گزارش کارآموزی در پالایشگاه گاز

موضوع :

گزارش کارآموزی در پالایشگاه گاز

( فایل word قابل ویرایش )

تعداد صفحات : ۴۰

مقدمه

معرفی اجمالی پالایشگاه گاز سرخون و قشم

 در راستای تأمین بخشی از نیازهای انرژی کشور و جایگزینی و مصرف گاز طبیعی به عنوان انرژی پاک و ارزان و مناسب برای مصارف خانگی و صنعتی در استانهای هرمزگان و کرمان، شرکت پالایش گاز سرخون و قشم تأسیس و فعالیت های خود را در بخش تولید گاز طبیعی پالایش شده و مایعات گازی همراه از دو حوزه گازی سرخون و گورزین که به ترتیب در منطقه بندرعباس و جزیره قشم واقع شده­اند، از سال ۱۳۷۵ آغاز نموده­است. این پالایشگاه که در ۲۵ کیلومتری شما شرقی بندرعباس واقع شده و تاکنون دو فاز آن تکمیل و راه اندازی شده است، دارای ظرفیت تولید گاز طبیعی ۵/۱۸ میلیون مترمکعب استاندارد گاز و ۱۲۰۰۰ بشکه مایعات گازی تثبیت شده و ۹۰ تن گاز مایع[۱] در روز است.

     شروع بهره برداری از فاز اول آن در سال ۱۳۶۵ و فاز دوم در سال ۱۳۷۵ می باشد. گاز طبیعی مورد نیاز این پالایشگاه از طریق ۱۴ حلقه چاه موجود در منطقه تأمین می شود – اخیراً نیز قرار است که حلقه چاههای شماره ۱۵ و ۱۶ نیز به این مجموعه اضافه شوند- و پس از انجام فرآیندهای تفکیک، شیرین سازی و نم­زدایی بر روی آن، آماده انتقال به مبادی مصرف می گردد. انجام این فرآیند های اصلی که در طراحی و تجهیز آنها از آخرین اطلاعات و فناوری استفاده شده است، توسط واحد های شیرین سازی، نم زدایی، بازیافت گلایکول، تبرید با پروپان، تثبیت مایعات و تولید گاز مایع و … میسر می گردد. تولید انرژی برق در این تأسیسات توسط توربین های گازی موجود که مجموعاً ۲/۷ مگاوات ظرفیت را دارا هستند، انجام می­گیرد. گاز طبیعی تولید شده علاوه بر تأمین نیازهای مصرف نیروگاه بندرعباس، پالایشگاه نفت بندرعباس و صنایع تولیدی استان هرمزگان، مصارف خانگی و صنعتی استان کرمان نظیر مس سرچشمه، شهرهای سیرجان، کرمان، رفسنجان و … راتغذیه می نماید که در آینده به این تعداد افزوده­خواهد­شد.

     مایعات گازی این پالایشگاه در گذشته به وسیله خط لوله به تأسیسات خونسرخ فرستاده شده و پس از ذخیره سازی در مخازن به اسکله فرستاده می­شد و پس از بارگیری در کشتی عمدتاً به کشورهای شرق آسیا صادر می شد اما در چند سال اخیر مایعات گازی تثبیت شده این پالایشگاه جهت تأمین بخشی از خوراک ورودی پالایشگاه نفت بندرعباس ارسال می گردد.

گاز مایع به عنوان محصول جدید این پالایشگاه در واحد تثبیت مایعات گازی تولید و به شرکت های پخش فرآورده های نفتی تحویل می گردد.

پالایشگاه گاز سرخون

پروژه سرخون یک در سال ۱۳۶۵مورد بهره برداری قرار گرفت. از این پروژه به منظور تامین گاز مورد نیاز نیروگاه بندرعباس استفاده می شد.این پروژه شامل تاسیسات سرچاه­ها خطوط لوله جمع آوری دو فاز گاز، واحد تفکیک کننده های مرکزی، واحد تثبیت مایعات گازی، خط لوله انتقال گاز به نیروگاه بندرعباس و همچنین مخازن، خط لوله و پمپ های انتقال مایعات تثبیت شده به مخازن خونسرخ جهت صادرات می باشد، لازم به ذکر است که مرکز تثبیت موقت مایعات گازی فقط در هنگام خارج از سرویس بودن واحد تثبیت سرخون دو (واحد تثبیت مایعات گازی، واحد ۷۰۰) به کار می­افتد.

ظرفیت کل این واحد ۷/۶ میلیون متر مکعب نرمال در روز بوده و گاز مورد نیاز واحد از پنج حلقه چاه  (چاههای شماره ۱و ۲و ۳و ۴و ۹)که بر روی مخزن گاز طبیعی سرخون و در لایه گوری و جهرم حفر شده است تامین می­گردد. ظرفیت بهره برداری از هر چاه در شرایط عادی عملیاتی، به استثنای چاههای شماره ۱ و ۳ معادل ۳۴/۱ و چاههای شماره ۱و۳ به ترتیب معادل ۶۷/۲ میلیون متر مکعب نرمال در روز می­باشد.

گاز پس از جمع آوری وارد چهار ردیف تفکیک کننده دو فاز با  فشار عملیاتی ۶۹ بار می­شود، گاز تفکیک شده برای تنظیم نقطه شبنم به سرخون دو منتقل می­شود سپس از خروجی سرخون دو به مقدار نیاز گاز به خط ۲۲ اینچی انتقال گاز نیروگاه تزریق می­شود.

خط لوله ۲۲ اینچی به طول تقریبی ۵۰ کیلومتر پالایشگاه سرخون را  به نیروگاه بندرعباس متصلمی­نماید، مایعات تفکیک شده نیز حدود ۱۱۲ استاندارد متر مکعب در روز (۶۹۹۴ بشکه در روز) است وارد سرخون دو برای جدا شدن آب و تثبیت، سپس به سرخون یک جهت انبار در مخازن و پمپاژ به مخازن خونسرخ جهت صادرات بر می گردند.

[۱]LPG

کارآموزی و پروژه- یک نمونه پالایشگاه گاز-در قالبdocx - در 40 صفحه

واحدهای پالایشگاه شامل واحد 100 ، تأسیسات سر چاه­ها و خطوط جمع آوری، واحد 200 واحد تفکیک کننده های ورودی، واحد 400 واحد تنظیم نقطه شبنم، واحد 500 سیکل تبرید، واحد 600 واحد بازیافت گلایکول، واحد 700 واحد تثبیت مایعات گاز، واحد 810 واحد آب آشامیدنیومصرفی، واحد 820 واحد هوای فشرده، واحد 830 واحد گاز سوخت، واحد 840 واحد برج و حوضچه های سوزان، واحد 860 واحد آب آتش نشانی، واحد 900 واحد تولید برق (نیروگاه) و واحد 1000 واحد شیرین سازی گازهای ترش، گاز مایع  خروجی از واحد 700، پکیج نیتروژن و پکیج آب شیرین­کن[1]می­باشد.

     علاوه بر واحدهای ذکر شده که روند اصلی پالایش گاز هستند، واحدهای دیگری هم در این پالایشگاه به منظور پشتیبانی از عملیات در حال اجرا و ایجاد شرایط بهینه کاری مشغول می­باشند. این واحدها شامل اتاق کنترل و واحد تعمیرات می­شود.

1-2-1 اتاق کنترل

اتاق کنترل در واقع مغز پالایشگاه بوده و همواره در حال بررسی شرایط انجام فرآیندهای پالایش، تبرید و انتقال گازها و میعانات گازی است.

     در اتاق کنترل سرعت چرخش پمپ­ها، توربین ها، کمپرسورها و فن های خنک کننده و همچنین دما و سایر پارامترهای مورد نیاز به صورت لحظه به لحظه در حال اندازه گیری است و در صورت ورود به منطقه بحرانی، هشدار[2]هایی توسط دستگاه کنترلی نمایش داده شده و در صورت وجود شرایط اضطراری دستگاه های تحت خطر را خاموش می کند.

1-2-2واحد تعمیرات

     این واحد به زیر مجموعه هایی تقسیم می شود که هرکدام به فعالیت های تخصصی خود   می پردازند.

الف) واحد تعمیرات پیشگیرانه:

عهده‌دار پیگیری انجام درخواست کارهای تعمیراتی و چک لیست ها، پایش و مراقبت از دستگاه‌ها و تجهیزات دوار و ثابت تاسیسات به منظور بهبود فعالیتهای تعمیراتی و کاهش توقفات ناگهانی و بدون برنامه‌ریزی و همچنین کاهش هزینه های تعمیراتی، افزایش قابلیت اطمینان دستگاه‌ها، در دسترس بودن آنها و... می‌باشد.

ب) واحد ابزار دقیق

شرح وظایف این واحد شامل سرویس‌دهی به کلیه تجهیزات ابزار دقیقی که می‌بایست بر اساس دستورالعمل­های سازندگان و یا دستگاه نظارت انجام پذیرد مانند:

آنالیزرها، کنترلولوها، ترانسمیترها، ریگلاتورها، لوپها، سولونوئیدولوها، گیج­ها و رکوردرها،‌ترموکوپل­ها، دماسنج­ها، سطح‌ سنج­ها، جریان سنج­هاو کنترلرهای دیزل پمپها ، دیزل ژنراتورهامی­باشد.

واحد تعمیرات برق

خدمات نگهداری، تعمیر و سرویسهای مربوط به ادوات و دستگاهای برقی موجود در مجموعه‌ی پالایشگاه و در کلیه ساعات شبانه‌روز بر عهده‌ی این واحد می‌باشد، این واحد شامل 2 زیرمجموعه‌ی تعمیراتی می‌باشد، یکی از این واحدها در کارگاه مرکزی واقع شده است و وظیفه‌ی تعمیرات تجهیزات قابل ارسال به کارگاه را دارد و واحد دیگر مسئولیت ارائه سرویس دهی به تجهیزات در سایت پالایشگاه را بر عهده دارد.

از جمله ادوات و دستگاه‌هایی که توسط واحد تعمیرات برق سرویس‌دهی می‌شوند می‌توان به الکتروموتورها، تابلوهای برق فشار ضعیف ، ترانس رکتی‌فایرها، سیستم‌های روشنایی، شارژرها، سیستم‌های ارت اشاره نمود .

واحد تعمیرات مکانیک

این واحد به بخش­های مکانیک دستگاه های ثابت[3]، مکانیک ماشین آلات دوار [4]و مکانیک عمومی تقسیم می­شود.

کارگاه مرکزی

این واحد مسئول انجام امور گارگاهی  شامل کارگاه های جوشکاری، کارگاه شیرآلات صنعتی و کارگاه ماشین ابزار می­باشد.

فصل دوم) مبانی و اصول حاکم

سیستم تبرید[5]:

تبرید عبارت است از جذب حرارت از یک سیال و دفع آن به سیال دیگر (سیال می تواند هوا یا آب ویا هر نوع گاز یا مایع دیگر باشد). در کلیه سیستمهای تبرید حفظ سرما مستلزم جذب حرارت از موادی با درجه حرارت کمتر و خارج کردن این حرارت به محیطی با درجه حرارت بالاتر می باشد.

2-1-1اجزاسیستم تبرید:

الف) کمپرسور

ب) کندانسور

ج) شیرانبساط

د) تبخیرکننده[6]

  

شکل2-1-شماتیک چرخه تبرید

 

2-1-2چرخه تبرید تراکم بخار

در سیکل تبخیر-تراکمی ایده‌آل از سیال عامل به عنوان ماده خنک‌کننده برای جذب و
از دست دادن انرژی گرمایی استفاده می‌شود. انتقال انرژی باعث می‌شود سیکل
تبخیر- تراکمی یک محیط بسته را خنک کند. در سیکل تبخیر- تراکمی ایده‌آل از هر گونه اتلافی صرف‌نظر می‌شود. نحوه کار سیکل تبخیر- تراکمی در شکل (2-2) دیده می‌شود. در این سیکل، سیال عامل به صورت بخار اشباع وارد کمپرسور می‌شود. هنگامیکه سیال عامل فشرده می‌شود، دما و فشار آن افزایش می‌یابد(1به2). پس از فشرده شدن سیال وارد چگالنده  می‌شود. در این قسمت انرژی گرمایی با محیط مبادله می‌شود که در نتیجه سیال عامل خنک شده و به مایع اشباع تبدیل می‌شود(2 به 3). سپس سیال از درون شیر انبساط عبور می‌کند و فشار و حرارت آن در طی یک فرآیند آنتالپی ثابت کاهش می‌یابد (3به4). به دلیل کاهش فشار و حرارت، سیال عامل به صورت مخلوطی از مایع و گاز وارد تبخیرکننده می‌شود. در این قسمت، سیال به بخار اشباع تبدیل شده است و دوباره وارد کمپرسور شده و سیکل تکرار می‌شود.

  

شکل 2-2چرخه تبرید تراکم – بخار ایده ال

 

سیستم شکل2-1 رامی­توان به دو منظوراستفاده کرد،مورد اول اینکه ازاین سیستم برای سرد سازی استفاده کرد،که دراین صورت میخواهیم فضایی را در دمای پایین تر از دمای محیط، نگه­داریم. بنابراین دراین صورت هدف از ساختن چنین سیستمی، کمیت می­باشد.

     عملکرد سیستم تبرید را برحسب ضریب، اندازه می­گیرند:

(2-1)   

مورد دوم این است که ازسیستم تبرید به عنوان تلمبه گرما استفاده شود.دراین مورد میخواهیم فضایی را در دمای ،بالاترازدمای محیط، نگه داریم و هدف از ساختن چنین سیستمی،کمیت میباشد.در این صورت عملکرد تلمبه ی گرمایی،،بصورت زیراست:

(2-2)

به این نکته بایدتوجه کرد که سیستم های تبرید و پمپ های گرمایی از نظر متغییرهای طراحی باهم متفاوتند،ولی تحلیل هردوی آنها یکسان است.

2-1-3  انحراف چرخه تبرید تراکم بخارواقعی ازچرخه ایده آل

تفاوت چرخه تبرید واقعی با چرخه ایده‌آل عمدتا به دلیل افت فشار سیال و انتقال گرما به محیط اطراف و یا از آن است.چرخه واقعی می‌تواند به چرخه شکل(2-3) نزدیک باشد. احتمالا بخاری که وارد کمپرسور می‌شود فوق‌گرم[7] می‌شود. برگشت‌ناپذیری­هایی در فرآیند تراکم وجود دارد و انتقال گرما به محیط اطراف صورت می‌گیرد که موجب کاهش آنتروپی می‌شود. فشار خروجی از چگالنده کمتر از فشار ورودی به آن و دمای سیال در چگالنده اندکی بیش ازدمای محیطی است که گرما

[1]D.M  Water

[2]Alarm

[3]Fixed Equipments

[4]Machinery

[5]Refrigeration system

[6]Evaporator

[7]Super Heat