تحقیق در مورد بررسی روش تفسیری احسن الحدیث
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:89
مقدمه
سنت الهی در همه زمان ها ، بر آن بوده که هر پیامبری را به زبان قومش مبعوث کند . لذا زبان قرآن ، همان زبان پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله یعنی زبان عربی است که مردم هم ، به همان زبان با یکدیگر سخن می گفته اند . خداوند متعال پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله را مفسر قرآن معرفی کرد . اصحاب پیامبر صلی الله علیه و آله که زبانشان عربی بود ، قرآن را می فهمیدند ، چرا که قرآن به زبان آنها نازل شده بود . اما با وجود این هم زبانی ، اختلاف نظرهای بسیاری داشتند که پس از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله به مرور ظهور پیدا کرد . گاهی نیز اصحاب به برخی معانی دست نمی یافتند و به خود پیامبر صلی الله علیه و آله که اولین مفسر بود ، رجوع می کردند و پس از او نیز به اصحاب برجسته ای چون حضرت علی علیه السلام ، ابن عباس ، ابن مسعود و . . . مراجعه می کردند به همین دلیل ، از همان زمان به پیدایش ‹‹ علم تفسیر ›› منجر شد . از این رو علم تفسیر قرآن یکی از مهم ترین علومی است که دچار تحولات گوناگون شده است . تا جایی که پس از خود تفسیر ، مفسرین به بررسی مبانی و روش های تفسیری ، مفسرین پرداخته اند ، زیرا در میان مباحث علوم قرآنی ، بحث از روش های تفسیری جایگاه خاصی به خود اختصاص داده است و پیدایش شیوه های مختلف تفسیری و به کار گیری مبانی گوناگون در تفسیر قرآن کریم ، زمینه طرح این بحث ضروری را در علوم قرآنی به وجود آورده است . با توجه به اهمیت موضوع روش های مفسران و جایگاه ویژه ای که در میان مباحث علوم قرآنی به خود اختصاص داده است ، در این رساله به تبیین روش تفسیری ‹‹ تفسیر احسن الحدیث › از مؤلف معاصر ‹‹ سید علی اکبر قریشی ›› پرداخته ایم . با مراجعه ای که به پایگاه های اطلاع رسانی و منابع مختلف شد ، در مورد این تفسیر کار جدی صورت نگرفته است . تنها در برخی از کتاب ها و مجلة حوزه به معرفی این تفسیر پرداخته شده است و به عنوان نمونه به مواردی از آن اشاره می شود :
المفسرون و حیاتهم و منهجهم محمد علی ایازی ، نگاهی به قرآن قریشی ، سیر تطور تفاسیر شیعه محمد علی ایازی ، دانشنامه قرآن بهاء الدین خرمشاهی ، آشنایی با قرآن پژوهان ایران حسن پیری . روش تحقیق در این پژوهش به شیوه کتابخانه ای است و در قم بیشترین بهره را از کتابخانه تخصصی مرکز فرهنگ و معارف قرآن بردم اما با کمال تأسف و با این همه اهمیت ، تلاش های در خور توجهی در جهت معرفی و بازشناسی این روشها به چشم نمی خورد . این تفسیر گران سنگ را به هدف تبیین مبانی ، روش و گرایش های تفسیری مفسر ، و نیز بررسی مباحث علوم قرآنی آن برگزیدیم . امید است خداوند منان ، این بنده حقیر را مورد هدایت و رحمت قرار دهد .
و الله المستعان
تحقیق در مورد درسهایى از تفسیر سوره نور
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:11
مقدمه:
قرآن کریم هر چند دریاى ژرفى است که کسى را یاراى دستیابى به عمق آن نیست ولى سفره گسترده الهى است که هر کس به فراخور قابلیت و درک خویش از آن بهره مى برد. همان گونه که قرآن داراى ظاهر و باطن است, بهره گیرى از آن نیز به دو گونه بهره ظاهرى و بهره باطنى است; چنان که آداب قرآن نیز در دو مرحله ظاهرى و باطنى توصیه شده است. دستیابى به باطن آیات الهى مراتب بسیارى دارد که تنها براى بندگان خاصى که واسطه این فیض بزرگ بوده اند ممکن است اما با این همه, فهم ظواهر قرآن و آشنایى با مفاد ظاهرى آیات الهى نیز مرتبه اى از معرفت به قرآن و مقدمه اى براى دستیابى به مراتب باطنى آن است. آیات الهى همه نور است و هدایت; ولى آنچه به تناسب موضوعاتى که نوعا مجله پیام زن در دستور کار خویش دارد و داراى اولویت مى باشد, پرداختن به آن دسته از آیاتى است که به گونه اى خاص یا عام به مسایل زنان مربوط مى باشد. این ارتباط مربوط به حوزه هاى مختلف فقهى, فرهنگى, تاریخى, اجتماعى و تربیتى مى باشد. طبیعى است که این امر نیازمند بررسى کلیه آیاتى است که مى تواند در تبیین مسایل زنان از نقطه نظر قرآنى دخیل باشد, و مجله امیدوار است در آینده توفیق این مهم را داشته باشد. آنچه اینکه مى تواند آغازى بر این دست از مطالب و به صورت مشخص, شروعى بر ارائه مباحث تفسیرى باشد, بحثى است که به توفیق الهى از این شماره مجله, همان گونه که از پیش وعده کرده بودیم, در باره سوره مبارکه نور تقدیم خواهیم کرد و این خود برخاسته از تإکیدى است که در برخى روایات ما در خصوص فراگیرى سوره نور توسط بانوان صورت گرفته است. بنابراین آنچه در این بحث دنبال خواهد شد اختصاص به آیاتى از سوره نور که مربوط به مسایل بانوان است ندارد و شامل همه آیات آن خواهد شد. نکته اى که کاملا باید به آن توجه شود این مهم است که با توجه به نوع مخاطبین مجله و این امر که پیام زن یک مجله کاملا تخصصى و ویژه صاحب نظران علوم اسلامى نیست و هدف آن در ارائه این دست از مباحث قرآنى امکان استفاده نوع مخاطبین است لذا تلاش خواهد شد از پرداختن به آن دسته از مباحث کاملا فنى و تفسیرى که از حوصله نوع خوانندگان بیرون است پرهیز شود و به جاى آن و به تناسب آیات مورد بحث, براى استفاده بیشتر به نکات تکمیلى و بحثهاى عمومى آن نیز پرداخته شود. این بحثهاى تکمیلى مى تواند در زمینه هاى مختلف اجتماعى, تربیتى, فرهنگى و اخلاقى و با استفاده از احادیث شریف باشد. آرزو مى کنیم همین تلاش محدود, قدم مفیدى در جهت آشنایى بیشتر خوانندگان محترم با آیات الهى بویژه سوره مبارکه نور, باشد که در روایت, آموزش و آشنایى خواهران نسبت به آن, مورد تإکید قرار گرفته است. اینک با این مقدمه کوتاه به شرح آیات این سوره مبارکه مى پردازیم.
تفسیر سوره یس
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:45
این سوره در مکه نازل شده و 83 آیه دارد
تفسیر نمونه جلد 18 صفحه 301
آیه 45
آیه و ترجمه
وَ لَوْ یُؤَاخِذُ اللَّهُ النَّاس بِمَا کسبُوا مَا تَرَک عَلى ظهْرِهَا مِن دَابَّةٍ وَ لَکن یُؤَخِّرُهُمْ إِلى أَجَلٍ مُّسمًّى فَإِذَا جَاءَ أَجَلُهُمْ فَإِنَّ اللَّهَ کانَ بِعِبَادِهِ بَصِیرَا(45)
ترجمه :
45 - هر گاه خداوند مردم را به کارهائى که انجام داده اند مجازات کند جنبنده اى را بر پشت زمین باقى نخواهد گذاشت ! ولى (به لطفش ( آنها را تا سر آمد معینى تاخیر مى اندازد )و مهلت میدهد تا خود را اصلاح کنند( اما هنگامى که اجل آنها فرا رسد، )خداوند هر کس را به مقتضاى عملش جزا میدهد) که او نسبت به بندگانش بیناست (و از اعمال و نیات همه آگاه است ).
تفسیر:
اگر لطف او نبود جنبنده اى بر پشت زمین نبود!
آیه فوق که آخرین آیه سوره فاطر است بحثهاى تند و تهدیدهاى شدید گذشته این سوره را با بیان لطف و رحمت پروردگار بر مردم روى زمین پایان میدهد، همانگونه که این سوره را با گشایش رحمت خدا بر مردم آغاز کرد.
به این ترتیب آغاز و انجام آن در بیان رحمت الهى متفق و هماهنگ است .
افزون بر این آیه گذشته که مجرمان بى ایمان را تهدید به سرنوشت پیشینیان میکرد این سوال را براى بسیارى از آنها و دیگران مطرح مى سازد که اگر سنت الهى در باره همه گردنکشان چنین است پس چرا این قوم مشرک و سرکش مکه را مجازات نمیکند؟!
در پاسخ این سؤ ال میفرماید: ((اگر خداوند همه مردم را به خاطر اعمال
تفسیر نمونه جلد 18 صفحه 302
که انجام داده اند مجازات کند (و هیچ مهلتى براى اصلاح و تجدید نظر و خودسازى به آنان ندهد) جنبنده اى را بر پشت زمین باقى نخواهد گذاشت )) (و لو یؤ اخذ الله الناس بما کسبوا ما ترک علمى ظهرها من دابة ).
آنچنان مجازاتهاى پیدرپى نازل میشود و صاعقه ها و زلزله ها و طوفانها گنهکاران ظالم را در هم میکوبد که زمین جاى زندگى براى کسى نخواهد بود.
ولى خداوند به لطف و کرمش آنها را تا زمان معینى به تاخیر مى اندازد، و به آنها فرصت براى توبه و اصلاح مى دهد (و لکن یوخرهم الى اجل مسمى ).
اما این حلم و فرصت الهى حسابى دارد، تا زمانى است که اجل آنها فرا نرسیده باشد، اما هنگامى که اجل آنها فرا رسد هر کس را به مقتضاى عملش جزا میدهد چرا که خداوند نسبت به بندگانش بصیر و بیناست هم اعمال آنها را مى بیند و هم از نیات آنها با خبر است (فاذا جاء اجلهم فان الله کان بعباده بصیرا).
در اینجا دو سوال مطرح میشود که پاسخ آن از آنچه گفتیم روشن مى شود: نخست اینکه این حکم عام (اگر خداوند مردم را به اعمالشان مجازات کند کسى را بر صفحه زمین باقى نخواهد گذاشت ) شامل انبیا و اولیا و صالحان نیز مى شود؟!
تحقیق در مورد درسهایی از قرآن
لینک پرداخت و دانلود *پایین مطلب*
فرمت فایل:Word (قابل ویرایش و آماده پرینت)
تعداد صفحه:17
توسل‌به‌قرآن‌برای‌رسیدن‌به‌جایگاه‌شایسته‌امت‌اسلامی
منافع‌و مصالح‌اسلام‌مهمترین‌مسأله‌از نظر قرآن
فاصله‌گیری‌دنیای‌اسلام‌از توصیه‌ها و سفارشات‌قرآنی
تأکید قرآن‌بر سعادت‌دنیا
زندگی‌واقعی‌و هدف‌آن‌از نظر اسلام
توجه‌قرآن‌به‌شرایط‌زمان‌و مکان
برخورد قرآن‌با منافقین
توسل‌به‌قرآن‌برای‌رسیدن‌به‌جایگاه‌شایسته‌امت‌اسلامی
«...تردید نکنیم‌که‌تا قرآن‌بین‌ما عزیز و حاکم‌نباشد، امّت‌اسلامی‌نمی‌تواند به‌جایگاهی‌که‌شایسته‌است‌دست‌پیدا کند و اگر قرآن‌جای‌خودش‌را در بین‌ما پیدا کند آن‌روز، ما عزّت‌دنیا و آخرت‌را خواهیم‌داشت. درباره‌این‌خاصیت‌قرآن به‌ما گفته‌اند که‌هر وقت‌ظلمتها و شبهه‌ها در جامعه‌شما خودنمایی‌کند به‌قرآن‌متوسّل‌شوید و به‌آن‌پناه‌ببرید. زمان‌ما کمی‌این‌نگرانی‌را بوجود آورده‌که‌موج‌مخرّب‌فرهنگ‌غرب‌و توطئه‌های‌دشمنان‌خدا، جوانان‌ما را مورد آسیب‌قرار بدهد که‌بهترین‌راه‌برای‌ما توجّه‌به‌قرآن‌است‌که‌خوشبختانه‌چنین‌وضعی‌در جامعه‌پیدا شده‌است. ولی‌به‌بخشی‌از جامعه‌محدود است. ما امیدواریم‌همه‌ی‌جامعه‌ما از این‌نورانیت‌بهره‌بگیرند...»
[ سخنرانی‌در مراسم‌افطار با قاریان‌قرآن‌کریم- 16 آذر 1379 ]
***
منافع‌و مصالح‌اسلام‌مهمترین‌مسأله‌از نظر قرآن
«...قرآن‌گاهی‌تحلیل‌می‌کند و میفرماید: از ترس‌اینکه‌فقیر شوید، از ترس‌اینکه‌ضرر کنید، از ترس‌اینکه‌مصیبتی‌پیش‌بیاید و بعداً روابط‌خارجی‌نداشته‌باشید و فلان‌چیز مورد علاقه‌شما آسیب‌نبیند، این‌کارها و تخلّفات‌را انجام‌می‌دهید.
مطلبی‌که‌می‌خواهم‌عنوان‌کنم‌این‌است‌که‌ما باید در فرهنگ‌اسلامی‌یک‌اولویت‌مهمّ بگنجانیم‌و آن‌هم‌تقدّم‌منافع‌اسلام‌بر همه‌چیز است. این‌خیلی‌مهم‌است. این‌خواست‌قرآن‌است. یقیناً روح‌اسلام‌از مسلمانان‌واقعی‌می‌خواهد که‌هر جا پای‌خدا، پیامبر (ص)، قرآن، امّت‌اسلامی‌و مصالح‌اسلام‌پیش‌می‌آید، جایی‌برای‌ترجیح‌سایر منافع‌نباشد.مثلاً مصالح‌جغرافیایی‌برای‌خیلی‌از ملّتها و دولتها پیش‌می‌آید. مسایل‌نژادی، حزبی‌و منافع‌مادّی‌و تجاری‌هم‌مهم‌است. نمی‌توان‌به‌دولتی‌گفت‌نسبت‌به‌اینها بی‌توجّه‌باشد. منافع‌دولتها مهم‌است. اما منافع‌و مصالح‌اسلام‌مهمتر است. در داخل‌یک‌دولت‌هم‌جریانهای‌مختلف، احزاب‌و باندها هستند که‌باید منافع‌آن‌ها در راستای‌مصالح‌دولت‌باشد و منافع‌دولتهای‌اسلامی‌هم‌باید در راستای‌مصالح‌اسلام‌باشد.
واقعاً مسایلی‌که‌قرآن‌برای‌مصالح‌اسلام‌از ما خواسته‌است، امروز در دنیای‌اسلام‌کم‌عمل‌می‌شود. در گذشته‌هم‌نبوده‌است. یا لااقل‌من‌زمانی‌را سراغ‌ندارم‌که‌نام‌ببرم‌که‌مثلاً در فلان‌تاریخ‌منافع‌اسلام‌در اولویت‌دولتها بود. حتّی‌در مدینه‌که‌جمعیت‌محدودی‌داشت‌و شهری‌بود و مسایل‌قومی‌و جغرافیایی‌مطرح‌نبود، همین‌مشکل‌وجود داشت. گفتم‌که‌آیات‌متعدّدی‌به‌این‌مسأله‌اشاره‌می‌کنند...»
[ سخنرانی‌در مراسم‌کنفرانس‌بین‌المللی‌وحدت‌اسلامی- 7 تیر 1378 ]
***
فاصله‌گیری‌دنیای‌اسلام‌از توصیه‌ها و سفارشات‌قرآنی
«...واقعاً از آنچه‌که‌قرآن‌از ما خواسته‌و آنچه‌که‌الان‌دنیای‌اسلام‌به‌آن‌پایبند است، خیلی‌فاصله‌داریم. البته‌از اول‌ظهور اسلام‌این‌فاصله‌بود. این‌را از گلایة‌قرآن‌می‌فهمیم‌که‌نسبت‌به‌مسلمانان‌مدینه‌آنهم‌در یک‌واحد کوچک‌در دنیای‌آن‌روز دارد. پیداست‌که‌مسلمانان‌هیچ‌وقت‌به‌این‌ندای‌مهمّ الهی‌که‌یک‌نوع‌ولایت‌بین‌امّت‌واحد اسلامی‌است، لبّیک‌نگفتند. این‌مسأله‌باید در دستور کار قرار بگیرد و روی‌آن‌کار کنید که‌راه‌حل‌این‌معضل‌چیست؟
گفتم‌این‌گلایه‌را از مدینه‌داریم. در سوره‌توبه، سورة‌مائده‌و سوره‌های‌دیگر قرآن‌آیات‌زیادی‌است‌که‌خداوند بعضی‌از مسلمانان‌را توبیخ‌می‌کند که‌چرا به‌روابط‌اسلامی‌اهمیت‌نمی‌دهید؟ چرا به‌اولویتهای‌جامعه‌اسلامی‌توجه‌نمی‌کنید؟
در همین‌آیه‌ای‌که‌در اول‌صحبتم‌خواندم، به مسلمانان‌می‌گوید: ای‌اهل‌ایمان‌اگر پدران‌و برادران‌شما کفر را بر ایمان‌بگزینند، نباید آنها را دوست‌بدارید. و هر کس‌از شما (با وجود کفر) آنان‌را دوست‌بدارد،بی‌شک‌ستمکاراست.