سیستم تولید تویوتا
کتاب راهنمای اصلی
فهرست مندرجات:
مقدمه و تاریخچه سیستم تولید تویوتا
اهداف سیستم تولید تویوتا
بررسی مدل TPS
احترام گذاشتن به مردم
حوزه های تمرکز TPS
از بین بردن ضایعات
کیفیت
هزینه
بهره وری
ایمنی و روحیه
جیدوکا
استاندارد سازی
تحویل به هنگام سفارش(JIT)
تولید بر اساس نیاز مشتری به منظور کاهش انبار و میزان ضایعات (pull production)
کانبان
سطح تولید
زمان takt
جریان تولید
قابلیت اطمینان تجهیزات
خلاصه
معانی واژه ها
مقدمه
این کتاب راهنما به عنوان یک راهنمای ساده در نظر گرفته شده که مفاهیم کلیدی مربوط به سیستم تولید تویوتا را معرفی میکند. به عنوان یک مرجع کامل یا راهنمای اجرایی نیست. محتوایی که در این کتاب شرح داده شده است، تنها برای خلاصه سازی عناصر نام آشنای سیستم به شکل مختصر ارائه شده اند.
اگر به دنبال خلاصه کامل تری از سیستم هستید، آثار انتشار یافته بسیاری وجود دارد که جزئیات بیشتری را در بر دارند. به طور مثال: "سیستم تولید تویوتا" نوشته یاسوهیرا موندن، "بررسی سیستم تولید تویوتا از نقطه نظر مهندسی صنایع"، نوشته شیگو شینگو، "سیستم تولید تویوتا: تولید در مقیاس بزرگ"، نوشته تاچی اونو، و نیز اخیرا "روش تویوتا" و کتاب ضمیمه آن نوشته جِف لایکر.
تاریخچه مختصری از سیستم تولید تویوتا
سیستم تولید تویوتا (TPS) از میان ضرورت عکس العمل به شرایطی که شرکت را احاطه کرده بود، برآمد. خیلی از مفاهیم اساسی قدیمی بوده و اختصاص به تویوتا دارند ، در حالیکه سایر مفاهیم ریشه در منابع سنتی تر دارند.
قدیمی ترین بخش سیستم تولید، مفهوم jidoka است که در سال 1902 توسط موسس تویوتا یعنی ساکیچی تویوتا مطرح شد. این مفهوم راجع به عقیده کلی در رابطه با ایجاد کیفیت در فرآیند تولید و قابلیت جداسازی انسان و ماشین برای اداره کردن فرآیندهای چندگانه میباشد. سر منشا این عقیده در شرکت نخ ریسی و نساجی تویوتا آغاز شد که ساکیچی تویوتا بنیانگذار آن بود. تاکیچی کارگاه بافندگی را ایجاد کرد که بطور اتوماتیک هر وقت تشخیص میداد که یک نخ پاره شده است، متوقف میشد. این موضوع باعث میشد که از تولید مواد ناقص جلوگیری شود. بعدها در سال 1924 او ماشین بافندگی اتوماتیکی را اختراع کرد که به یک نفر اجازه میداد با چند ماشین به طور همزمان کار کند. حق تولید این ماشین بافندگی در خارج از ژاپن سر انجام به برادران پلات در انگلیس فروخته شد. بخشی از این پول برای راه اندازی یک بخش اتوماتیک بکار گرفته شد که در سال 1937 به عنوان یک تجارت مجزا مطرح شد و به شرکتی تحت نظارت کیچیرو تویوتا، فرزند ساکیچی مبدل شد.
مهمترین عنصر TPS بدون شک موضوع تحویل به موقع سفارش در سیستم تولید است. عبارت تحویل به موقع سفارش(JIT)، توسط کیچیرو تویوتا در سال 1937 پس از آغاز بکار شرکت تویوتا موتورز مطرح شد. شرکت تقریبا ضعیف بود و نمیتوانست پولی را برای تجهیزات و مواد اضافی برای تولید هزینه کند. انتظار میرفت که همه چیز درست و به موقع و نه خیلی زود و نه خیلی دیر تولید شود. سپس عناصری در سال 1950 معرفی شد که در کنار مفاهیم اساسی JIT قرار گرفت و شامل زمان takt، کار استاندارد شده، کانبان، و نیز سوپر مارکتها.
پس از جنگ جهانی دوم، تایچی اوهنو که یک مهندس پر آتیه در شرکت ریسندگی و بافندگی تویوتا بود، به بخش اتوماتیک شرکت آورده شد. بهبود خشی بهره وری تولید به وی واگذار شد و نیز اجرای مفاهیم JIT و JIDOKA به عهده وی نهاده شد. بالاخره او به عنوان مدیریت یک فروشگاه ماشین مربوط به یک کارخانه موتور سازی در نظر گرفته شد و در بین سالهای 1945 تا 1955 مفاهیم زیادی را تجربه نمود. کار و تلاش او تا حد خیلی زیادی منجر به سیستم تولید تویوتای کنونی شد . افراد متعدد دیگری نیز در آن شرکت بودند که کمک های زیادی به پیشرفتهای کلی شرکت و سیستم تولید نمودند.
ابزارها و روشهای زیاد دیگری نیز وجود دارند که در تویوتا ارائه شدند، مانند 7waste ، کار استاندارد شده، 5S، SMED، کنترل چشمی، اثبات خطا، و خیلی مفاهیم دیگر. این مفاهیم در بخشهای بعدی این کتاب شرح داده خواهند شد. افراد سر شناس دیگری مانند هنری فورد، فردریک تیلور، و دکتر ادوارد دمینگ خارج از محدوده این کتاب کوتاه قرار میگیرند.
اهداف TPS
هدف سیستم تولید تویوتا، تولید محصولاتی در سطح کیفیت جهانی است تا انتظارات مشتریان را برآورده کند و الگوی مسئولیت پذیری مشارکتی در صنعت گردد.
سیستم تولید تویوتا، از گذشته تا کنون 4 هدف اصلی داشته، که به شرح زیر است:
فراهم کردن کیفیت در سطح جهانی و خدمت رسانی به مشتریبهبود بخشیدن پتانسیل هر کارمند بر اساس احترام متقابل، صداقت و همکاری.کاهش هزینه ها از طریق بر طرف کردن اتلافها و حداکثر نمودن سود.گسترش استانداردهای تولید انعطاف پذیر بر اساس تقاضای بازار.طرح گرافیکی که در زیر ارائه شده مدلی از سیستم تولید تویوتا است. هدف این طرح، شرح ریز مجموعه های اصلی TPS و نیز توضیح دادن مفاهیم کلیدی و نیز ابزارهای مربوط به سیستم است.
مدل سیستم تولید تویوتا
فلسفه سیستم تولید تویوتا در بر دارنده فرهنگ تولید بهبود مداوم بر اساس تنظیم استانداردهایی با هدف حذف اتلاف از طریق همکاری تمام کارمندان است. هدف سیستم، کاهش زمان خط تولید از وقتیکه سفارش دریافت میشود تا وقتیکه به مشتری واقعی تحویل داده میشود است. به طور ایده آل، سیستم به دنبال تولید بالاترین کیفیت ممکن با کمترین هزینه است، و با کوتاهترین زمان انجام کار ممکن.
دو پایه و اساس اولیه برای سیستم وجود دارد. اولین و معروفترین آنها JIT است. مفهوم JIT به دنبال تولید و تحویل قطعات درست ، به مقدار درست و در زمان درست ، با استفاده از حداقل نمودن منابع ضروری است. این سیستم موجودی را کاهش داده، و به دنبال جلوگیری کردن از تولید زود هنگام و تولید دیر هنگام است. تولید با در نظر داشتن JIT، مشکلات را به سرعت بر ملا میکند. وقتی موجودی کمتری در سیستم باشد، موانع که در سیستم وجود دارند و باعث قطع جریان تولید میشوند، به سرعت شناسایی میشوند. اکثر شرکتها از مشکلات فرار میکنند و از موجودی برای مخفی کردن مشکلات و جلوگیری از موانع بالقوه استفاده میکنند. با این حال، در تویوتا، منطقی مخالف این بکار گرفته میشود. با کاهش موجودی، مسائل واقعی در خط تولید به سرعت بر ملا شده و نیاز به بهبود مورد توجه قرار میگیرد. این تصور کلی از بر ملا شدن مشکلات و ناهنجاریها مفهومی بسیار بحرانی در TPS است. قطعا تا زمانیکه نتوانید مشکلی را که پیدا کرده اید حل کنید، این رویکرد خطرناک به نظر میرسد.
اجزای متعدد و مهمی برای TPS وجود دارد: takt time، جریان تولید، فشار از طریق کانبان، و سطح بندی (heijunka). این مفاهیم با جزئیات در بخشهای بعدی شرح داده خوهند شد.
Jidoka ( ساختن با کیفیت) دومین اساس سیستم است. شامل دو بخش است: 1) ساختن با کیفیت حین فرآیند 2) قابلیت جدا سازی انسان از ماشین در محیط کار. Jidoka یک کلمه ژاپنی است که معمولا به معنای اتوماتیک یا اتوماسیون است. با این حال تویوتا با اضافه کردن یک radical از ویژگیهای کانجی، پیچیدگی خاصی را برای این کلمه ایجاد کرده است، که این رادیکال اضافه شده به معنای انسان است. به عبارت دیگر، TPS به دنبال فرآیندهایی است که توانایی تصمیم گیریهای تیز هوشانه را داشته و به طور اتوماتیک با مشاهده اولین نشانه های یک شرایط غیر عادی از کار بیفتند. هدف فعالیت مداوم نیست، اما به عبارت دیگر، متوقف کردن فعالیت اتوماتیک به هنگام بروز مشکلات است. این توقف اتوماتیک، باعث عدم انتقالات خرابی ها به پروسه های بعدی شده و نیز از صدمات جلوگیری کرده و وارد آمدن خسارت به ماشین را محدود نموده و به هنگام بروز مشکلات باعث میشود که دید بهتری نسبت به سیستم پیدا کنیم.
همانند منطق JIT، مفهوم Jidoka نیز بر خلاف موارد معمول و رایج است. به عبارت دیگر، بهتر است که یک ماشین به هنگام مشاهده اولین علایم مشکل متوقف شود تا اینکه تولید ادامه پیدا کند و اتلاف بیشتری به وجود آید.
دومین جزء Jidoka جدا سازی انسان از ماشین است. وقتیکه ماشین توانایی متوقف شدن به هنگام مشکلات را دارد، نیازی نیست که انسانی حضور داشته باشد و از ماشین مراقبت کند. Jidoka انسانها را از کنترل ماشینها آزاد کرده و آنها را در جایگاههای ارزشمندتری بکار میگیرد. این توانایی برای جداسازی انسان از ماشین، منعکس کننده احترام تویوتا به کارمندان بوده و جریان یافتن کار استاندارد شده را محقق میکند.
اساس TPS تسطیح تولید است. با سطح بندی کردن نیاز مشتری در طول زمان ، میتوانیم از منابع خود بهتر استفاده کنیم و تولید مداوم را تضمین کنیم. متعادل کردن حجم تولید، اکثر اوقات نیازمند بسته هایی است که میتواند مواد خام را برای کالاها فراهم آورد.
زیر بنای این سیستم، قابلیت اطمینان به تجهیزات است. بدون داشتن تجهیزات قابل اطمینان، یا باید موجودی داشته باشیم، یا باید تجهیزات بیشتری داشته باشیم، ( به خاطر مدت زمان پیش بینی نشده ای که طی آن موتور یا کارخانه به علت تعمیر و غیره خوابیده است). تعیین درست تجهیزات باعث میشود که به هنگام نیاز به آنها در دسترس باشند.
بر خلاف سیستم تولید سنتی، که در آن تولید بسته های سیستماتیک با تنوع بسیار زیاد، بیشترین تاثیر را بر کاهش هزینه ها دارد، فلسفه سیستم تولید تویوتا ، ایجاد کمترین تنوع ممکن برای بسته ها و تنظیم ماشین آلات در کوتاهترین زمان ممکن است.