لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:16
فهرست مطالب
زیتون
مقدمه :
گونه های موجود در جنس Olea :
مشخصات گیاهشناسی
ارقام زیتون :
معرفی گونه ها :
گونه Olea aucheri :
گونه Olea europaea :
گونه Olea ferruginea
ازدیاد زیتون:
احتیاجات آب و هوایی:
مراحل فنولوژی گیاه با توجه به عوامل اقلیمی
1- رشد سرشاخه و تشکیل جوانه برگی
2- تشکیل جوانه گل و گلدهی
3- تشکیل میوه
4- مرحله رشد میوه
مراحل ریزش میوه
مرحله رسیدگی فیزیولوژیکی و برداشت
کاشت نهال و احداث باغ:
هرس:
آفات و بیماریهای زیتون:
برداشت زیتون:
روشهای تکثیر ( بذر جنسی و غیر جنسی )
ب)تکثیر به روش غیرجنسی (غیربذری)
مقدمه :
زیتون درختی همیشه سبز با نام علمی olea europaea و از خانواده oleaceae و از قدیمی ترین گیاهان منطقه مدیترانه و بویژه خاورمیانه است در مورد زیتون ، عقاید در زمینه رویشگاه اصلی ، متفاوت است ، عده ای اصل آن را از ایتالیا می دانند و معتقدند از آنجا به سوریه و ایران توسعه یافته ولی عده أی دیگر وطن زیتون را ایران مرکزی و بلوچستان دانسته که بعدا به نقاط دیگر پراکنده گردیده است زیتون تقریبا از 3000 سال قبل از میلاد مسیح مورد استفاده قرار میگرفته است. این گیاه از نواحی گرم و نیمه گرم میباشد و موطن اصلی آن را در سوریه و جنوب ترکیه میدانند و از این نقاط به سایر نواحی که دارای آب و هوای مدیترانهای هستند برده شد و اکنون از دامنههای غربی هیمالیا در شرق تا سواحل اقیانوس اطلس در مغرب و در دو طرف دریای مدیترانه درخت زیتون کاشته میشود. علاوه بر نواحی نامبرده در آمریکای شمالی و آمریکای جنوبی و استرالیا این محصول را نیز میکارند و مورد استفاده قرار میدهند. ساکنین مناطق حاشیه دریای مدیترانه و خاور میانه و ایران بیش از هزاران سال است که با این درخت آشنایی دارند و در طی زمان با پیشرفت فن و تکنولوژی از لحاظ غذایی و دارویی از آن استفاده می کنند و در حال حاضر در سطح دنیا تهیه و خرید و فروش روغن زیتون و دیگر فرآورده های آن در اقتصاد کشورهای تولید کننده عمده از جمله اسپانیا، ایتالیا، فرانسه، یونان، تونس و ترکیه نقش بزرگی بازی می کند و در کشور ما دارای قدمت چندین هزار ساله می باشد و هم اکنون در بیشتر استانهای کشور کاشته می شود. این گیاه حدود 600 سال پیش هم زمان با مهاجرت گروهی از کردان کرمانجی از حلب سوریه به منطقه رودبار وارد شد.این درحالی است که "ناصرخسرو"درسفرنامه خودازوجود زیتون درطارم سخن گفته است.
زیتون در اکثر استانهای کشور کاشته می شود و هم اکنون سطح زیر کشت آن در کشور حدود یکصد هزار هکتار می باشد و در استان در 12 شهرستان اقدام به کشت زیتون گردیده که تا پایان سال 83 سطحی حدود 1500 هکتار از اراضی استان به کشت زیتون اختصاص یافته است.
گونه های موجود در جنس Olea :
این جنس در ایران 3 گونه دارد که در مناطق نیمه مرطوب و نمیه خشک نواحی شمال کشور مثلاً در رستم آباد – رودبار – منجیل – حسن آباد چالوس و در شمال شرقی حوالی گرگان – ارتفاعات بهشهر و نواحی جنوبی در مناطق جنگلی بین اسفند و سیرجان و بین بلوچستان و جیرفت می رویند . این گونه ها عبارتند از
Olea aucheri
Olea europaea
Olea ferruginea
مشخصات گیاهشناسی
زیتون گیاهی نیمه گرمسیری می باشد و در مناطقی که خطر یخبندانهای شدید زمستانه وجود نداشته باشد میتوان اقدام به کاشت آن نمود. همیشه سبز بوده و برگهای آن هر 2 تا 4 سال یکبار خزان می کنند در صورتی که همه ساله برگهای جوان روی شاخه ظاهر می گردند. برگها سبز تیره متقابل و ابعاد آنها در واریته های مختلف متفاوت می باشد رنگ سطح فوقانی برگها سبز تیره و پوشیده از یک لایه بافت مومی و در سطح تحتانی کرکهای ستاره ای نقره ای وجود دارد که دو عامل فوق موجب کاهش تبخیر رطوبت و افزایش توان مقاومت در مقابل خشکی و گرما می شوند. گلهای زیتون معمولاً دیرتر از گلهای سایر درختان میوه شکوفا می شوند. گلها خوشه ای و هر خوشه از خوشه چه های تشکیل یافته و دارای 8 تا 25 گل است. رنگ گلها سفید صدفی و دارای چهار گلبرگ و چهار کاسبرگ 2 پرچم و مادگی 2 خانه ای هستند. گلها بر دو نوعند. گلهای کامل که دارای اندامهای نر و ماده هستند و گلهای ناقص که فقط اندام نر دارند تعداد گلها فوق العاده زیاد است و در صورتی که 1 تا 3 درصد گلها به میوه تبدیل گردد باردهی مناسب و اقتصادی خواهد بود. تلقیح توسط باد و حشرات انجام می گیرد. عدم سازگاری گرده ها با مادگی از مهمترین عوامل شناخته شده دگر باروری در زیتون است.
جوانه گل روی شاخه همان سال ظاهر میشود ولی میوه زیتون روی شاخه سال قبل قرار دارد. تعداد گل در هر خوشه و بنابراین در تمام درخت خیلی زیاد است لذا مقدار دانه گرده نیز زیاد میباشد ولی تمام گلهای یک درخت تبدیل به میوه نمیشوند. شکل تنه درخت زیتون خیلی نامنظم است یعنی تنه درخت صاف و عمودی رشد نمیکند و اغلب برجستگیها و غدههایی روی تنه و شاخههای آن مشاهده میشود. روی ریشه درخت زیتون نیز مجموعهای از جوانهها ساقه هوایی فشرده به یکدیگر به شکل غده که اندازه آن به درشتی یک تخم غاز است مشاهده میشود
میوه زیتون گوشتی و هسته دار است که در واریته های مختلف به اشکال گرد، بیضی، گلوله ای، دراز، نوک دار و دارای انحناء در یک طرف دیده می شوند. وزن میوه از یک تا دوازده گرم متفاوت می باشد. میوه زیتون شفت، پوست آن صاف و براق، گوشت نرم و بسیار تلخ و رنگ گوشت ابتدا سبز که در نهایت به بنفش تغییر رنگ می دهد. گوشت معمولاً چسبیده به هسته می باشد. قسمت هسته میوه چوبی و مغز آن گوشتی می باشد.
برگهای آن سبز رنگ ، بیضوی و دراز و به وضع متقابل یکدیگر بر روی ساقه قرار گرفتهاند. منشاء درخت زیتون احتمالا منطقه مدیترانه بوده و از آنجا به نقاط دیگر دنیا راه یافته است. زیتون معمولا در اوائل تابستان شروع به گل دادن میکند و میوه آن کمکم در اوایل تابستان شروع به گل دادن میکند و میوه آن کمکم ظاهر میشود. در اواخر تابستان میوه آن به ثمر میرسد. در این هنگام زیتون سبز است و به تدریج تبدیل به بنفش و قهوهای و سپس سیاه میشود، بطوری که در اواخر پائیز که موقع برداشت میوه است رنگ آن به کلی تیره است.
ارقام زیتون :
مهمترین ارقام زیتون در کشور که به دو دسته ارقام داخلی و خارجی تقسیم می شوند بشرح ذیل می باشند:
ارقام داخلی: زرد-روغنی محلی- ماری- شنگه- فیشمی- دزفول-گرگان- رشید - شیراز
ارقام خارجی: بیشتر از کشورهای اسپانیا، یونان، فرانسه و ایتالیا می باشد. که میتوان به ارقام کنسروالیا – والانولیا - سویلانا- آربکین - میشن - لچینو - فرانکیونتو- آمفی سیس- کرونایکی- بلیدی آمیگدالیفولیا اشاره نمود.
مقدمه
زیتون از شاخه گیاهان گلدار، از گیاهان جدا گلبرگ و از تیره زیتونیان است. زیتون گیاهی است همیشه سبز با عمر زیاد که می توان به
مفهومی آن را درخت ابدی دانست و در صورتی که تنه اصلی این درخت از بین برود زندگی مجددش را با رویش پاجوش ها ادامه می دهد.
آب و هوا:
زیتون با اقلیم های مدیترانه ای و شبه مدیترانه ای سازگار است. زیتون در مناطقی بهترین عملکرد را خواهد داشت که دارای زمستان هایی
معتدل و تابستان هایی گرم و خشک و طولانی باشند. زیتون به یخبندان های شدید حساس است اما این دما در دوران رشد گیاه فرق می
کند، گیاهان جوان تا 9- درجه سانتیگراد و درختان مسن تر تا 12 - درجه سانتیگراد را تحمل می کنند.
زیتون در مناطقی با بارندگی سالیانه بین 500 تا 800 میلی متر بخوبی رشد و نمو کرده و محصول قابل قبولی تولید می کند. مقدار رطوبت
زیاد حمله بیماری های قارچی و باکتریایی را فراهم می کند به همین علت باید از کاشت آن در کنار دریا خودداری نمود.
بارش تگرگ باعث زخمی شدن شاخه ها و سرشاخه های درختان می شود. وزش باد ملایم برای درختان زیتون مفید است، زیرا گرده افشانی
زیتون با باد انجام می شود.
خاک:
قلیایی می باشد و از خاکهای سنگین هوموس دار،آبدار و اراضی PH درخت زیتون نیازمند خاک عمیق رسی-شنی، قابل نفوذ و آهک دار با
دارای سطح ایستایی بالای آب که حالت غرقابی ایجاد می نماید گریزان است و نسبت به شوری خاک مقاومت نسبی دارد. بهترین خاک برای
کشت زیتون ، خاکهای لومی و رسوبی کنار رودخانه ها و اراضی دارای زهکشی خوب می باشد.
ازدیاد درخت زیتون:
ازدیاد درخت زیتون از طرق مختلف صورت می گیرد مانند کاشت هسته ، قلمه، خوابانیدن شاخه و پیوند بذری.
از میان طرق مختلف تکثیر، بیشتر از کاشت هسته برای تهیه پایه و پیوند و قلمه خشبی و یا نیمه خشبی استفاده می کنند.
ایجاد باغ زیتون:
قبل از کاشت درخت زیتون عملیات زیر روی زمین انجام می گیرد:
- نقشه برداری و آمایش زمین
- تسطیح و تمیز ساختن زمین
- شخم عمیق و نصب سیستم آبیاری و حفر کانالها
- تعیین تراکم کاشت و حفر چاله
- کاشت نهال و تربیت سه ساله اول پس از کاشت
پاییز سال قبل از کاشت درخت در محل اصلی، دو یا سه سال پس از کاشت بذر یا قلمه زدن، باید نهالها را از خزانه کنده و آنها را در شیاری
1 تا 2 سانتیمتر دارند را انتخاب / به عمق 30 تا 40 سانتیمتر بطور عمودی زیر خاک کرد. برای کاشت درخت زیتون باید نهالهایی که قطر 5
کرد. زیرا به تجربه ثابت شده است که درختان حاصله از این نوع نهالها نتیجه بهتری از حیث بهره برداری می دهند.
یکسال پس از کشت درخت زیتون در محل اصلی یعنی اگر هوای محل زیاد سرد نباشد، در زمستان و در غیر اینصورت از نیمه دوم اسفند ماه
اقدام به هرس می کنند.برای این منظور انتهای نهال را به فاصله 70 سانتیمتری از سطح زمین قطع کرده و در 25 سانتیمتر انتهای فوقانی
این ساقه 3 تا 5 شاخه جانبی قوی انتخاب کرده، بقیه را حذف می کنند.
مقدمه
زیتون از شاخه گیاهان گلدار، از گیاهان جدا گلبرگ و از تیره زیتونیان است. زیتون گیاهی است همیشه سبز با عمر زیاد که می توان به
مفهومی آن را درخت ابدی دانست و در صورتی که تنه اصلی این درخت از بین برود زندگی مجددش را با رویش پاجوش ها ادامه می دهد