پروپوزال ارزیابی قابلیت‌های پارک جنگلی زارع برای کاربری گردشگری و آسیب‌های ناشی از گردشگری بر محیط
دانلود پروپوزال ارزیابی قابلیت‌های پارک جنگلی زارع برای کاربری گردشگری و آسیب‌های ناشی از گردشگری بر محیط بافرمت ورد وقابل ویرایش تعدادصفحات 25
3- اطلاعات مربوط به رساله دکتری شامل:
6-1- بیان اهمیت موضوع و اهداف رساله و ضرورت انجام آن (حد اقل در 2 صفحه): صنعت گردشگری به حدی رشد کرده است که در حال حاضر بعد از نفت دومین صنعت بزرگ جهان شناخته می‌شود؛ همزمان با آن علاقه به محیط زیست نیز بیشتر شده است که نتیجه آن توسعه گردشگری در طبیعت است (Obua, 1997). افزایش جمعیت، ورود تکنولوژی و پیامدهای ناشی از زندگی صنعتی، نیاز انسان را به مناطق تفریحی با جلوه‌های طبیعی جهت رفع خستگی ناشی از زندگی ماشینی و آرامش روح افزایش داده است. در این میان پارک‌های جنگلی جهت رفع این نیاز روحی جایگاه بالایی دارند (ملکان راد،1378). مناطق طبیعی قابلیت‌ها و جاذبه‌های فراوانی برای جلب حضور گردشگر دارند، اما تداوم این خدمات فرهنگی و زیباشناختی اکوسیستم ارتباط مستقیمی با شناخت و مدیریت صحیح این ظرفیت‌ها دارد. باید مد نطر داشت استفاده بیش از حد از پارک‌های جنگلی توسط بازدیدکنندگان و توسعه خدمات و امکانات رفاهی در آن‌ها تهدید مهمی برای سلامت اکوسیستم جنگل به حساب می‌آید (Deng et al, 2003). سرانجام این روند در کاهش ارزش حفاظتی و زیبایی شناختی پارک‌های جنگلی و کاهش رضایت گردشگر و در پی آن تقاضای گردشگری نقش دارد (Chin et al, 2000). در نتیجه برای نیل به توسعه پایدار گردشگری، ضروری است که قابلیت‌های گردشگری منطقه و در نقطه مقابل اثرات ناشی از آن به دقت شناسایی شود. با توجه به اهمبت موضوع، مطالعه حاضر در مرحله ابتدایی قصد دارد ظرفیت‌های منطقه جنگلی زارع را از بعد معیارهای زیبا شناختی با استفاده از معیارهای عینی از قبیل تیپ پوشش گیاهی، تراکم پوشش گیاهی و قابلیت دید نقاط جذاب به کمک نقشه‌سازی معیارها، حضور در عرصه و استفاده از نظر متخصصین حوزه برای رسیدن به نتیجه نهایی و ارائه تصویری از ظرفیت‌های زیباشناختی منطقه، برای کاربری گردشگری مورد ارزیابی قرار دهد. همچنین تسهیلات و امکانات موجود در منطقه نیز به سبب اهمیت آن در جلب گردشگران مد نظر قرار می‌گیرد. نتایج نهایی در این مرحله برای معرفی خدمات فرهنگی، زیبا شناختی و تفریحی که محیط طبیعی برای انجام کاربری گردشگری فراهم می‌نماید می‌تواند ارزشمند باشد. از طرفی انجام فعالیت گردشگری اثرات متعددی بر محیط پذیرنده وارد می‌نماید. به طور کلی اثرات گردشگری در محیط‌های جنگلی عبارتند از اثرهای مستقیم مانند از بین رفتن پوشش گیاهی ناشی از ساخت جاده و سازه‌های مختلف، فشرده شدن خاک و لگدمال شدن پوشش گیاهی در اثر تردد گردشگر و در نهایت حذف و تغییر پوشش گیاهی (Sun & Walsh, 1998) و اثرهای غیر مستقیم مانند پراکندگی و افزایش علف‌های هرز توسط انسان و خودروها، همچنین ساخت و استفاده از جاده و مسیرهای فرعی در این مناطق ممکن است بر پوشش گیاهی و خاک مناطق مجاور هم اثر بگذارد (Turton, 2005). لذا در بخش دیگر با بررسی وضعیت تنوع زیستی پوشش گیاهی، ساختار فیزیکی، شیمیایی و تفاوت در انتشار گاز گلخانه‌ای خاک در مناطق با شدت متفاوت گردشگری به بررسی وجود یا عدم وجود ارتباط آن‌ها با انجام فعالیت گردشگری پرداخته می‌شود. به طور کلی، مطالعات متعدد از بین رفتن پوشش گیاهی و کاهش تنوع زیستی آن‌ها و همچنین کاهش تعداد نهال درختان و افزایش زباله را گزارش کرده‌اند. یکی از مهم‌ترین اثرات تفرج روی خاک جنگلی، کوبیدگی و فشرده شدن آن می‌باشد. تاثیری که این رویداد می‌تواند به طور مستقیم و غیر مستقیم بر دیگر عوامل زنده و غیر زنده در جنگل داشته باشد، مقوله ای است که همواره مد نظر مدیران جنگل بوده است. تحت تأثیر فشردگی، شرایط خاصی در خصوصیات خاک که بستر رشد گیاهان مختلف است، ایجاد می‌شود. مشخص‌ترین و ملموس‌ترین نتیجة فشردگی خاک، تأثیر آن بر وزن مخصوص ظاهری خاک است که البته شدت این تأثیرات در شرایط مختلف می‌تواند متفاوت باشد. خاک فشرده شده دارای قدرت نفوذ کمتر و در نتیجه، دارای تبادل هوا و رطوبت کمتری است. بنابراین مطلوبیت شرایط خاک برای برخی گونه‌ها کاهش می‌یابد. فشردگی خاک سبب افزایش مقدار رواناب و شسته شدن مواد معدنی خاک و از طرف دیگر سبب کاهش تعداد و فعالیت میکروارگانیسم‌ها می‌شود که این امر به کاهش عناصر غذایی خاک و در نتیجه کاهش حاصلخیزی خاک می‌انجامد (اسحاقی‌راد و همکاران، 1390). از طرفی به نظر می‌رسد که تغییر پوشش جنگلی و فشردگی خاک تحت تأثیر فعالیت‌های تفرجی اثرات معنی‌داری در میزان انتشاز گازهای گلخانه‌ای از سطح خاک جنگلی دارد (Teepe et al. 2004). خاک جنگل توانایی جابجایی حجم عظیمی از دی‌اکسیدکربن را دارد (کوچ و همکاران، 2010). تخریب جنگل‌ها نه تنها ظرفیت جذب دی‌اکسید کربن را کاهش می‌دهد، بلکه به آزاد شدن مقادیر زیادی از کربن و متان ذخیره شده در درختان نیز منجر می‌شود (Schaufler, et al., 2010). در بخشی دیگر نقشه آسیب‌های محیطی با نقشه جاذبه‌های گردشگری منطقه مقصد نیز مورد مقایسه قرار می‌گیرد، تا سطح ارتباط خدمات اکوسیستمی منطقه برای کاربری گردشگری با آسیب‌های حاصل از اجرای این فعالیت در آن منطقه مورد بررسی قرار گیرد. در مرحله پایانی بر اساس تحلیل و ارزیابی نقشه‌های بدست آمده نقاط قوت منطقه بررسی می‌گردد و ویژگی‌ها و مولفه‌هایی که برای جلب حضور گردشگران موثرتر هستند مورد شناسایی و تحلیل قرار می‌گیرد. نتایج حاصل می‌تواند در مدیریت و برنامه‌ریزی بهتر گردشگری برای حفظ پایداری کیفیت زیباشناختی و زیستی محیط و در پی آن دستیابی به سود اقتصادی از منطقه نقش مهمی ایفا نماید. با توجه به شرایط کنونی، نیاز انسان به مناطق تفریحی غیر قابل اجتناب است. جاذبه‌های زیباشناختی، امکانات رفاهی منطقه و در عین حال آسیب‌های محیطی ناشی از حضور افراد با وجود اهمیتی که دارد کمتر به صورت جامع مورد بررسی قرار گرفته است. نظر به مسائل و عواقب محیط‌زیستی ناشی از حضور گردشگر در مناطق، نقش و اهمیت پایداری جنگل‌ها و حفظ تنوع زیستی آن بسیار حائز اهمیت می‌باشد. از طرفی مطالعات در راستای اثرات تفرج روی میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای از خاک در پارک‌های جنگلی بسیار محدود است و اثرات آن تا حدی ناشناخته است، لذا یکی از اهدف از اجرای این تحقیق بررسی اثرات تفرج متمرکز روی ویژگی خاک‌های سطحی است. اطلاع از میزان اثرات تفرج روی خصوصات خاک می‌تواند راهکار مناسبی جهت حفاظت و مدیریت صحیح پارک‌های جنگلی و همچنین حفظ جاذبه‌های گردشگری و جذب گردشگر در منطقه باشد.
