مترادف : هموگرام (Hemo gram) ،شمارش خون، Hematology profile
توصیف: CBC تستی است که امکان تشخیص مقادیر کمی شاخص های سلولهای قرمز (RBC) ، سلولهای سفید خون (WBC) و اندکس پلاکتی را فراهم می کند . CBCبرای تشخیص کم خونی ، اختلالات خونریزی دهنده ، عفونت ، اختلالات بافت همبند و نئوپلازی و کنترل وضعیت بالینی یا پاسخ به درمان مفید است .
روش اجرا : اکثر آزمایشگاههای بالینی ، در آنالیزهای چند کاناله الکترونیک اتوماتیک با امپدانس اپرچر یا اشعه لیزر به منظور تخمین شمارش سلول ، اندکس سلولی و گستردگی گلبول ها استفاده می کنند .
خون وریدی باید در یک لوله درپوش ارغوانی که حاوی ماده ضد انعقاد EDTA است جمع آوری شده و برای جلوگیری از انعقاد به آرامی چندین دفعه هم زده می شود . یک اسمیر خون محیطی منعقد نشده می تواند توسط رنگ آمیزی Wright stain برای ارزیابی مورفولوژی RBC، سلولهای سفید خون و پلاکت و تعداد سلولهای مربوطه مورد ارزیابی قرار گیرد .
مقادیر نرمال : با مقادیر نرمال آزمایشگاه مرجع منطقه خود مشورت کنید .
ناهنجاریهای RBC: رجوع به جدول 5 . شاخص ها و ناهنجاریهای RBC به قرار ذیل تعریف شده اند :
- حجم متوسط گلبول : در تشخیص کم خونی های میکروسیتیک یا ماکروسیتیک ، اثرات دارویی (مانند: متوتروکسات، سولفاسالازین و داپسون که حجم متوسط گلبول را افزایش می دهند)، سوء مصرف مخفیانه الکل کمک کننده است .
- دامنه پراکندگی توزیع RBC (RDW): آنیزیوسیتوز (Anisocytosis) را ارزیابی می کند (تفاوت در سایز RBC)، در کم خونی های ماکروسیتیک (macrocytic) و فقر آهن افزایش می یابد .
- هینز بادی (Heinz bodies) ( به دلیل هموگلوبین رسوب کرده ): در تالاسمی ،کمبود گلوکز 6 فسفات یا پیروات کیناز ، پس از اسپلنکتومی ، آسیب RBC ناشی از دارو (مانند: ضد مالاریا ، سولفانامید دیده می شود .
- شیستوسیت (schistocytes) (RBC قطعه قطعه شده ): در جریان کم خونی های همولیتیک ناشی از بیماری عروق کوچک خونی، انعقاد درون عروق منتشر ، پورپورای ترومبوتیک ترومبوسیتوپنیک (TTP) ، دریچه های مصنوعی قلبی ، همولیز ، سوختگی شدید و مارگزیدگی دیده می شود .
-آکانتوسیت (acanthocyte) (RBC های خاردار ناشی از اختلال لیپید غشایی ): هیپراسپلینیسم ، آبتالیپوپروتئینمی ، بیماری شدید کبدی یا کلیوی و آکانتوسیتوز ارثی دیده می شود .
- تارگت سل (target cell) (افزایش نسبت غشاء سلولی به حجم سلول) : ممکن است مصنوعی یا در اثر هموگلوبین c یا s، تالاسمی مینور ، فقرآهن ، بیماری کبدی یا بعد از اسپلنکتومی ایجاد می شود .
- اجسام هوول جولی(Howel –jolly body) (DNA رسوب کرده
در RBC رسیده ): پس از اسپلنکتومی، در هیپواسپلنیسم، کم خونی مگالوبلاستیک
آنمی پرنشیوز، کم خونی داسی شکل، کم خونی همولیتیک و اسفروسیتوز ارثی (hereditary spherocytosis) .
- سلولهای RBC Burr دندانه دار : ممکن است مصنوعی یا بواسطه اورمی ، خونریزی گوارشی یا کارسینوم باشد .
الیپتوسیتوز (Eliptocytosis) (اوالوسیت یا گلبول های قرمز بیضی شکل): ممکن است ارثی باشد یا در کم خونی فقرآهن دیده شود .
- سلولهای داسی شکل (در نتیجه پلیمریزاسیون هموگلوبلین ها ) : در سندرم های سلول داسی شکل ( نه در صفت S) دیده می شود .
- گلبول های قرمز قطره اشکی (Tear drop RBCs) : پلی سایتمی (polycytemia) ، میلوفیبروز (Myelofibrosis) ، و تالاسمی (thalasemia) را در نظر می آورد .
نقاط بازوفیلیک ( Basophilic stippling) : ممکن است در مسمومیت با فلزات سنگین ( مثل سرب ) ، خونریزی شدید یا همولیز دیده شود .
کم خونی ( anemia): کم خونی در بیماران با بیماری روماتیسمی ممکن است مربوط به بیماری روماتیسمی ، اختلالات همراه یا عوارض جانبی داروها باشد .
- کم خونی بیماری مزمن (ACD) : در کم خونی جریان بیماری مزمن به ندرت هماتوکریت کمتر از 27% می شود . مورفولوژی گلبولهای قرمز نرمال یا رنگ پریده (هایپوکروم ) است . کم خونی بیماری مزمن نتیجه خون سازی غیرمؤثر مربوط به ناتوانی در آماده کردن واستفاده از ذخایر آهن مغز استخوان است . مقادیر آهن مغز استخوان نرمال است .
فایل ورد 7 ص