های سرمایه گذاری، بر جریان های نقدی داخلی، تاکید بالایی می کنند.

تهرانی و حصارزاده (1387) در تحقیقی به بررسی تاثیر جریان های نقدی آزاد و محدودیت مالی بر بیش سرمایه گذاری و کم سرمایه گذاری پرداختند. نتایج نشان می دهد که رابطه بین جریان وجوه نقد آزاد و بیش سرمایه گذاری، مستقیم و به لحاظ آماری معنی دار می باشد. با این وجود یافته ها حاکی از عدم معنی داری رابطه بین محدودیت مالی و کم سرمایه گذاری در شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد.

گواریگلیا(2008): در پژوهشی رابطه محدودیت های مالی داخلی، محدودیت های مالی خارجی و اتخاذ تصمیم های سرمایه گذاری را مورد بررسی قرار داد. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان می دهد حساسیت سرمایه گذاری نسبت به جریان های نقدی، به درجات مختلف محدودیت های مالی داخلی و خارجی وابسته است. دیگر نتایج پژوهش نشان می دهد هنگامی که محدودیت های مالی خارجی بالاست و محدودیت های مالی داخلی پایین است حساسیت سرمایه گذاری نسبت به جریان های نقدی بالاتر است.

کلاری و همکاران (2007): تاثیر محدودیت های مالی داخلی و خارجی را بر روی حساسیت سرمایه گذاری نسبت به جریان های نقدی مورد بررسی قرار دادند. آن ها مدلی پیش بینی کردند که این حساسیت را به وسیله اثر متقابل بین درآمد و هزینه نشان می دهد. طبق اثر هزینه سطوح بالاتر سرمایه گذاری نیازمند مقروضات بیشتر، هزینه های بیشتر و در نتیجه ریسک بالاتر است که یک رابطه مثبت بین جریان های نقدی و سرمایه گذاری را نشان می دهد. از طرف دیگر طبق اثر درآمد سطح بالاتر از سرمایه گذاری، درآمد بیشتری برای شرکت ایجاد می کند و در نتیجه ریسک شرکت را کاهش خواهد داد. این تاثیر یک رابطه منفی بین جریان های نقدی و سرمایه گذاری را نشان می دهد.

ضرورت عنوان تحقیق: از عواملی که باعث شد این تحقیق انجام شود موارد زیر را می توان نام برد:

تضاد بین نتایج تحقیقات و پژوهش های مشابه در ایران و سایر کشورهاعدم وجود موارد دقیقا مشابه این تحقیق در ایرانبررسی اثر محدودیت حاصل از خالص جریانات نقدی سرمایه گذاری بر فرصت های سرمایه گذاری سال آتیبررسی اثر محدودیت حاصل از جریانات نقدی آزاد بر فرصت های سرمایه گذاری سال آتیبررسی اثر محدودیت حاصل از نگهداری وجه نقد بر فرصت های سرمایه گذاری سال آتیبررسی اثر محدودیت حاصل از اهرم مالی بر فرصت های سرمایه گذاری سال آتیبررسی اثر محدودیت حاصل از سود تقسیمی بر فرصت های سرمایه گذاری سال آتیخالص جریانات نقدی سرمایه گذاری بر فرصت های سرمایه گذاری سال آتی تاثیر دارد.جریانات نقدی آزاد بر فرصت های سرمایه گذاری سال آتی تاثیر دارد.نگهداری وجه نقد بر فرصت های سرمایه گذاری سال آتی تاثیر دارد.اهرم مالی بر فرصت های سرمایه گذاری سال آتی تاثیر دارد.سود تقسیمی بر فرصت های سرمایه گذاری سال آتی تاثیر دارد.

1-4 هدف ها1-5 فرضیه ها1-6 مراجع استفاده کننده از نتیجه پایان نامه

در یک دید کلی می توان استفاده کنندگان از این تحقیق را سازمان بورس اوراق بهادار، فعالان، تحلیل گران مالی و کارگزاران بورس و بازار سرمایه، مدیران شرکت های تجاری، پژوهشگران و دانشگاهیان علاقه مند به این موضوع دانست.

 تعداد 132 word

فهرست مطالب

فصل اول کلیات تحقیق.. 1

1-1 مقدمه. 2

1-2 بیان مسئله. 2

1-3 سابقه و ضرورت انجام تحقیق.. 3

1-4 هدف ها 5

1-5 فرضیه ها 5

1-6 مراجع استفاده کننده از نتیجه پایان نامه. 6

1-7 روش انجام تحقیق.. 6

1-8 روش و ابزار گردآوری و تجزیه و تحلیل اطلاعات... 6

1-9 قلمرو تحقیق (زمانی، مکانی، موضوعی) 7

1-9-1 قلمرو مکانی.. 7

1-9-2 قلمرو زمانی.. 7

1-9-3 قلمرو موضوعی.. 7

1-10 جامعه آماری و روش نمونه گیری.. 8

1-11 تعریف واژگان و اصطلاحات تحقیق.. 8

1-12 خلاصه فصل.. 9

فصل دوم مبانی نظری و پیشینه تحقیق.. 10

2-1 مقدمه. 11

2-2 مبانی نظری.. 11

2-2-1 تعریف محدودیت مالی.. 11

2-2-2 تعریف سرمایه گذاری.. 12

2-2-3 تعریف فرصت های سرمایه گذاری.. 12

2-3 معیارها 12

2-3-2 عمر شرکت... 13

2-3-3 گروه های تجاری.. 13

2-3-4 ساختار مالکیت... 14

2-3-5 سود تقسیمی.. 14

2-3-6 اهرم مالی.. 15

2-3-7 سطح نگهداری وجه نقد. 15

2-3-8 مدل وجه نقد مطلوب... 15

2-3-9 معیار سطح نگهداری وجه نقد- مدل وجه نقد مطلوب... 16

2-3-10 تعداد سهامداران عمده 16

2-3-11 استقلال هیئت مدیره 17

2-3-12 جریان وجه نقد آزاد. 17

2-3-13 نرخ رشد درآمد. 18

2-3-14 جریان وجوه نقد پرداختی جهت خرید دارایی ثابت... 18

2-3-15 تغییرات بدهی.. 18

2-3-16 جریان نقد عملیاتی و اقلام تعهدی.. 19

2-3-17 سرمایه در گردش.... 19

2-3-18 بازده سهام. 20

2-3-19 نقد شوندگی سهام. 20

2-4 پیشینه تحقیق.. 20

2-4-1 مطالعاتی که در داخل ایران صورت گرفته است... 20

2-4-2 مطالعاتی که در خارج از ایران صورت گرفته است... 32

2-5 خلاصه تحقیقات داخلی و خارجی.. 37

2-6 خلاصه فصل.. 46

فصل سوم روش تحقیق.. 47

3-1 مقدمه. 48

3-2 نوع تحقیق.. 48

3-3 روش گردآوری اطلاعات... 48

3-4 قلمرو پژوهش.... 49

3-5 جامعه آماری.. 50

3-6 روش و طرح نمونه برداری.. 50

3-7 کلیات روش تحقیق.. 53

3-8 انواع داده ها 54

3-9 تحلیل رگرسیون.. 55

3-10 برآورد ضرایب... 57

3-10-1 روش حداقل مربعات معمولی (OLS): 58

3-10-2 روش حداقل مربعات تعمیم یافته. 59

3-11 فرضیات مدل رگرسیون خطی کلاسیک(CLRM) 60

3-12 متغیرهای مجازی.. 64

3-13 مدل رگرسیون تلفیقی.. 64

3-14 مزیت استفاده از داده های تلفیقی نسبت به سری های زمانی و مقطعی.. 65

3-15 روش های تخمین مدل های تلفیقی.. 67

3-16 روش تلفیق داده های مقطعی و سری زمانی.. 67

3-16-1 مدل با اثرات ثابت... 70

3-16-2 مدل با اثرات تصادفی.. 71

3-17 آزمون هاسمن.. 72

3-19 متغیرهای تحقق و تعاریف عملیاتی آن ها 74

3-19-1 متغیر مستقل.. 74

3-19-2 متغیر وابسته. 75

3-19-3 متغیرهای کنترلی.. 76

3-19-4 متغیر تعدیل گر. 76

3-20 روش تحقیق.. 76

3-21- آزمون t 82

3-22 ضریب تعیین . 84

3-23 آزمون F. 85

3-24 خلاصه فصل.. 85

فصل چهارم تجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیه. 87

4-1 مقدمه. 88

4-2 آمار توصیفی و ماتریس همبستگی متغیرهای پژوهش.... 88

4-3 تعیین الگوی رگرسیونی مناسب... 91

4-4 اجرای رگرسیون و آزمون فرضیه. 93

4-6 خلاصه فصل.. 98

فصل پنجم نتیجه گیری و پیشنهادات... 100

5-1 مقدمه. 101

5-2 خلاصه تحقیق.. 101

5-3 یافته های حاصل از آزمون فرضیه. 102

5-4 ارزیابی و انطباق یافته ها 103

5-5 محدودیت ها 104

5-6 پیشنهادات... 105

5-6-1 پیشنهادات کاربردی.. 105

5-6-2 پیشنهاد برای پژوهش های آتی.. 105

5-7 خلاصه فصل.. 106

فهرست منابع و ماخذ (فارسی و غیر فارسی) 107

منابع فارسی.. 108

منابع انگلیسی.. 112

پیوست نتایج آزمون فرضیات... 114

پیوست 4-1. 115

پیوست 4-2. 116

پیوست 4-3. 117

پیوست 4-4. 117

پیوست 4-5. 118

Abstract 119

فهرست جداول

جدول 2-2 خلاصه ی تحقیقات خارجی.. 47

جدول 3-1 تعداد شرکت های باقی مانده پس از مراحل حذفی.. 52

جدول 3-2 اسامی 108 شرکت استفاده شده برای نمونه. 55

جدول 4-1 آمار توصیفی متغییر های پژوهشی.. 91

جدول 4-2 ماتریس همبستگی.. 93

جدول 4-3 آزمون چاو 95

جدول 4-4 آزمون هاسمن.. 96

جدول 4-5 نتایج اجرای رگرسیون پانلی.. 97

جدول 4-6 فرضیه ی اول.. 99

جدول 4-7 فرضیه دوم. 100

جدول 4-8 فرضیه سوم. 100

جدول 4-9 فرضیه چهارم. 101

جدول 4-10 فرضیه پنجم.. 101

جدول 5-1 یافته های حاصل از اجرای رگرسیون.. 105