پایان نامه نحوه ی تجلی افکا رو اندیشه های رضی در دیوان-- 270 صفحه

مقدمه

  موضوع: برای شناخت و شناساندن شخصیتهای برجسته علمی، یکی از بهترین روشها بررسی آثار مکتوب آنان است که بازتاب آرا و اندیشه ها و تجلیگاه علم و دانش آنهاست از آنجائیکه شناخت دقیق افکار و اندیشه های هر یک از بزرگان می تواند چراغ روشنگری فراروی نسل جوان باشد ما را بر آن داشت تا برای تحقق این آرمان مقدس، دست به دامن آسمان پرستاره ی علم ادب ببریم تا چراغی برگیریم.

لذا در این کهکشان، ستاره ای را رصد کردیم که هرچند غبار غرض ورزی وجهل آمیخته با گذشت زمان، چهره ی عالمتاب او را تا حدودی پوشانده است و آنگونه که شایسته شخصیت او بوده برای جهان علم و ادب شناخته نشده است.

وی شخصیت بی نظیری است که با داشتن مناصب فقاهت و زعامت و نقابت علویان و مناصب مختلف سیاسی، هیچگاه شیفته مظاهر و زخارف دنیوی نشد و لذا بواسطه ی اتصال به حقیقت هستی، اهل دل بود. عاطفه ی سرشار، روحیه ی حساس، وقریحه ی وقاد او باعث گردید که برای بیان حقایق و ثبت وقایع سلاح قدرتمند خود را بکار گیرد و در جهت تحقق اهداف و آرمانهایش گوش به ندای دل دهد که نتیجه آن اشعار نغز و دلنشین و سخنان زیبای اوست که دیوان شعری با چنین گلهایی فراهم آورد. با توجه به اینکه دیوان اشعار این نادره ی دوران بازتاب اندیشه های عمیق و آئینه ی تمام نمای سلوک عرفانی اوست ایجاب می کند که برای شناسایی اندیشمند فرزانه و شاعر گرانمایه، دیوان اشعار او را درکنار آثار گرانبها و ارزشمند فقهی و کلامی اش کاملاً مورد نقد و بررسی علمی و ادبی قرار گیرد.

اهداف: لذا در این کار تحقیقی هدف ما بر آن بوده است که آرا و اندیشه های یگانه ی دوران را از میان اثر ارزنده ی ادبی اش( دیوان اشعار) مورد ارزیابی و نقد بررسی قرار داد تا از میان اشعار به بازخوانی نظریات و افکار عالمانه ی   « شاعر فقیه» بپردازیم. بنابراین در شناخت ابعاد شخصیتی این ادیب گرانقدر نیازمند آن هستیم که پاسخ های قانع کننده ای در قبال پرسش های زیر داشته باشیم:

نحوه ی تجلی افکا رو اندیشه های رضی در دیوان چگونه بوده است؟تأثیر شریف رضی بر ادبای پس از خود و ادبیات عرب به چه میزان بوده است؟جلوه های انتساب به دودمان علوی و میزان تأثیر آن بر شخصیت وی چقدر می باشد؟گردآورنده نهج البلاغه واقعاً کیست؟ و تأثیر آن بر ادبیات عرب چگونه و تا چه اندازه ای بوده است؟

فرضیه ها:

با توجه به اینک رضی یک فقیه برجسته و آشنا به ظرایف علوم اسلامی است ولی اشعار خود را مرکب اندیشه های علمی و ادبی و مباحث فلسفی قرارداده و برای بیان مقاصد وتشریح مسائل علمی و عملی بهره های فراوان از آن برده است و در هر جائی که نیاز بوده به طرح مباحث اخلاقی و مبانی فلسفی انسان شناسی و معادشناسی پرداخته است. سبک منحصربه فرد او در هجویات نمونه ی بازر اخلاق اسلامی است. و یا غزلهای عاری از وصف« می» و توصیف نوازندگان و خوانندگان زیباروی، حاکی از محتوای مکتب و تعالیم عرفانی وی است.

وی با تأسیس اولین دانشگاه مدرن علوم اسلامی و تربیت شاگردان فاضل و فقهای نامداری چون شیخ طوسی(ره) و نگارش و گردآوری کتاب گوهربار

« نهج البلاغه» تأثیر انکارناپذیری بر ادبیات جهان اسلام و عرب و ادبای پس از خود برجای گذاشت. لذا او با این اقدام خدمت ارزنده ای به جهان ادبیات و علم و اندیشه ی بشری نمود. ولی کار پرثمر او دچار تردید واقع شده و در برخی از محافل سخن از گردآورنده و یا نگارنده نهج البلاغه به میان می آید که او واقعاً کیست؟

ما نیز د راین مجموعه با توجه به اسلوب نگارش نهج البلاغه و تطبیق آن با سبک نوشتاری رضی در کتابهای ماندگارش و با بیان دلایل وشواهد و قرائن ثابت نمودیم که افتخار گردآوری نهج البلاغه همچنان برای رضی بوده و خواهد بود.

انتساب رضی به خاندان علوی وشرافت ذاتی این خاندان باعث گردید که نیروی عجیبی در رضی بوجود آید و چنان مقتدرانه پا به عرصه گذاشت ک در مطالبه ی علنی حقوق خانوادگی خویش در امر خلافت از هیچ مقامی و منصبی هراس به دل نداشت و لذا جسورانه خلیفه ی عباسی را مورد خطاب قرار می دهد و گاهی هم خواسته های قلبی خود را در قالب ستایش پدر به منصه ی ظهور می رساند.حتی برای ابراز انزجار از خلافت عباسی به خلیفه ی فاطمی که در جد و مرام تا اندازه ای با او مشترک بوده اظهار علاقه و محبت می کند.

مرثیه های رضی هم از این خواسته ی او خالی نیست و شاید اوج قدرت او در نکوهش خلافت اموی و عباسی باشد. وی در ضمن سوگنامه های حضرت سیدالشهداء(ع) با شیوه ای نو، به بیان وقایع تاریخی و ستم های قدرتمندان غاصب می پردازد.

محتوا:

پایان نامه ی حاضر در قالب دو باب تدوین شده است که در باب اول به بررسی اوضاع اجتماعی و ادبی قرن چهارم پرداخته که در این فصل علاوه بر بررسی اوضاع سیاسی و اجتماعی، به نقش آل بویه در حرکت فکری و فرهنگی قرن چهارم و مظاهر فرهنگی و ادبی این قرن در قالب محصولات فرهنگی نظیر: شعر، نثر، نقد و علم لغت می پردازد.

در فصل دوم این باب به بررسی زندگی نامه ی سیدرضی از ولادت تا وفات می پرازد که در این میان به شجره نامه ی او ، پدر، مادر، و فرزندان بطور کامل توجه شده است و مطالب مفصلی را در باره مقام و منزلت پدرش سیدابواحمد موسوی و نقش اصلاح گرانه ی او در جامعه آن روز و وساطت میان خلفا و سلاطین و بزرگان آورده ایم و در ضمن نکاتی هم درقالب همین بحث درباره ی خصوصیات اخلاقی او بیان کردیم.

در ادامه ی سخن از اساتید و مشایخ رضی و تربیت یافتگان مکتب او و نقش مجتمع عظیم علمی، فرهنگی «دارالعلم» در نهضت فکری و تأسیس مجامع شبیه به آن بطور مفصل بحث شده است. رضی در کنار مناصب و مشاغل رسمی و اشتغال کامل، دست از تدریس و تألیف برنداشت و لذا علاوه بر بیان اسامی تألیفات و فعالیتهای علمی و بررسی شاگردان از اثربسیار ارزشمند او« نهج البلاغه» هم غافل نشده و لذا به بررسی نگاره ها و پژوهش های صورت گرفته در زمینه ی نهج البلاغه و پاسخ به شبهات مطرح شده درباره ی متن و گردآورنده آن نیز پرداخته ایم.

در باب دوم که به موضوع اصلی تحقیق مرتبط می شود به بررسی ونقد دیوان اشعار رضی و نسخه های خطی کتابخانه های ایران و جهان می پردازد و دیوان اشعار او را از جهت محتوایی با استفاده از مفاهیم و مضامین وموضوعات قصاید مورد نقد کامل قرار می دهد.

این باب از شش فصل به ترتیب موضوعات شعری و حجم آنها تدوین یافته است که در هرکدام از این فصول، با طرح مباحثی به بیان ابعاد و ویژگی ها و ساختار و موضوع و مضامین قصاید دیوان و قالبهای شعری پرداخته ایم که عبارتند از: مدایح، رثا و سوگنامه ها، فخرو حماسه، غزلیات و حجازیات، هجویه ها و پند و اندرزهای حکیمانه.

لازم به یادآوری است که در هر فصل به تناسب نیاز به شرح و ترجمه ی برخی قصاید و غزلیات نیز اهتمام تمام صورت گرفته است.

رضی با سرودن ترانه های سرزمین یار(حجازیات) به همه ی دلسوختگان عاشق و عاشقان دلسوخته فهماند و نشان داد که می توان بی آنکه آلوده ی ناپاکی و فساد شوند در مسیر عشق الهی قدم بردارند؛ و در حقیقت از عشق زمینی راهی به وسعت هستی بسوی معشوق اصلی گشود. او ثابت کرد که می توان شب را درکنار محبوب بسر برد بی آنکه به گناه آلوده شد. رضی با طرحی ابتکاری در هجویات بی آنکه متعرض عیوبی شود که احساسات را جریحه دار می سازد، دست به روشی زد که در آن از روش هجویات برای اصلاح اخلاق ناپسند و رفتار زشت مخاطب استفاده نمود. وی عیبهای اشخاص را متذکر می شود نه اینکه متعرض آبروی او شود بلکه وضعیتی پیش آید که خود شخص به اصلاح خویش بپردازد.

رضی که خود حکیم وارسته است لذا در انتظار فرصتهایی است که درهای حکمت را نثار افراد ومخاطب خویش کند. به حق باید گفت که رضی شایسته ی القابی چون« اشعر قریش» و« رائدالعفاف» است.

پیشینه ی بحث:

هر چند که در زمینه ی آثار علمی و ادبی رضی تحقیقاتی صورت گرفته است ولی در مقایسه با شعرای همردیف و همطراز او بسیار اندک است. و شاید یکی از دلایل اصلی آن نبودن منابع کافی در زمینه ی نقد آثار ادبی وی و یا عدم دسترسی آسان به کتابهای اوست و شاید هم مفقود بودن خیلی از آثار وی باشد. ولی با وجود همه ی کمبودها، کارهای قابل توجهی انجام شده است که در جای خود قابل تقدیر و امتنان می باشد. از جمله ی کارهای صورت گرفته، پایان نامه های دانشگاهی است که با وجود همه مشکلات در راه شناخت و نقد زندگی سیدرضی، تلاشهای پسندیده ای کرده اند. ولی به تناسب موضوع تحقیق به بررسی بخشی از زوایای علمی و ادبی پرداخته شده و غالب تألیفات حوزوی نیز با بررسی محوریت نهج البلاغه موضوعات گوناگون با جنبه های فقهی و کلامی او را مورد توجه قرار داده اند.

با سپاس از تلاش همه کسانی که در این راه زحتمهای فراوانی را متحمل شده اند، ما نیز در حد توان وضرروت شناساندن این چهره برجسته اسلامی، به محافل علمی و ادبی و محققان و پژوهشگران فارسی زبان، برای تحقق این آرمان مقدس، در پرتو توجهات خداوند متعال قلم فرسایی نمودیم باشد که مورد رضایت حق تعالی قرار گیرد. 

متن کامل را می توانید دانلود نمائید چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)

ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه

همراه با تمام ضمائم (پیوست ها) با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند

موجود است

دانلود پایان نامه رشته ادبیات – مقایسه مبانی فکری و سنت شعری رودکی و نیما یوشیج-- 233 صفحه

هرست

عنوان                                                                                صفحه

مقدمه و پیشگفتار…………………………………………………………………………………….. 1

نخستین شناسندگان رودکی………………………………………………………………………. 4

نخستین شناسندگان نیما یوشیج…………………………………………………………………. 7

عقاید و افکار رودکی:……………………………………………………………………………….. 9

عقاید و افکار حکیمانه و اندرزگویی………………………………………………………. 9رقیق القلب و باهوش بودن رودکی……………………………………………………….. 11حس بی‌نیازی……………………………………………………………………………………… 12نیکنامی………………………………………………………………………………………………. 12مذهبی بودن……………………………………………………………………………………….. 13

عقاید و افکار نیما یوشیج:………………………………………………………………………….. 16

مهربانی و دلسوز بودن……………………………………………………………………….. 16اجتماعی و سیاسی بودن نیما……………………………………………………………….. 18پند و اندرزگویی…………………………………………………………………………………. 25پایبندی نیما به زادگاه و طبیعت و مظاهر آن………………………………………….. 26استواری و پایبندی به عقاید…………………………………………………………………. 30اصول عقاید نیما در باب نظم و نثر……………………………………………………….. 30عقاید مذهبی نیما…………………………………………………………………………………. 31

معلومات رودکی و بازتاب آن در اشعارش…………………………………………………. 32

قرآن و حدیث…………………………………………………………………………………….. 36اشاره به داستانهای قرآن و اساطیر سامی…………………………………………….. 37بهره‌گیری از مضامین شعر عرب و اشاره به سرایندگان آنها………………….. 37اشاره به اساطیر ایرانی و داستانهای پهلوانی…………………………………………. 38اشارات علمی و فلسفی………………………………………………………………………… 38

معلومات نیما یوشیج و بازتاب آن در اشعار وی………………………………………….. 39

1- آشنایی و تسلط بر زبان فرانسه……………………………………………………………. 39

2- یاد‌گیری زبان عربی…………………………………………………………………………….. 39

3- تسلط بر سبک و اوزان اشعار قدما……………………………………………………….. 40

4- آشنایی با هنر موسیقی………………………………………………………………………… 40

5- تدریس زبان فارسی و عربی………………………………………………………………… 41

6- توانایی بر نویسندگی و داستان نویسی و نمایشنامه نویسی……………………… 41

7- آشنایی با نقد ادبی………………………………………………………………………………. 42

8- تسلط بر سبک رمانتیسم و سمبلیسم……………………………………………………… 42

9- آشنایی نیما با فقه و اصول و حکمت……………………………………………………… 45

رودکی پدر شعر فارسی و علل و دلایل آن…………………………………………………. 46

نیما پدر شعر فارسی و علل و دلایل آن………………………………………………………. 53

نکات دستوری و صنایع ادبی در اشعار رودکی ………………………………………….. 60

ویژگیهای صرفی………………………………………………………………………………… 61

1-1) افعال……………………………………………………………………………………………… 61

2-1) اسمها ……………………………………………………………………………………………. 62

3-1) حروف ………………………………………………………………………………………….. 63

– استعمال حروف ربط یا اضافه مرکب …………………………………………………….. 64

4-1) پیشوندها ……………………………………………………………………………………….. 64

استعمال و حذف به قرینة پیشوند « بـ » تاکیدی…………………………………………… 64

استعمال پیشوند‌های کهن …………………………………………………………………………. 65

استعمال پسوند (ومند) به جای مند ……………………………………………………………. 65

استعمال فراوان کاف تحبیب، تصغیر، تلطیف………………………………………………… 65

ابدال حروف …………………………………………………………………………………………… 66

2) ساختار نحوی……………………………………………………………………………………… 66

2-1) جمله ……………………………………………………………………………………………… 66

2-2) ضمایر ………………………………………………………………………………………….. 66

3-2) تکرار کلمه …………………………………………………………………………………….. 67

نکات دستوری ………………………………………………………………………………………… 68

اضافه تشبیهی ………………………………………………………………………………………… 68

کاربرد دو حرف اضافه برای یک متمم ………………………………………………………. 69

صفت جانشین موصوف …………………………………………………………………………… 70

صفت فاعلی…………………………………………………………………………………………….. 70

صفت بیانی …………………………………………………………………………………………….. 71

صفت مفعولی …………………………………………………………………………………………. 71

بدل ……………………………………………………………………………………………………….. 71

قید شک و تردید ……………………………………………………………………………………… 71

قید تنبیه …………………………………………………………………………………………………. 72

صوت (شبه جمله تأسف) …………………………………………………………………………. 72

ضمیر ملکی ……………………………………………………………………………………………. 72

پسوند دارندگی و اتصاف ………………………………………………………………………… 72

انواع الف ………………………………………………………………………………………………… 72

الف ندا …………………………………………………………………………………………………… 72

الف زاید …………………………………………………………………………………………………. 73

الف تاکید ……………………………………………………………………………………………….. 73

الف اطلاق ………………………………………………………………………………………………. 73

اسم مصدر …………………………………………………………………………………………….. 73

ی مصدری …………………………………………………………………………………………….. 73

فعل دعایی ……………………………………………………………………………………………… 74

جمله معترضه ………………………………………………………………………………………… 74

اضافه استعاری ………………………………………………………………………………………. 74

واو حالیه ……………………………………………………………………………………………….. 74

که حالیه …………………………………………………………………………………………………. 75

قید حالت ………………………………………………………………………………………………… 75

کاربرد می برای تاکید ……………………………………………………………………………… 75

استفهام تقریری……………………………………………………………………………………….. 75

حرف ربط برای تسویه……………………………………………………………………………. 75

نمونه‌‌هایی از صنایع ادبی در اشعار رودکی ……………………………………………… 75

تشبیه …………………………………………………………………………………………………….. 76

استعاره …………………………………………………………………………………………………. 78

استعاره کنائی (از نوع تشخیص) ……………………………………………………………….. 79

کنایه ……………………………………………………………………………………………………… 80

ایهام ……………………………………………………………………………………………………… 81

تضاد، طباق ……………………………………………………………………………………………. 81

غلو ………………………………………………………………………………………………………… 82

مجاز ……………………………………………………………………………………………………… 82

ردالمطلع ………………………………………………………………………………………………… 82

جناس زاید………………………………………………………………………………………………. 82

طرد و عکس……………………………………………………………………………………………. 83

تمثیل ……………………………………………………………………………………………………… 83

هجویه…………………………………………………………………………………………………….. 83

ذو وزنین………………………………………………………………………………………………… 84

حشو………………………………………………………………………………………………………. 84

نکات دستوری و صنایع ادبی در شعر نیما ………………………………………………… 85

استعاره …………………………………………………………………………………………………. 85

کنایه ……………………………………………………………………………………………………… 86

مجاز ……………………………………………………………………………………………………… 86

تشبیه……………………………………………………………………………………………………… 88

سمبل……………………………………………………………………………………………………… 89

صفت‌ مفعولی مرکب…………………………………………………………………………………. 91

کنایه ……………………………………………………………………………………………………… 93

صفت فاعلی مرخم …………………………………………………………………………………… 94

تاثیر گذاری رودکی و کلام وی بر گویندگان پس از خود……………………………… 97

1- سعدی ………………………………………………………………………………………………. 102

2- مسعود سعد- قطران تبریزی- ابوالمظفر مکی پنجدهی- سنایی- سعدی-
ادیب‌الممالک ……………………………………………………………………………………………. 102

3- سنایی ………………………………………………………………………………………………. 103

4- کسایی مروزی- رشید و طواط …………………………………………………………… 104

5- دقیقی ……………………………………………………………………………………………….. 104

6- سعدی ………………………………………………………………………………………………. 104

7- وزیر ابی‌طیب مصعبی………………………………………………………………………….. 105

8- عنصری بلخی ……………………………………………………………………………………. 105

9- ابوشکور بلخی- فردوسی …………………………………………………………………… 105

10- ابوطاهر خسروانی …………………………………………………………………………… 106

11- ابوشکور بلخی………………………………………………………………………………….. 106

12- فردوسی………………………………………………………………………………………….. 106

13- ازرقی هروی……………………………………………………………………………………. 107

14- رابعه- عنصری- سنایی غزنوی- قطران تبریزی- امیر معزی نیشابوری- رشید و طواط- ظهیر‌الدین فاریابی- فریدالدین عطار نیشابوری- خواجوی کرمانی- اوحدی مراغه‌ای ………………….. 107

15- سنایی- ابن‌یمین ………………………………………………………………………………. 109

تأثیرگذاری نیما و کلام وی بر گویندگان پس از خود ………………………………….. 110

1- شهریار……………………………………………………………………………………………… 110

دو مرغ بهشتی…………………………………………………………………………………………. 111

2- ضیاء هشترودی…………………………………………………………………………………. 112

3- میرزاده عشقی……………………………………………………………………………………. 112

4- اسماعیل شاهرودی…………………………………………………………………………….. 113

5- شین پرتو…………………………………………………………………………………………… 114

6- فروغ فرخ زاد……………………………………………………………………………………… 114

7- نصرت رحمانی…………………………………………………………………………………… 116

گستردگی انواع قالب‌های شعری در شعر رودکی………………………………………… 120

گستردگی انواع قالب‌های شعری در اشعار نیما یوشیج…………………………………. 124

رودکی و مدیحه‌سرایی در اشعار او…………………………………………………………… 136

نیما یوشیج و مدیحه‌سرایی………………………………………………………………………… 143

ویژگیهای اشعار رودکی…………………………………………………………………………… 149

ویژگیهای اشعار نیما………………………………………………………………………………… 160

مضامین اشعار رودکی ……………………………………………………………………………. 169

مدح ……………………………………………………………………………………………………….. 169

تغزل ……………………………………………………………………………………………………… 171

توصیف …………………………………………………………………………………………………. 172

خمریات…………………………………………………………………………………………………… 173

مرثیه …………………………………………………………………………………………………….. 174

هجو ………………………………………………………………………………………………………. 176

زهد و پند ………………………………………………………………………………………………. 177

مضامین اشعار نیما یوشیج ………………………………………………………………………. 180

طبیعت گرایی ………………………………………………………………………………………….. 180

شب ……………………………………………………………………………………………………….. 186

انسان دوستی …………………………………………………………………………………………. 189

نمادگرایی (سمبولیسم) …………………………………………………………………………….. 191

راز و رمز جانوران در شعر نیما ……………………………………………………………… 196

1- آواز قفس…………………………………………………………………………………………… 197

2- پرنده منزوی …………………………………………………………………………………….. 197

3- توکا …………………………………………………………………………………………………. 198

4- خریت ……………………………………………………………………………………………….. 199

5- خروس …………………………………………………………………………………………….. 200

6- داروگ ……………………………………………………………………………………………… 201

7- روباه ……………………………………………………………………………………………….. 202

8- سیولیشه …………………………………………………………………………………………… 202

9- شب‌پره‌ ساحل نزدیک …………………………………………………………………………. 203

10- غراب ……………………………………………………………………………………………… 204

11- ققنوس ……………………………………………………………………………………………. 205

12- قو ………………………………………………………………………………………………….. 206

13- کاکلی ……………………………………………………………………………………………… 206

14- کبک ……………………………………………………………………………………………….. 207

15- کرم ابریشم …………………………………………………………………………………….. 207

16- کک کی‌ (گاو نر) ………………………………………………………………………………. 207

17- گاو …………………………………………

پایان نامه کارشناسی ارشد مدیریت صنعتی درباره شبیه سازی سیستمهای صف--220 صفحه

مقدمه

« همه ما ناراحتی انتظار کشیدن در صف را تجربه کرده ایم. متأسفانه این پدیده با افزایش تراکم جمعیت و شهری شدن روز افزون جامعه بیش از پیش گسترش می‌یابد. در تراکم ترافیک و یا برای پرداخت عوارض راه، در اتومبیلمان به انتظار می‌نشینیم. در فروشگاههای بزرگ برای پرداخت بهای اقلامی که انتخاب کرده ایم در صف به انتظار می‌ایستیم. در آرایشگاهها، در سالنهای زیبایی در صف به انتظار می مانیم. در اداره پست به صف می ایستیم و قس علی هذا. ما به عنوان متقاضی عموماً این گونه انتظار کشیدن را دوست نداریم. مدیران مؤسساتی که ما در صفهای آنان نوبت گرفته‌ایم نیز انتظار کشیدن ما را دوست ندارند، زیرا ممکن است این صفها برای آنان هزینه‌هایی داشته باشد. پس چرا باید انتظار کشید؟ پاسخ این سؤال نسبتاً ساده است. زیرا درخواست سرویس، بیش از امکانات سرویس دهی است. چرا چنین است؟ ممکن است دلایل زیادی موجود باشد. مثلاً ممکن است سرویس دهندگان موجود کم باشند. ممکن است فراهم کردن سطحی از سرویس تا حد جلوگیری از تشکیل صف انتظار، از نظر اقتصادی غیر عملی باشد و یا ممکن است فضای لازم برای سرویسی که می توان ارائه داد محدود باشد. معمولاً این محدودیتها را می توان با صرف هزینه از میان برداشت. برای دانستن اندازه سرویسی که باید موجود باشد احتیاج به دانستن پاسخ سؤالهایی نظیر سؤالهای زیر است.

«چه مدت متقاضی باید انتظار بکشد؟» و یا «چند متقاضی در صف خواهند بود؟» نظریه صف سعی دارد که به این قبیل سؤالها بر اساس تحلیل ریاضی مبسوط پاسخ دهد. یک سیستم صف‌بندی را می توان چنین توصیف کرد که متقاضیان برای اخذ سرویس مراجعه می کنند، اگر ارائه سرویس بلافاصله مقدور نباشد منتظر می‌مانند و بعد از اخذ سرویس سیستم را ترک می‌کنند.»(شاهکار ، 1372، 8-7)

          در این قسمت به ارائه دلایلی برای استفاده از شبیه سازی به عنوان ابزاری جهت تجزیه و تحلیل سیستم های صف می پردازیم. اولین سؤالی که به نظر می رسد این است که چرا می‌بایست سیستم های صف را شبیه سازی کرد؟ در جواب باید گفت که معمولاً اگر بتوان سیستمی را مدلسازی ریاضی نمود آنرا شبیه سازی نمی‌کنند. هنگامیکه سیستم مورد نظر پیچیده بود و شامل عناصر متقابل الاثر زیادی باشد، تجزیه و تحلیل ریاضی سیستم ممکن است خارج از تواناییهای تحلیلگر باشد، اما از آنجائیکه شبیه سازی معمولاً توانایی تجزیه و تحلیل هر سیستمی را دارد پیچیدگی سیستم مسئله لاینحلی نخواهد بود. بنابراین مهمترین فایده شبیه سازی این است که از مدلهای شبیه سازی می‌توان برای تنوع وسیعی از مسائل از جمله سیستمهای پیچیده ای که مدلسازی ریاضی آنها مناسب نباشد استفاده نمود.

          دومین نکته مهم آن است که معمولاً ساخت یک مدل شبیه سازی احتیاج به تجربه کمتری در ریاضیات و تئوری احتمالات در مقایسه با میزان مورد نیاز برای تحلیل مشابهی از طریق مدلسازی ریاضی دارد. لذا آسانی استفاده از شبیه سازی را می‌توان جزء نکات مثبت آن به شمار آورد که همین آسانی استفاده بعضی مواقع می‌تواند زیان آور باشد، مثلاً بعضی از تحلیلگران حتی در جایی که تکنیکهای ریاضی به آسانی قابل استفاده هستند، استفاده از شبیه‌سازی را ترجیح می‌دهند.
(ایروانی، 1372، 446- 445)

1-1- بیان مسئله تحقیق

در دنیای امروز با توجه به پیشرفت تکنولوژی، سازمانها در تلاش هستند که از رقبا پیشی بگیرند و این جز با برنامه ریزی دقیق و به کارگیری صحیح منابع و امکانات امکان پذیر نیست. بنابراین مدیران با توجه به پیچیدگی سیستمها، باید با استفاده از ابزارهای مناسب مانند برنامه ریزی خطی، برنامه ریزی پویا، برنامه ریزی اعداد صحیح، شبیه سازی، تئوری صف و … که برای تحلیل سیستم های وجود دارند، برنامه‌ریزی صحیحی انجام داده و از به هدر رفتن منابع جلوگیری کنند.

تمامی روشهای فوق به جز شبیه سازی سعی در ساده سازی سیستم دارند و قادر نیستند بسیاری از روابط پیچیده و عوامل تصادفی سیستم واقعی را در نظر بگیرند و دقت تحلیل سیستم را پایین می آورند و مدلسازی نیز به روشهای فوق بسیار مشکل است. بنابراین شبیه سازی را می‌توان یکی از پرقدرت ترین ابزارهای تحلیل موجود برای افراد مسئول طراحی و بهره برداری از فرآیندها دانست.

مدیریت باید در مورد نوع تجهیزات مورد لزوم، میزان خروجی قابل قبول، استفاده از انواع مواد بین ایستگاهها، ثابت یا انعطاف پذیر بودن خط تصمیم گیری نماید. با استفاده از شبیه سازی در برنامه ریزی تولید می توان مدیران و سازمانها را در دسترسی به اهداف از پیش تعیین شده یاری نمود. خط تولید کارخانه شرق جامه یزد به سه بخش اصلی برش، دوخت و شست تقسیم شده است. کارخانه در قسمت برش به دلیل بهره‌مندی از دستگاههای بسیار پیشرفته با حجم بسیار بالا با مشکل خاصی مواجه نمی‌باشد. بخشهای دوخت و شست با مشکلاتی در هنگام تولید مواجه می‌شوند.

بنابراین مسئله در این تحقیق، بالانس تجهیزات تولیدی، شناسایی گلوگاهها و بهبود چیدمان خط تولید با استفاده از شبیه سازی می باشد.

1-2- اهداف تحقیق

سازمانها برای رسیدن به اهداف خود نیاز به برنامه ریزی دقیق و سریع دارند و با توجه به اینکه یکی از کاربردهای علم شبیه سازی برنامه ریزی تولید می‌باشد، آشنایی مدیران با این علم ضروری به نظر می رسد. علم یا به تعبیری هنر شبیه‌سازی در بسیاری از مسائل از جمله: برنامه ریزی تولید، تخصیص منابع، کنترل موجودی، مسائل مالی، تبلیغات، حمل و نقل، تعمیرات و نگهداری کارایی خود را نشان داده است.

در این پژوهش سعی بر این است که برنامه ریزی تولید را از طریق شبیه سازی انجام دهیم تا با این روش و تخصیص منابع به طور صحیح و به کارگیری ظرفیتها به اهداف زیر دست یابیم:

افزایش میزان تولیدشناسایی گلوگاههای سیستمبالانس تجهیزات تولیدکاهش مدت زمان بیکاری اپراتورهاشناسایی عملکرد سیستم در برابر تغییر پارامترهای تجهیزات و یا روش های تولید و آزمون جایگزینهای مختلف.کاهش هزینهکاهش متوسط زمان انتظار تولید محصول

1-3- اهمیت موضوع تحقیق و انگیزش انتخاب آن

خط تولید کارخانه شرق جامه به سه واحد اصلی برش، دوخت و شست تقسیم شده است. کارخانه در قسمت برش به علت بهره گیری از دستگاه بسیار پیشرفته با حجم کار بسیار بالا با مشکل خاصی روبرو نیست و حتی این توانایی را دارد تا سه برابر ظرفیت فعلی خود را پاسخگو باشد. در واحد شست به علت زمانبر بودن فعالیتها، وجود تنوع کاری و انجام بسیاری از عملیات به صورت دستی صف بوجود می آید و محصولات با سرعت مناسب تکمیل نمی شوند.

مشکل اصلی خط تولید قسمت دوخت می باشد. به دلیل وجود تنوع بسیار بالا و گوناگونی فعالیتهایی که بر روی یک واحد محصول در جریان ساخت انجام می‌گیرد خط تولید با مشکل مواجه می شود. در قسمت دوخت روزانه شاهد تولید چندین مدل هستیم که معمولاً ترتیب عملیات آنها با یکدیگر متفاوت است و از یک چیدمان ثابت تبعیت نمی‌کند.

از آنجا که اینجانب در این واحد مشغول به فعالیت هستم و مدیریت مایل به استفاده از روشهای علمی به خصوص شبیه سازی برای بهبود چیدمان خط تولید و افزایش میزان تولید با تجهیزات فعلی است، موضوع پایان نامه خود را بهبود چیدمان خط تولید کارخانه شرق جامه با استفاده از شبیه سازی انتخاب کردم.

1-4- فرضیه تحقیق

از طریق شبیه‌سازی می‌توان مدل مناسبی را برای افزایش تعداد تولید ، بالابردن ضریب بهره‌وری اپراتورها ، کاهش متوسط زمان انتظار محصول ، کم کردن هزینه‌ی تولید ، مینیمم کردن توفقات ماشینها و بالانس نمودن چیدمان کارخانه شرق جامه یزد ارائه نمود.

مقاله رشته فقه اسلامی با موضوع قاعده نفی سبیل-- 16 صفحه

از قواعد فقهی که اصحاب به آن عمل کردند و آن را در ابواب مختلف فقه بر مواردزیادی از جمله عبادات و معاملات و احکام تطبیق داده اند، همین قاعده معروف و مشهور یعنی‌نفی سبیل کفار بر مسلمین است.

و شیخ اعظم ما در صحیح نبودن بیع برده مسلمان بر کافر به همین قاعده تمسک کرده است.

در این قاعده از چند جهت بحث است:

جهت اول: مستند قاعده:

  و مستند قاعده چند امر است اول: این گفته خدا در آیه 141سوره نساء: « لَن یَجعَلَ اللّهُ لَلکافِرینَ عَلَی المُؤمِنینَ سَبیلاً». و از معنی‌آیه ظاهر است که خدای‌تبارک و تعالی در عالم تشریع حکمی‌را قرار نداده که آن حکم موجب راه یافتن و تسلط یافتن کفار بر مؤمنین شود. و تشریع جواز  فروش برده  مسلمان به کافر و نفوذ و صحت این بیع موجب تسلط یافتن کافر بر مسلمان است و با این آیه نفی‌شده است اجاره کردن و عاریه دادن برده مسلمان به کافر هم همین حکم را دارد. إن شاء ا… تطبیق این قاعده را بر موارد آن به صورت مفصل ذکر خواهیم کرد.

شکی نیست که ظاهر آیه شریفه اگردر مقام تشریع باشد همان است که ذکر کردیم و مراد از جعلی که در آیه نفی شده است جعل تشریعی‌است نه تکوینی پس قاعده بر ادله متکلفه(تکلیف آور) برای بیان احکام واقعی می باشد.

مثلا مفاد ادله اولیه ولایت هر پدر و جد پدری بر فرزندان صغیر است چه دختر باشند چه پسر و مفاد این آیه بنا بر معنای مذکور نفی ولایت است وقتی که پدر یا جد پدری‌کافر باشندو دختر یا پسر مسلمان باشد. و همچنین در دیگر موارد تطبیق آیه؛ پس این قاعده حکومت واقعی دارد بر ادله اولیه و روند آن در این مسئله همانند روند حدیث:« لا ضَرَرَ و لا ضِرارَ فِی الإِسلامِ» و این گفته خدا:« ما جَعَلَ عَلَیکُم فّی الدّینِ مِن حَرَجٍ»، می باشد.

اینو داشته باش حالا: ممکن است با توجه به قرینه این گفته خدا قبل این آیه :«‌ فَاللّهُ یَحکُمُ بَینَکُم یَومَ القیامَةِ» گفته شود که مراد از سبیل حجت در روز قیامت است یعنی برای کفار علیه مؤمنین در روز قیامت حجت و دلیسلی‌نیست بلکه در آن روز برای مؤمنین علیه کفار دلیل و حجت است.

و آنچه که طبری در تفسیرش روایت کرده این معنی را تأیید می کند از ابن رکیع با سندهایش از امام علی‌(ع) روایت شده که مردی به ایشان عرض کرد: ای امیر مؤمنان آیا سخن خدا را دیده ای که : خدا هرگز برای‌کفار علیه مؤمنین راهی قرار نداده است؟ درحالیکه آنها با ما جنگ می‌کنند و پیروز می‌شوند و ما را می کشند؟علی(ع) به او فرمود: سپس فرمود: خدا بین شما در روز قیامت حکم می کند و خدا هرگز برای کفار علیه مؤمنین راهی قرار نداده است.

همچنین دیگران هم از امیر مؤمنین مثل آن را روایت کرده اند.

همچنین از عطاء خراسانی از ابن عباس در تفسیر این آیه روایت شده که گفت: آن روز قیامت است و سبیل در این موضع حجت می باشد و از سدی هم روایت شده که سبیل، حجت است.

اما تو می دانی که تفسیر امام(ع) به بعضی از مصادیق که متفاهم عرفی از لفظ است، با عموم مراد از آیه منافاتی ندارد و این تفسیر خارج شدن از ظاهر لفظ را اقتضا نمی کند بلکه ظهور لفظ بر حجیت خود باقی است و ظاهر لفظ اخذ می‌شود(یعنی به ظاهر لفظ توجه و عمل می کنیم نه موارد و مصادیق جزئی)و ظاهر عبارت است از نفی غلبه کافر بر مؤمن، مساوی است که این غلبه به وسیله حجت در روز قیامت باشد یا در دنیا نسبت به عالم تشریع باشد.

بله، تفسیر امام علی‌(ع) که فرمودند سبیل، همان حجت در روز قیامت است، مراد از نفی سبیل، نفی‌قهر و غلبه و تسلط خارجی‌و تکوینی نیست. این غلبه از عموم آیه نفی سبیل خارج است(یعنی از اول آیه نخواسته که این نوع غلبه را نفی کند)و خارج بودن این نوع غلبه از عموم آیه امر واضح و روشنی است که در خارج هم محسوس می باشد. خداوند در قضیه شکست مسلمین در جنگ احد می فرماید:« اگر به شما آسیبی رسید به دشمن هم آسیب رسید و این روزگار را به اختلاف بین مردم می‌گردانیم».

حاصل اینکه: امام در صدد بیان این مطلب بودند که این عموم عقلی نیست تا قابل تخصیص باشد و غلبه خارجی از عموم آیه خارج می باشد. سپس ایشان بعضی از مصادیق مورد نظر را که به فهم مردم نزدیک بوده بیان فرمودند یعنی غلبه به وسیله برهان و حجت و دلیل در روز قیامت.

همه اینها در جایی است که مراد از سبیل نفی‌شده، غلبه باشد. اما بنا بر آنچه که گفتیم مراد از سبیل حکم شرعی است و غلبه در عالم تشریع مورد نظر است پس اشکالی نیست که نیاز به جواب داشته باشد.

و تفسیر امام از سبیل به حجت در روز قیامت با آنچه ما گفتیم منافاتی ندارد زیرا فرموده امام، تفسیر است نه ظاهر کلام و قرآن هم هفتاد بطن دارد.

علاوه بر آن همه این امورـ یعنی‌غلبه در عالم تشریع احکام و غلبه با حجت و برهان در روز قیامت و غلبه تکوینی خارجی‌همه ـ حقیقتاً از مصادیق مفهوم غلبه و سبیل و به حمل شایع است هرچند ظاهر همان طور که گفتیم مراد از جعل نفی شده جعل تشریعی است نه تکوینی.

دوم: این گفته پیامبر(ص) : اسلام برتر است و بر آن برتری‌نمی‌یابند و کفار به منزله مردگان هستند و به ارث هم نمی‌گذارند.

و خبر معروف و مشهور است و در کتاب فقیه در جلد4در اب میراث اهل ملل از پیامبر(ص) ذکر شده پس عمده کلام در دلالت آن است وگرنه از جهت سند موثوق الصدور از طرف پیامبر(ص) می باشد به خاطر شهرت آن بین فقها و عمل کردن ایشان به این حدیث.

از این حدیث شریف با قرینه ظاهر حال ظاهر است که در مقام تشریع می باشد و اینکه اسلام موجب علو و برتری‌مسلمان بر غیر خود در مقام تشریع احکام اسلامی و نسبت به آن احکام می باشد.

و به عبارت دیگر: ممکن نیست که حکم اسلامی و تشریع آن سبب و موجب برتری کافر بر مسلمان شود. در این حدیث شریف دو جمله است یکی موجبه و دیگری سالبه. و مفاد جمله موجبه اول این است که احکام جعل شده در اسلام آنجا که به امور بین مسلمین و کفار برمی گردد،برتری‌جانب مسلمین برکفار رعایت شده ومفادجمله سالبه عدم برتری کافربر مسلمین در این احکام می باشد.

و از آنچه گفتیم جواب ظاهر می شود که برتری‌اسلام ربطی به برتری‌مسلمین ندارد چون معنی برتری‌ایلام زیاد شدن شوکت آن و گسترش آن در اطراف زمین است زیرا بنا بر آنچه گفتیم ــ گفتیم معنی جمله موجبه اول یعنی: اسلام برتر است؛ این است که احکام اسلام موجب برتری مسلمان بر کافر می‌شود در اموری که بین آنها واقع می‌شود از جمله معاملات و ولایات و معاهدات و ازدواج ها و موجب برتری‌کافر بر مسلمام نمی شود پس در اسلام حکمی نیست که موجب برتری‌کافر بر مسلمان شود ــ مجالی‌باقی نمی‌ماند و و کلام برای‌آن واقع می‌شود و برتری‌اسلام عبارت اخرای برتری‌مسلمانان است.

و حاصل کلام اینکه پس از فراغت از اینکه پیامبر(ص) در مقام تشریع بودند نه در مقام خبر دادن از امر خارجی ــ و آن این است که اسلام دارای علو و برتری و شرف است زیرا موجب نجات و سعادت دنیا و آخرت است ــ شکی‌نیست که ظاهر این کلام این است که اسلام و این دین واین شرع متدینین را بر غیر آنها برتری می دهد و موجب برتری کفار بر متدینین به وسیله این دین نمی شود.

سوم: اجماع محصل قطعی است که حکمی در اسلام قرار داده نشده که موجب تسلط کافر بر مسلمان شود بلکه در همه احکام قرار داده شده در اسلام برتری مسلمین بر دیگران رعایت شده مانند مسئله عدم جواز ازدواج زن مسلمان با مرد کافر و عدم جواز فروش برده مسلمان به کافر و عدم صحت والی یا ولی قرار دادن کافر بر مسلمان و … .

اما تو می دانی که اتفاق نظر بر این امر ــ یعنی موجب نبودن احکام شرعی‌برای برتری‌کفار بر مسلمین ــ هرچند فی‌الجمله پذیرفته شده و مسلم است اما اینکه از جمله اجماع مصطلح بودن آن ــ اجماع نزد اصولیون که حجیت آن را ثابت کردیم ــ در نهایت اشکال است بلکه معدوم العدم است زیرا ظاهر این است که متفقین ( کسانی‌که اتفاق نظر بر نفی سبیل کرده اند) برهمان ادله مذکور اعتماد کرده اند.

و ما در اصول تحقیق کردیم که مثل این اجماع موجب حدس قطعی به رأی معصوم نمی شود و این اتفاق مسبب از رأی و رضایت معصوم نیست تا اینکه از وجود این مسبب، وجود سبب آن کشف شود بلکه این اتفاق نظر از همان ادله مذکور مسبب شده است( یعنی این ادله سبب این اتفاق نظر است نه کشف رأی معصوم) پس چاره ای‌نیست از این که فقیه به خود این ادله مراجعه کند و ببیند آیا بر این قاعده دلالت می کنند یا نه؟

چهارم: مناسبت بین حکم و موضوع، به این معنی که شرف و عزت اسلام مقتضی است بلکه علت تامه است برای‌اینکه در احکام و شرایع آن، چیزی‌را که موجب ذلت و خواری مسلمان جعل نشود. و خداوند در قرآن کریم می فرماید: عزت فقط برای خدا و رسول خدا و مؤمنین است اما منافقین نمی دانند. بنا بر این چگونه ممکن است خداوند حکمی را جعل و تشریع کند که سبب برتری کفار بر مسلمین شود و مسلمان را بر امتثال این حکم ملزم نماید؟و کفار عزیز و بزرگوار و مسلمین ذلیل و خوار باشند؟ در حالیکه خداوند در آیه شریفه ای که ذکرش گذشت عزت را منحصر به خود و رسولش و مؤمنین کرده است.

(ممکن است هنگام انتقال از فایل ورد به داخل سایت بعضی متون به هم بریزد یا بعضی نمادها و اشکال درج نشود ولی در فایل دانلودی همه چیز مرتب و کامل است)

متن کامل را می توانید دانلود نمائید

چون فقط تکه هایی از متن پایان نامه در این صفحه درج شده (به طور نمونه)

ولی در فایل دانلودی متن کامل پایان نامه

همراه با تمام ضمائم (پیوست ها) با فرمت ورد word که قابل ویرایش و کپی کردن می باشند

موجود است

دانلود متن کامل پایان نامه درباره بهره وری- 140 صفحه

پیشگفتار

نیازهای بشر چیزی نیست که بتوان به راحتی از آن صرفنظر کرد . امروز با توجه به منابع کمیاب و نیازهای نامحدودی که وجود دارد ، استفاده درست و مناسب از منابع کمیاب و بر طرف کردن نیازهای نامحدود امری واجب و ضروری به شمار می رود وهمچنین با توجه به جهانی شدن اقتصاد و شکستن مرزهای جغرافیایی چه از لحاظ اقتصادی و چه از لحاظ فرهنگی ، اجتماعی و . . . . و افزایش رقابت ، دولتها و شرکتها را بر آن داشته تا برای از دست ندادن بازارهای داخلی و خارجی و خارج نشدن از گوی رقابت داخلی وجهانی ، کالاهایی با کیفیت بهتر و کمیت بیشتر و قیمت پائین تر به بازارهای داخلی و خارجی شان عرضه نمایند که این می تواند با استفاده بهتر و مناسب از منابع موجود صورت گیرد. بنابراین ، این چیزی جزء بهره وری و کارایی بیشتر عوامل تولید نمی تواند باشد .

بهره وری باعث صرفه جویی در استفاده ازمنابع کمیاب و افزایش قدرت رقابت و در مورد افراد ، مزایای بهره وری همچنین به صورت دستمزدهای بالا و کیفیت بهتر زندگی شغلی ظاهر می شود.

بهره وری به عنوان یک ضرورت ، جهت ارتقاء سطح زندگی ، رفاه بیشتر و آرامش و آسایش انسانها می باشد ، که هدف اساسی برای همه کشورهای جهان محسوب می‌شود.

وقتی که ، مسئله بهره وری و بحث استفاه بهینه از منابع به میان می آید ، نمی‌توان از مهمترین بخش آن یعنی بهره وری نیروی انسانی به سادگی گذشت. استفاده منطقی از منابع فکری و فیزیکی نیروی انسانی کمک شایانی به بهره وری کرده و خواهد کرد و بکارگیری افراد ماهر و متخصص و دارای مهارت های مختلف در زمینه های متعدد ، می توان به کیفیت بهتر و کمیت بیشتر تولیدات بیانجامد . بدون اغراق می توان گفت که این ذهن و فکر و قدرت بدنی نیروی انسانی بوده است که چنین تحولات عظیمی در بکارگیری ماشین آلات ، مواد ، انرژی و.‌.‌. ایجاد کرده است . بهره وری

امروزه وجود رقابتهای جهانی و سیر پر شتاب تکنولوژی برای تسخیر بازار یک سو و محدودیت منابع طبیعی از سوی دیگر ، ضرورت توجه به بهره وری را برای همگان روشن ساخته است . اینک سیاستگذاران و مدیران « بهبود بهره‌وری » را گاه به عنوان ابزار و گاه به عنوان هدف مورد توجه قرار می‌دهند.

جمیع اختراعات و ابداعات بشر ابتدائی ترین ابزار کار در اعصار بدوی گرفته تا پیچیده ترین تجهیزات مکانیکی و الکتریکی زمان حاضر، متأثر از همین تمایل و اشتیاق به بهره وری افزونتر بوده است.

یکی از مهمترین اهداف بهر وری ، افزایش مطلوبیت زندگی ، رفاه بیشتر ،آرامش و آسایش انسانهاست که امروزه یکی از اهداف کشورها می باشد . همانطور که گفته شد ، امروزه در اقتصاد کلیه کشورها ، چه توسعه یافته و چه توسعه نیافته ، توجه به افزایش بهره وری امری ضروری تلقی می شود ، زیرا کشورها می توانند با استفاده بهینه از منابع کمیاب ، کالاهایی با کیفیت بالا و قدرت رقابتی بیشتر تولید کنند و این خود باعث رفاه و آسایش افراد جامعه می‌شود ، زیرا کشورها می توانند با استفاده بهنیه از منابع کمیاب ، کالاهایی با کیفیت بالا و قدرت رقابتی بیشتر تولید کنند و این خود باعث رفاه و آسایش افراد جامعه می شود. به همین دلیل برخی از کشورها ، سرمایه گذاری های عظیم و گسترده ای را برای ارتقاء و گسترش آن در تمام سطوح جامعه انجام داده و از این طریق به درجات بالایی از رشد و توسعه دست یافته‌اند.

 1-1-1- تعریف بهره وری

کلمه « بهره وری » معادل فارسی انتخاب شده برای لغت «productivity » می‌باشد. تعاریف متعددی برای بهره وری صورت گرفته است که به مرور زمان دستخوش تغییرات شده است .

اولین بار این واژه در آثار قدما ، بخصوص در اثری از آگریکولا (Agricola ) به نام (De-Re-Metadlical ) عنوان شده است . اما در قرن هیجدهم فیزیوکراتهایی همچون کوئیزنی (Quesnay ) در سال 1766 و لنیزه (Li-Littre ) در سال 1883 به این واژه مفهوم قدرت تولید کردن اطلاق کردند. 

در مباحث اقتصادی ، بخصوص بهره وری نیروی کار ، در نظریات « تقسیم کار » آدام اسمیت ، برای اولین به چشم می خورد . که اسمیت معتقد بود که با تقسیم کار می توان تولید نهایی نیروی کار را را افزایش داد .

– تعریف قدرت تقلید کردن در فرهنگ لاروس تاسال 1949 مشاهده شده است . اما از اوایل قرن بیستم اقتصاد دانان به این واژه مفهوم جدیدی را بخشیدند که عبارت است از « رابطه قابل سنجش بین تولید و عوامل تولید».