پایان نامه ی آشنایی با دانش آموزان استثنایی. doc

نوع فایل: word

قابل ویرایش 135 صفحه

جهت دریافت درجه ی کارشناسی در رشته ی روان شناسی

پیشگفتار:

کلمه‌ی بهنجار به افرادی اطلاق می‌گردد که در حد طبیعی و عادی گذران زندگی می‌کنند. از نظر عامه فردی که رفتارش چون دیگران است ومانند همه و به طور معمولی وعادی زندگی روزمره خویش را می‌گذراند بهنجار و طبیعی است . از نظر علمی‌چنانچه بهره ی هوش شخصی حدود (100)صد باشد (براساس آزمون (تست) باشد یا به عبارت دیگر سن تقویمی‌وعقلی (ذهنی) خود برابری کند آن فرد عادی است. برای مثال می‌توان چنین گفت: چنانچه کودک 9 ساله ای از نظر عقلی نیز 9 ساله باشد و مانند کودکان 9 ساله رفتار کند و از عهده‌ی انجام تست های هوشی مربوط به کودکان 9 ساله برآید چنین کودکی بهنجار و طبیعی است. حال که تا حدی با کودکان و افراد بهنجار آشنا گردیدیم ببینیم پس کدام گروه از کودکان را استثنایی می‌نامند. از نظر آموزشی کودک استثنایی کودکی است که نیاز به تعلیم و تربیت خاص داشته باشد و از کلاس و تعلیم وآموزش عادی نتواند بهره کافی گیرد و از جنبه کلی نیز چنانچه کودکی از نظر رفتار، هوش ویا گذران زندگی نتواند چون کودکان عادی و بهنجار عمل کند و به جهتی با کودکان همسال خود تفاوتهای رفتاری وگفتاری و کرداری ویادگیری داشته باشد و از حد یک کودک عادی همسن خود خارج باشد استثنایی نامیده می‌شود.

بابررسی آمارهای بین المللی وتوجه به وجود متجاوز ازچهارصد میلیون(000/000/400) معلول و ناتوان در سراسر جهان وافزایش این جمعیت به میزان قابل توجهی در هر سال اهمیت تعلیم و تربیت،رفاه،اشتغال و بالاخره نحوه زندگی افراد استثنایی با تعمقی اندک آشکار می‌گردد. چنانچه آمارهای منتشر شده نشان می‌دهد، از هرده (10)نفر مردم، مردم جهان یک نفر شناخته یا ناشناخته با معلولیت یا کمبودی درگیر است و حدود پنج درصد کودکان، در سراسر این جهان پهناور دچار نقصی جسمی‌یاذهنی هستند و درصد قابل توجهی از این عده نیاز به آموزش ویژه و مراقبت های خاص دارند. این واقعیتها و حقایقی نظیر وجود نارسایی‌هایی از جمله سوء تغذیه، جنگ، سست شدن و ازهم پاشیدگی بنیاد خانوادگی وکافی نبودن بهداشت ودرمان در برخی از نقاط جهان نشانگر از دیار کودکان استثنایی ودر نتیجه نیاز به توجه عمیق تر به این مسئله است. هر قدر جامعه ای در برابر افراد معلول و استثنایی احساس مسئولیت بیشتر نمایند ومنابع مالی و انسانی زیادتری را به این امر اختصاص دهد، آن جامعه دارای فرهنگ و اقتصادی پیشرفته تر است. امروزه سرمایه گذاری وخدمت به گروههای مختلف استثنایی را نمی‌توان صرفاً عملی نیکوکارانه ونوع دوستانه دانست زیرا این مسئله ای جدی، اساسی، مهم، انسانی و تخصصی و علمی‌است.

زندگی میلیون ها انسانی که به هر دلیل از نقایصی برخوردار گردیده اند درمیان است. تأمین آینده آنان، آموزش و پرورش ورفاه آنها مطرح است واین گروه با توجه به نوع معلولیت و توانایی خود نیاز به حرفه وکاری مناسب دارند از طرفی خانواده چنین کودکانی رانیز نباید از نظر دور داشت زیرا آنان هم درمعرض صدمات ومشکلات ناشی از معلولیت فرزند خویش هستند پس چنین عمل بزرگی احتیاج به برنامه ریزی، تحقیق وداشتن افراد متخصص دارد. نهادهایی باید از آنان حمایت کنند ولی ترحم هرگز. موسساتی باید برای آنان برنامه ریزی نمایند و امکانات آموزشی، رفاهی و کاریابی فراهم آورند.

و آموزش وپرورش آنان باید متناسب با معلولیت وتوانایی آنان باشد.

اصولاً اگر پذیرای این نظریه علمی‌باشیم که هر انسانی حتی دربالاترین سطوح هوشی امکان دارد درباره ای از فعالیتها در حدی متوسط و حتی کندتر از دیگران باشد ویا معلولیت دریکی از تواناییها برای هیچ فردی نمی‌تواند مانع پیشرفت او درسایر جنبه ها گردد باید قبول کنیم که بطور کلی آموزش وپرورش صحیح وکمال مطلوب، آموزش وپرورشی است که بر اساس توجه به خصوصیات فردی و تواناییهای افراد برنامه ریزی شده باشد. پس درآموزش و پرورش کودکان استثنایی نیز شناخت تواناییها وکفایتهای کودکان استثنایی اهمیتی ویژه دارد و برنامه ریزیهای آموزشی باید باتوجه به همین تواناییها انجام پذیرد. اگر چنین کنیم و با توجه به تواناییهای کودکان استثنایی برنامه ریز آموزشی انجام گیرد. از کودکان استثنایی نه تنها می‌توان افرادی خودکفا، بلکه افرادی با بازده اقتصادی ونقش آفرین برای جامعه تربیت کرد ودرآن صورت است که نه تنها کودکان وافراد استثنایی از زندگی آسوده ومرفهی برخوردار خواهند شد بکله اجتماع نیز به آنچه درباره آنان انجام داده است. مفتخر خواهد بود. بدون شک جامعه ای آسوده خواهد زیست که معلولان آن از آسایش ورفاه کامل برخوردار باشند و دمکراسی وعدالت واقعی زمانی تحقق پیدا می‌کند که همگان متساوی (در حد توانایی) از نعمت های موجود بهره مند باشند وتفاوتی بین کودک عادی، تیز هوش یا معلول وجود نداشته باشد. (از نظر ارزشی)

فهرست مطالب:

فصل اول : مقدمات و تاریخچه

1- آغاز سخن

2- پیش گفتار

3- بررسی آماری و سابقه

4- تعریف استثنایی

5- تاریخچه:-

6- در ایران- 

فصل دوم: دسته بندی و تعریف و ویژگیهای بالینی

1- انواع استثنایی

2- تعریف ها:

3- علل و عوامل

4- عقب ماندگی و اختلالات ژنتیک

5- انواع سندرم ها

6- منگولیسم یا سندرم دان

7- سندرم صدای گربه و سوپرمن و کلاین فلتر

8- عوامل ناشناخته وهیدروسفال و میکروسفال

9- مسائل دوران بارداری

10- انواع بیماری ها و ضربه ها در تمام موارد

11- سن مادر و عاملRH

12- سوخت و ساز (متابولیسم

13- عوامل فرهنگی

فصل سوم: عکس العمل والدین

1- انواع خانواده- پذیرنده، انکارکننده و پنهان کننده

2- ارتباط خانواده با فرزند عقب مانده

3- واکنش های گوناگون خانواده

فصل چهارم: پیشگیری

1-پیش گیری

2-برنامه ریزی پیش گیری و مشاوره ژنتیک

3-مشکلات جنسی کودکان عقب مانده ذهنی

فصل پنجم: آموزش وپرورش

1-آموزش و پرورش و توان بخشی

سخن آخر-  توصیه و پیشنهادهای لازم: کلام آخر با فرجام سخن

منابع و مراجع

منابع و مأخذ:

1- تشخیص بالینی بیماری های مغز و اعصاب  دکترتقی کیمیایی اسد ی از 94 تا 120 چاپ چهارم، انتشارات خوارزمی، تهران 1380

2- جزوه درسی دکتر وحید روان دوست: خلاصه ی تمام جزوه ‌های مورد تدریس

3- کودکان معلول ذهنی‌، عباس داور منش فصل, 1و2و4و7و8 و9، انتشارات رشد تهران،‌1379

4- سمپوزیوم کودکان عقب مانده ی ذهنی، دکتر هادی سلیمی‌"اشکوری" ، انتشارات رشد چاپ دوم، 1380

5- کودکان استثنایی دکتر محمود پاکزاد ،محمود پاکزاد  در 38- 46 و ....

6- تفسیر المیزان جلد 13و19، علامه طباطبایی هشتم ،‌ انتشارات نورالمهدی قم، 1368

7- کلیات سعدی، محمدعلی فروغی، چاپ هفتم، تهران، 1357و

8- منم زرتشت ارابه ران خورشید، سیدعلی صالحی، انتشارات فروهر،‌چاپ دوم، تهران، 1354

9- هیاهو در دنیای سکوت، محمود پاکزاد، انتشارات گوتنبرگ، چاپ سوم، تهران، 1362

10- اختلالات کودکان و نوجوانان،  نلسون   = ترجمه منشی، انتشارات رشد،‌چاپ سوم، 1383

11- THE MENTALLY RETRTARDED CHILD- NANCYMO. HAIBERT B  -   ROBIMSON, 2002               

  12- روان شناسی کودکان عقب مانده ذهنی، دکتر افروز فصل, 1و2و3و....، دانشگاه تهران، چاپ سوم، 1371

  13- مشاوره ژنتیک دکتر موسوی ودکتر خاوری ودکتر روزبهانی، انتشارات چهر چاپ اول تهران، 1370

  14- روان شناسی کودکان و نوجوانان استثنایی، دکتر بهروز میلانی‌فر انتشارات آگاه، چاپ چهارم، تهران، 1379.

  15- عقب ماندگی ذهنی، دکتر ابراهیم هاشمی‌، انتشارات دانشگاه تهران،‌چاپ سوم،‌تهران، 1368

  16- کودکی که هرگز بزرگ نخواهد شد،  خانم پرل -  س, باک، انتشارات امیرکبیر،‌چاپ هشتم، تهران، 1381

  17- روان شناسی ژنتیک ج 1 و 2،  دکتر محمود منصور، انتشارات رشد، چاپ پنجم، تهران، 1382.

تحقیق در مورد عقب ماندگی ذهنی

 

فرمت فایل:word



تعداد صفحات:80

فهرست مطالب

              عنوان                                                               صفحه

فصل اول

 مقدمه ...........................................................................2

              بیان مسئله ............................................................................................3

فرضیه تحقیق  ........................................................................................4

تعاریف عملیاتی .......................................................................................5

فصل دوم: پیشینه تحقیق

سابقه پژوهش ............................................................................................8

نظریه هایدر...............................................................................................9

             جونز ودیویس............................................................................ .........10

هارولد کلی......................................................................................... 11

شیور............................................................................................... 12

              سه بعدی واینر.................................................................................... 13

              خطاها و سوگیری اسناد........................................................................ 14

              سوگیری مربوط به جنس....................................................................... 17

           اسنادها درمورد خود............................................................................. 18

             عاملان در برابرناظران..........................................................................19

             سبکهای انتسابی.................................................................................. 20

نتسابهای درماندگی انسان.................................................................... 22

اسناد مربوط به بازده......................................................................  24

اسناد بعد از موفقیت وشکست............................................................   25

اسنادها ورفتار .............................................................................. 27

تعریف استثنایی .............................................................................28  

گروهبندی دانش آموزان استثنایی...................................................... 29

تاریخچه عقب ماندگی ذهنی ........................................................... 30

تعریف عقب ماندگی ذهنی .............................................................. 31

رفتار سازشی...............................................................................35

طبقه بندی کودکان عقب مانده .......................................................... 37

گروه آموزش پذیر ....................................................................... 39

تحقیقات داخلی وخارجی.................................................................41

فصل سوم: روش اجرای تحقیق

روش طرح وتحقیق ..................................................................... 44

جامعه آماری ...............................................................................44

نمونه آماری.................................................................................44

ابزار تحقیق .................................................................................45

روش اجرای تحقیق........................................................................45

روش تجزیه وتحلیل ......................................................................46

فصل چهارم : تجزیه وتحلیل اطلاعات

تجزیه وتحلیل اطلاعات ...............................................................48

فصل پنجم : بحث ونتیجه گیری

نتیجه گیری ..................................................................................65

پیشنهادات .....................................................................................66

محدودیتهاومشکلات .......................................................................67

منابع

منابع............................................................................................69

ضمائم

ضمائم ....................................................................................... 73

مقدمه:        

     هر ساله میزان قابل توجهی ازمنابع انسانی واقتصادی جامعه به علت عقب ماندگی ذهنی دانش آموزان در سنین مختلف به هدر می رود. هرچند تلاش های از قبیل توجه به مسائل بهداشتی وتغذیه نوزادان وجلوگیری از حامله شدن مادران در سنین بالا ، ناسازگاریهای خونی ، اختلافات هورمونی ... انجام می شودولیکن این مسئله همچنان یکی از مشکلات اساسی هرجامعه ای می باشد .                                                        

      یکی از مسائلی که درزندگی کودکان عقب مانده ذهنی ممکن است زیاد باشد مسئله شکست بیشتر درزندگی آنها باشد . درواقع شکست یک پیامد منفی است که اگر بطور مکرر رخ بدهد منجر به کاهش انگیزه در افراد شود بخصوص اگر این فرد عقب مانده ذهنی باشد که باعث ارزشیابی نادرست آنها از خود ونادیده گرفتن تواناییهاودر نتیجه احساس ضعف وناتوانی در آنها میگردد.                           

     عوامل زیادی در موفقیت وشکست دانش آموزان دخالت دارند وطبق تحقیقات                    انجام شده یکی از این عوامل نحوه اسناد دادن آنها می باشد بدین معنی که اسناد  نامطلوب منجر به کاهش انگیزش در آنها می شود. تئوری اسناد از تئوریهای شناختی انگیزش است که هدف آن بررسی شیوهایی است که افراد ،رویدادها وحوادث راتعیین کرده وبه دنبال روابط روابط علت                                                   ومعلولی بین آنها هستند. (هاروی ، ویری 1984)                                                                                                                                                                                                                         

             بیان مسئله:                                                                         

ما چگونه رفتارهاو انگیزه های دیگرانرا درک وتغییر می کنیم؟                                         

چگونه باور ونگرشهای افرادشکل می گیرد؟                                                                 

وچرا مردم این گونه رفتار می کنند؟                                                                      

      برای جواب دادن به این سوال ماباید از فرایند اسناد استفاده می کنیم وباید رفتار افرادرابه آمیزه ای ازعلتها اسناد دهیم .  بدون شک در زندگی خود با افرادی مواجه شده ایم که همواره گناه شکست خود را گردن دیگران یا عوامل مختلف بیرونی می اندازند  و به جای اینکه آن شکست راحاصل اعمال خود بدانند   یا خود را مسئول آن شکست بدانند تلاش می کنند تا توجیه قابل قبولی برای شکست خود فراهم کرده وبدین وسیله از ایجاد تصویر منفی از خود در ذهن دیگران اجتناب ورزند. نظریه های اسنادی برمبنای   چنین تنبیهایی بنا شده اند.                     

    حال سوالی که مطرح می شوداین است که آیا اسناد دادن در مورد همه کودکان نیز صدق  می کند واینکه کودک عقب مانده ذهنی از آن چگونه استفاده می کند. به طور کلی در این تحقیق بدنبال این مسئله هستیم که آیا با افزایش سن نوع اسناددادن کودکان عادی وعقب مانده ذهنی باهم تفاوت داردودیگر اینکه آیانوع اسناد دادن دختران وپسران با یکدیگر تفاوت دارد واگر دارد بیشتر از سبک رویدادهای منفی یا مثبت استفاده  می نمایند از اینرو بر آن شدیم که بر روی سبکهای اسنادی در کودکان عقب مانده ذهنی واینکه مشکلات وشکستها وموفقیتهای خود را                   چگونه وبه چه عواملی نسبت می دهند بررسی نمایم . امیدوارم این تحقیق مقدمه ای کوچک برای توجه بیشتر به این کودکان که در جامعه مانند آنها کم نیز نمی باشند، باشد.                        یکی دیگر از اهداف این پژوهش بررسی اولیه این مساله است که در سلامت وبهداشت روان آنها تاثیر بسزایی دارد این نکته مهم دیگر آنکه استفاده به موقع از سبک اسنادی می تواند سبب کاهش اضطراب وفشارروانی افراد به خصوص در این گروه از کودکان می گردد.  

  دیگر عامل مشکلاتی که این کودکان برای خانواده های خودبوجود می آورند ، نوع نگرشی که خانواده آنها نسبت به آنان دارند. اینکه آنان نیز مانند دیگر افراد جامعه شکست خود را به عوامل بیرونی وناپایدار واختصاصی نسبت می دهند یابه گونه دیگر ویا اینکه اصلاٌ این کودکان می توانند از تئوریهای شناختی اسناد استفاده کنند و آیا اسناد دادن برای آنهامعنی دارد یاخیر.                                                 

فرضیه تحقیق:

فرض ها یا پیش بینی های این پژوهش عبارتنداز:     

1- بین سبک اسنادی کودکان  عقب مانده ذهنی وکودکان عادی تفاوت وجود دارد.

2-  سبک اسنادی  کودکان عقب مانده  ذهنی  وکودکان عادی با افزایش سن  تغییر می کند.

3- بین سبک اسنادی دختران عادی ودختران عقب مانده ذهنی تفاوت وجود دارد.

4- بین سبک اسنادپسران عادی وپسران عقب مانده ذهنی تفاوت وجود دارد.

5- بین سبک اسنادی دختران عادی وپسران عادی تفاوت وجود دارد.

6- بین سبک اسنادی پسران عقب مانده ذهنی ودختران عقب مانده ذهنی تفاوت وجود دارد.                                                                                     

تعاریف عملیاتی :

اسناد: عبارت است از فرآیندی که افراد بکار می برند تا رویدادها را به عوامل زیر بنایی آن پیوند دهند.  اسناد در روان شناسی اجتماعی یعنی تمایل به ادراک انگیزه ها ،خصوصیات ، مقاصد وتواناییهای افراد دیگر براساس مشاهده رفتارآنهابه عبارت دیگر تمایلی است کم وبیش خودکار به تبیین اعمال دیگران وخود.   سبک اسناد: اسناد فرآیندی است که منبع حاکم بررفتار فرد اشاره دارد بین طیفی از درونی  یا بیرونی در نوسان است ازیک طرف شخص باسبک اسناد درونی است که مسئولیت اعمال خود رامی پذیرد وپیامد های محیطی رانشان گرفته از حالات درونی خویش می داند خلقیات ها ، نگرش ها، خصوصیات شخصیتی ، توانایی وعملکرد های فرد و بالاعکس شخص با سبک اسناد بیرونی تمایل دارد کنترل رفتارهایش رابه نیروهای بیرونی نسبت دهد.                                                                                      

     تعریف عملیاتی اسناد: نحوه تعبیر وتفسیر علت شکست ها وموفقیت ها که توسط خود آنها که در این پژوهش بر اساس نحوه پاسخگویی به موفقیت های (مثبت ومنفی ) در سه بعد اسنادی ( درونی ، بیرونی ، پایدار،نا پایدار ، اختصاصی کلی ) توسط پرسشنامه سبک اسنادی کودکان     CASQ سنجیده می شود.

     سبک اسناددرونی- بیرونی: نسبت دادن علت حادثه یا پدیده به عاملی در خود شخص در تمایل نسبت دادن حادثه یا پدیده به عاملی که مربوط به افراد دیگر یا شرایط غیر شخصی است .                                                                                                        

    سبک اسنادپایدار- ناپایدار : نسبت دادن علت حادثه یا پدیده به عواملی ثابت درطول زمان در مقابل نسبت دادن علت حادثه یا پدیده به عامل موقت وزود گذر و کم دوام .                        سبک اسناد کلی– اختصاصی: نسبت دادن علت حادثه یا پدیده به عاملی که درتمام موقعیت های مشابه وجود دارد درمقابل نسبت دادن علت حادثه یا پدیده به عاملی که فقط درهمان موقعیت خاص وجوددارد.                                                                                       

   عقب مانده ذهنی : اختلالی است که از هر صد کودک سه تن رامبتلا می کند ودو سوم آن پسر  می باشد.عقب مانده ذهنی به محدودیتهای قابل توجه در عملکرد اشاره دارد.                                    

عقب مانده ذهنی باکارکرد عقلانی پایین از متوسط مشخص می شود که همزمان با آن در دو یا چند زمینه زیر محدودیتهایی وجود دارد.                                                                     

   ارتباط ، مراقبت از خود ، زندگی در خانه و...می باشد.                                                

        تعریف عملیاتی عقب مانده ذهنی : گروهی از کودکان هستند که در مراکز نگهداری کودک عقب مانده ذهنی ثبت نام کرده اند وباظن قوی که این کودکان عقب مانده ذهنی هستند پرسشنامه روی آنها انجام شده است.                 

     مقطع سنی : مقطع سنی که در این پژوهش مورد نظر است مقطع سن 11-9 سال              می باشد که بر حسب سن تقویمی آنها است که این مقطع سنی برای هردو گروه کودک عادی وعقب مانده ذهنی یکسان است.                                                                                                                 

فصل دوم 

پیشینه تحقیق

سابقه پژوهش

        یکی از تئوریهای شناختی انگیزشی نظریه اسناد است که درواقع از مباحث جالب  توجه در روان شناسی اجتماعی می باشد وشامل مجموعه گسترده ای  از عقاید ، قواعد وفرضیه هایی است به چگونگی استنباط ما از علل رفتار خود ودیگران مربوط می باشد بطور کلی مدل های اسنادی ، فرضیات معینی درباره نحوه تفکر ورفتارانسان دارد.( بیگی فیروزبخت 1373) هر چند در توسعه وتکامل این نظریه انگیزشی روان شناسان زیادی از جمله مایدر(1958) نقش داشته اند ، ولی شکل سازمان یافته تری از آن توسط برناردواینر(1986) مطرح شده است .         محور اصلی این نظریه این است که افراد مختلف معمولاً رویدادهای متفاوتی درعلت یابی موفقیت یاشکست خود دارند که به عنوان صفات نسبتاٌ پایداری شخصیت آن محسوب            می شودفرضیه اصلی نظریه انتساب این است که مردم فعالانه در جستجو کشف این موضوع هستندکه چرا وقایع اتفاق می افتد. انسانها می خواهند علتهای نهفته در پیامدهای که برای آنهاودیگران اتفاق می افتد بدانند انسانها برای توجیه نمودن پیامدهایشان به تحلیل علت ومعلولی نمی پردازند.                                                                                                     

  در حقیقت بشر پیامدهای رفتاری به توجیه خصوصی نیاز ندارد پیامدهای قابل پیش بینی معمولاً نیاز به انتساب ندارند انتسابها بردرماندگی آموخته شده تاثیر می گذارد، زیرا برخی از انتسابها به خاطر غیر قابل کنترل بودن واقعه ای آزار دهنده به کمبود ها درماندگی می انجامد. در حالی که انتسابهای دیگر این چنین نیستند.                                                               

ناهمخوانی پیامدها انتظار رفته با پیامدواقعی موجب حالت ناخوشایند تردید ودودلی می شود که مردم برای حل کردن آن تلاش می کنند.  انتسابهااین تردید شناختی رارفع می کنند . درمورد انتسابها نظریه های متفاوتی وجود دارد که قدیمی ترین آنها نظریه هایدر است.                                                                                                                      

نظریه هایدر

       به نظرهایدر بیشتر مردم روان شناسان تازه کاری هستند که می کوشند رفتاردیگران را بفهمند تا دنیا را قابل پیش بینی تر کنند . طبق گفته هایدر، بیشتر مردم در این موردیکی از سه تبیین زیر را به کار می گیرند:                                                                            

الف) آنها ممکن است فرض کنند که رفتار مشخص دیگر معلول عوامل موقعیتی نظیر عوامل اقتصادی یا فشارهای اجتماعی است (اسناد موقعیتی)                                                      

    ب)آنها ممکن است تصور کنند که آن رفتار ، غیر عمدی واتفاقی بوده                                 است واحتمالاً در آینده روی نخواهد داد ( اسناد موقعیتی)                                                     ج) تبیین سوم ، این است که شخص با این رفتار یکی از صفات شخصی  خود را بروز داده است.   (اسناد شخصی)                                                                                          هایدر معتقد است که اسناد های شخصی وقتی بیشتر آشکار می شوند که محیط امکان یک رشته رفتارهای متنوع وممکن را فراهم می کند . وقتی درباره یک شخص یک اسناد شخصی استنباط شد از این اسناد برای پیش بینی رفتار او می توان استفاده کرد. (کریمی یوسف، روان شناسی اجتماعی).