مونوگرافی روستای حصاربن
مقدمه:
اصطلاح مردم شناسی Ethnologie همان کاربرد سنت فرانسوی آن است که در مکاتب آمریکایی و انگلیسی به «انسان شناسی اجتماعی و فرهنگی»
(Antropoloqiesocialeet Culturelle) تعبیر می‌شود.
«ماری- کلود شامها» انسان شناس فرانسوی می گوید. عبارت انسان شناسی یا در آنتروپولوژی» به معنای «علم انسان» آمده است. تا قرن نوزدهم انسان شناسی همان مطالعه خصوصیات و طبیعت انسان بوده که خطوط جسمانی – نشانه های فرهنگی، فکری و ذهنی را در برمیگیرد. بعدها با پیشرفت علوم و کاوشهای اصولی انسان شناسان علم انسان شناسی نیز توسعه بیشتری یافت و تنها به خصوصیات طبیعی انسانها محدود نشد بلکه به دو شاخه مشخص یعنی انسان شناسی فرهنگی یا مردم شناسی و انسان شناسی جسمانی تبدیل گشت که شاخه نخستین (مردم شناسی) این علم خطوط تمدن و فرهنگ یا خصیصههای فرهنگی گروههای انسانی را بررسی می کند و انسان شناسی جسمانی یعنی واژهای که بیش از همه در کشور فرانسه از آن صحبت شده است و امروز جای خود جای خود را به در انسان شناسی زیستی Antropoloqie Biologique داده است طبیعت، دنیای تغییرات و دلایل تحولات زیستی و تکامل گروههای انسانی را مورد مطالعه قرار می دهد. (عسگری خانقاه/1373 و ص 12و11)
شناخت محیط و حوادث پیرامون از آغاز زندگی مورد توجه انسان قرار می گیرد و نخستین انسانها هم از آن مستثنی نبوده اند. آنان در باب جهان می اندیشیدند و تا حوادث را تبیین نمیکردند آرام نمی گرفتند. آرام آرام بشر ازشناخت های مبتنی بر حجیت،پر رمز و راز و حتی منطقی راه به سوی شناخت علمی گشود و اینجا خود را در تجربه، تحقیق مشاهده به آزمایش و تعقل یافت (ساروخانی/ 1377 / ص 26)
تعداد صفحات 95 word
فهرست مطالبعنوان
صفحه
فصل اول: (تعریف مونوگرافی)
مقدمه
2
تاریخچه مونوگرافی در جهان و ایران
4
موضوع تحقیق
6
روش تحقیق
6
هدف پژوهش
7
تعریف واژهها و مفاهیم
7
فصل دوم: جغرافیا
موقعیت جغرافیایی
10
آب و هوا
11
پوشش جانوری
12
پوشش گیاهی
12
وجه تسمیه
12
ناهمواری ها شامل کوه ها
13
تاریخچه
13
آثار باستانی
13
فصل سوم: موقعیت اجتماعی
اوقات فراغت
17
مهاجرت
17
جمعیت
18
راه های ارتباطی
18
امکانات شامل (تلفن- شرکت تعاونی- شوار بیمارستان، مدرسه، مهدکودک)
19
فصل چهارم: ساختار فرهنگیمذهب
زبان
23
زیارت
23
شیوه حل اختلافات
14
خویشاوندی
25
محدودیت ها و اجبارها
26
فصل پنجم: سیمای روستا
محله ها
28
مسکن
29
فصل ششم: کشاورزی و دامداری
کشاورزی
32
گردوزنی- چیدن زردآلو (درست کردن لب لبو)
32
دامپروری
34
تهیه انواع لبنیات (ماست-کره-قره قورت-پنیر و ……)
35
واحدهای اندازه گیری
38
فصل هفتم: خوراک
انواع نانها و شیرینیهای محلی
40
انواع غذاهای محلی
41
انواع ترشی
43
انواع مربا و شربتها
44
وعدههای غذا
45
سفره آرایی
46
فصل هشتم: پوشاک
پوشاک
48
(مردان و زنان و کودکان)
فصل نهم: مراسم گذار
مراسم گذار
53
الف: تولد
54
چشم روشنی بردن برای طفل و نامگذاری
54
ختنه سوران
55
ب: ازدواج
56
خواستگاری
57
قول گیران (قند شکنی)
57
مراسم عقد کنان
58
دونه پاک کنی (پاک کردن برنج)
59
شب اول عروسی (حنابندان)
59
شب دوم عروسی
60
کله قند زنی
61
پاتختی
62
ج: مرگ و اعتقادات مربوط به آن
62
فصل دهم : مراسم در طول سال شمسی و قمری
شب یلدا
67
چهارشنبه سوری
68
عید نوروز
69
سال تحویل
71
سیزده بدر
71
عید فطر
72
عید قربان
72
عید غدیر
72
مراسم در ایام محرم
تاسوعا و عاشورای حسینی
73
فصل یازدهم: اعتقادات و باورهاسنت ها (اعتقادات و باورها)
77
صدای کلاغ77
چشم زخم77
طب سنتی779
داروهای گیاهی82
بازیهای محلی شامل:85
بازی خم پل85
آغوز بازی (گردو بازی)86
توپ بازی87
لی لی بازی87
شمع و گل و پروانه87
فصل دوازدهم: فرهنگ و فولکولورضرب المثل ها
90
آوازها91
موسیقی92
نتیجه گیری93
منابع و ماخذ94
پایان نامه مونوگرافی روستای اخترآباد
تعریف مردم شناسی:
مردم شناسی مانند جامعه شناسی یکی از علوم معتبر و دامنه دار اجتماعی است که بیش از صد سال از عمر آن نمی گذرد اما در جامعه ما مردم شناسی بر خلاف جامعه شناسی به حد کفایت مورد توجه قرار نگرفته و دنبال نشده است. البته پیش از ظهور مردم شناسی به عنوان یک علم مورخان و سیاحان و فیلسوفان و اخلاق شناسان درباره سلوک اجتماعی و فرهنگی اقدام اقوام گوناگون به تاملاتی نظری دست یازیده اند و آثاری بس ارجمند پدید آورده اند که به بیش از دو هزار سال همواره مورد استفاده و مواجه اصحاب پنج قرن پیش از طلوع عصر مسیحی گزارشی مردم شناختی از قوم ایرانی و رسوم اخلاقی آن به دست داده است و ابوریحان بیرونی که در قرن چهارم به بررسی فرهنگی مردم هند پرداخته و محصول این پژوهش را در کتاب مشهور خویش به نام تحقیق درباره هند ابدیت بخشیده است. (محمودی اصل/1377 و ص 7)
تک نگاریمطالعه جامع یک اجتماع و یا با یک امر اجتماعی نظیر خانواده، کارخانه، طبقه و غیره. تشریح همه جانبه یک پدیده یا مجموعه ای از پدیده ها است، در تک نگاری ابتدا از وضع عینی ، ظاهر، سطح خارجی پدیده که قابل مشاهده است، آغاز می کنند، سپس ابعاد ذهنی، روانی و پیچیده آن را به نگارش در می آورند، بدین سان در این مفهوم کلیت و هم فردیت دیده می شود. کلی است چون در خلال آن همه اضلاع یک محل شناخته می شوند. فردی است چون یک پدیده نظیر ده، یک کارخانه یک مدرسه در همه ابعادش سنجیده می شود.
تعداد صفحات 131 word
«فهرست مطالب»
موضوع
شماره صفحه
فصل اول
مقدمه:
تعریف مردم شناسی
2
تعریف تک نگاری
2
روستا
3
ملاک های تعریف روستا
5
انواع اجتماعات روستایی
8
انگیزه و هدف تحقیق
9
موضوع تحقیق
11
روش تحقیق
12
فصل دوم: جغرافیا
استان تهران
15
شهرستان شهریار
19
دهستان اخترآباد
26
موقعیت و محدوده اخترآباد
30
وسعت ده
30
کوه ها
30
آب و هوا
31
بارندگی
31
دما
32
رطوبت
32
قنات
32
جنس خاک
33
پوشش گیاهی
33
پوشش جانوری
34
وجه تسمیه
35
آثار تاریخی و قدیمی
36
فصل سوم: موقعیت اجتماعی
مهاجرت
39
جمعیت
40
سطح سواد
41
جمعیت فعال و غیرفعال
41
امکانات روستا
41
فصل چهارم: ساختار فرهنگی
مسجد
45
زبان
45
مذهب
46
خویشاوندی
46
فصل پنجم: سیمای روستا
سیمای روستا
48
مسکن
49
فصل ششم: کشاورزی و دامداری
موقعیت اقتصادی
52
پنبه
52
شبدر
53
وسایل و ابزار کشاورزی
54
تقسیم آب
54
دامداری
54
تهیه انواع لبنیات
55
واحدهای وزنی
57
تقدیم و گاه شمار
59
فصل هفتم: خوراک
انواع نان ها و شیرینی های محلی
61
انواع آشها
63
انواع غذاهای محلی
65
انواع ترشی
67
انواع مربا
67
وعده های غذایی
68
سفره آرایی
68
فصل هشتم: پوشاک
(مردان و زنان و کودکان)
71
فصل نهم: مراسم گذار
الف- سیسمونی
75
تولد
75
نامگذاری
76
حمام زایمان
76
ختنه سوران
76
دندان درآوردن
77
اعتقادات در مورد زاد و ولد
78
ب- ازدواج
79
همسرگزینی
80
خواستگاری
80
قندشکنی
81
خرید عروسی
81
مراسم عقد
82
کارت نویسی
83
مراسم بند اندازون
84
پختن نان عروسی
84
حنابندان
85
مراسم عروسی در قدیم
87
حمام بردن داماد
88
تیانه
89
عروس بردن
89
مراسم عروسی در زمان حال
90
جهیزیه
90
عروسی
91
دواخ
91
قیننه سلام
92
هفته حمام
92
ایاق اچماق
92
اعتقادات در مورد عروسی
93
مرگ و میر
93
مراسم تدفین
94
مراسم شام غریبان
95
مراسم سوم
95
مراسم شب هفت
95
مراسم چهلم
96
مراسم سال
96
اعتقادات مربوط به مرگ و میر
97
فصل دهم: مراسم در طول سال شمسی و قمری
شب یلدا
99
چهارشنبه سوری (شال اندازی، فال گوشی)
99
مراسم خانه تکانی
101
خرید عید
101
عیدی بردن برای عروس
102
سال تحویل
103
سیزده بدر
104
عید قربان
104
عید غدیر
105
عید فطر
105
مراسم مربوط به ماه محرم و صفر
105
علم بندی
106
تاسوعای حسینی
107
عاشورای حسینی
107
فصل یازدهم: صنایع دستی
قالی بافی
109
توبره بافی
111
گلیم بافی
112
پلاس
112
کلاه و دستکش
113
فصل دوازدهم: اوقات فراغت
شب نشینی
115
مسابقه
116
چاپ چاقان بازی (یک قل دو قل)
116
وسطی
117
زبر قیچ (لی لی)
117
تمباقا بازی (کمربند بازی)
119
هفت سنگ
119
فصل سیزدهم: اعتقادات و باورها
اعتقادات و باورها
122
مراسم طلب باران
124
طب سنتی
125
داروهای گیاهی
126
فصل چهاردهم: فرهنگ فولکور
ضرب المثلها
127
لالایی ها
127
چیستان
129
ترانه ها
130
رقص های محلی
131