فرمت فایل: ورد قابل ویرایش
تعداد صفحات: 13
فهرست مطالب:
امامت و رهبرى امت
ابراهیم، رهبر و امام
انسان نیازمند رهبرى است
ریشه تفاوتانسان و حیوان از نظر رهبرى
قوانینخاص حاکم بر زندگى بشر
ضرورت مطالعه سیره اولیاء
وظایف خاص رهبر
دستورات اسلام در مورد رهبرى
هدف نُبوّتها و بعثتها
استاد شهید مرتضى مطهرى مجموعه آثار جلد ۳ صفحه ۳۱۸
امام وظایفى بر عهده دارد یکى از آن وظایف رهبرى جامعه است در این مقاله پیرامون نیازمندى انسان به رهبر و وظایف رهبر و دستورات اسلام در مورد رهبرى، مطالبى ارائه گردیده است.
رشد یعنى قدرت مدیریت.وقتى که انسان مىخواهدانسانهاى دیگر را اداره کند یعنى وقتى که موضوع رشد اداره انسانهاى دیگر باشد، آن را «مدیریت و رهبرى»مىنامیم.این نوع از رشد دراصطلاح اسلامى «هدایت» و به تعبیر رساتر «امامت» نامیده مىشود.
دقیقترین کلمهاىکه بر کلمه «امامت» منطبق مىشود همین کلمه «رهبرى» است.فرق نبوتو امامت در این است که نبوت، راهنمایى و امامت، رهبرى است.
نبوت، ابلاغ، اخبار، اطلاع دادن، اتمام حجت و راهنمایىاست.راهنما چه مىکند؟ راه را نشان مىدهد، وظیفهاش بیش از این نیست که راهرا نشان دهد.ولى بشر علاوه بر راهنمایى به رهبرى نیاز دارد، یعنى نیازمند است به افراد یا گروه و دستگاهى که قواو نیروهاى وى را بسیج کنند، حرکت دهند، سامان و سازمان بخشند.نبوت، راهنمایى است و یک منصب است، اما امامت،رهبرى است و منصب دیگرى است.پیغمبران بزرگ، هم نبى و هم امام هستند. پیغمبران کوچک فقط نبى بودند و امام نبودند، رهنما
صفحه : ۳۱۹
بودند ولى رهبر نبودند،اما پیغمبران بزرگ هر دو منصب و هر دو شان را داشتهاند، هم شانراهنمایى و هم شان رهبرى. ابراهیم، موسى، عیسى هر کدام رهنما و رهبرند.
خاتم الانبیاء «رهنماىرهبر» است.قرآن مجید بر این اصل بسیار تکیه مىکند و در معارفشیعه این اصل قرآنى جاى شایسته خود را دارد.
این نکته راباید یادآورى کنم که آنچه قرآن تحت عنوان رهبرى از آن بحث مىکند،ما فوق رهبرىاى است که بشریت مىشناسد.رهبرىاى که بشریت مىشناسد از حدودرهبرى در مسائل اجتماعى تجاوز نمىکند، ولى منظور قرآن از رهبرى، علاوه بر رهبرى اجتماعى رهبرىمعنوى یعنى رهبرى به سوى خداست و آن خود حساب دقیق و حساسى دارد و از رهبریهاىاجتماعى بسى دقیقتر و حساستر است.فعلا مجال بحث درباره این جهت نیست.
ابراهیم، رهبر و امام
قرآن درباره ابراهیم(علیهالسلام)حرف عجیبى مىزند و مىگوید: «و اذ ابتلى ابراهیم ربهبکلمات…» (۱) خداوند ابراهیم را در مراحل بسیارمورد آزمایش قرار داد و ابراهیم از این آزمایشها پیروز بیرون آمد.
ابراهیم از پیغمبرهایى است که سرگذشت عجیبى دارد وآزمونها برایش پیش آمده و در همه آنها کمال موفقیت و پیروزى را داشته است.در میان قوم بابل به نبوت مبعوث شد ویکتنه با عقاید منحط و شرک آمیز قوم خود که همه را فرا گرفته بود مبارزه کرد.همه بتها را به استثناىبت بزرگ شکست.تبر بتشکنى را به گردن بت بزرگ انداخت به علامت اینکه بتها با یکدیگر نزاع کرده و بت بزرگ سایر بتها را به این روز انداخته است.
ابراهیم با این کار خودنیروى فطرى عقلى خفته مردم را بیدار کرد، زیرا فطرتا درک مىکنندکه ممکن نیست جمادات با یکدیگر به نزاع برخیزند.همین جا به خود مىآیندکه پس چرا انسان عاقل شاعر مدرک، سر به آستان این موجودات لا یشعر فرود آورد؟!ابراهیممکرر مورد غضب و خشم نمرود قرار گرفت تا آنجا که او را در
…………………………………………………….. ۱٫بقره/۱۲۴٫
صفحه : ۳۲۰
گودالى – حتى مىتوان گفت در دریایى – از آتشانداختند ولى او از سخن خود دست بر نمىداشت.ابراهیم از طرفى با عقاید منحط و خرافى و تقلیدى[قوم]خود درگیر بود وپیروز مىگشت، و از طرف دیگر با نمرود درگیرى شدید پیدا کرد و تا میان آتش رفت و در همان حال یک آزمون عجیب الهىبه سراغش آمد، یعنى از طرف خدا به امرى مامور شد که جز یک تسلیم کامل، هیچ نیرویى نمىتواند آن را اطاعتکند.امرى که دربارهاش صادر شد این بود که فرزند جوان عزیزت را به دستخود در راه خدا باید فدا کنى و سر ببرى.ابراهیم تصمیم بهانجام این کار گرفت و در آخرین مرحله که تصمیم ابراهیمى ظهور کرد، از جانب خداوند ندا رسید که یا ابراهیم!تو عمل کردىو ما آنچه از تو مىخواستیم همین بود.ما از تو همین حد از تسلیم را مىخواستیم، ما کشتن فرزند از تو نمىخواستیم.
ابراهیم این منازل و مراحل را طى کرد و پشتسرگذاشت.بعداز همه اینها بود که به او گفته شد اکنون شایسته امامت و رهبرىهستى.ابراهیم از نبوت و رسالت گذشت تا به رهبرى رسید.در حدیث است: اتخذ الله ابراهیم نبیا قبل ان یتخذه رسولا و اتخذه رسولاقبل ان یتخذه خلیلا و اتخذه خلیلا قبل ان یتخذه اماما (۱) .
خلاصه معنى حدیث اینکه:ابراهیم اول نبى بود و هنوز رسول نبود، رسول شد و هنوز خلیل نبود،و خلیل الله شد و هنوز امام و رهبر نبود، بعد از همه اینها به مقام «امامت و رهبرى» رسید.
مفاد آیه کریمه «و اذ ابتلى ابراهیمربه بکلمات فاتمهن قال انى جاعلک للناس اماما»(۲) این استکه: پس از آنکه ابراهیم همه مراحل را طى کرد و از همه آزمایشها پیروز و موفقبیرون آمد و به اصطلاح فارسى از هفتخوان گذشت، ما به او اعلام کردیم که هم اکنون وقت آن رسیده است که ما تو را امام و رهبر قرار دهیم.
امامت و رهبرى انسانها، چه در بعد معنوىو الهى و چه در بعد اجتماعى،
…………………………………………………….. ۱٫اصول کافى، ج ۱، کتاب الحجة/ص ۱۷۵٫ ۲٫بقره/۱۲۴٫
صفحه : ۳۲۱
عالىترین درجه و مقام و پستى است که از طرفخدا به یک انسان واگذار مىشود.
مدالى که به این نام به سینهکسى مىچسبانند عالىترین مدالهاست.ابراهیم، هم نبى و هم امامبود، لهذا رهبر قوم خویش بود.
اینکه عرض کردم«نبوت، راهنمایى و امامت، رهبرى است» مقصودم این نیست که انبیاءاین منصب را که بالاتر است نداشتند.همان طور که قبلا هم اشاره کردیم،نبوت و امامت دو منصب است که در انبیاء بزرگ هر دو منصب جمع است و در انبیاء کوچک یکى از آندو، کما اینکه در ائمه، امامتو رهبرى هست ولى نبوت یعنى رهنمایى جدید نیست، چون راه همان راهى است که پیغمبر نمایانده است و ائمه مردمرا در همان راه که پیغمبر از طرف خداوند ارائه کرده استحرکت مىدهند، بسیج مىکنند و راه مىبرند.این، مفهوم امامت از نظر اسلام است.
دنیاى امروز به مساله رهبرى و مدیریت، تنها از جنبهاجتماعى مىنگرد، یعنى تنها این جنبه و این بعد را شناخته است، ولى همینرا که شناخته است بسیار اهمیت مىدهد و به حق اهمیت بسیار مىدهد.
انسان نیازمند رهبرى است
اهمیت فوق العادهرهبرى بر سه اصل مبتنى است: اصل اول مربوط است به اهمیت انسان و ذخایر و نیروهایىکه در او نهفته است که معمولا خود به آنها توجه ندارد.در اسلام به مساله متوجه کردن انسان به خود، به عظمتو شرافتخود و نیروهاى عظیمى که در اوست، توجه شده است.قرآن مجید مىگوید: «وقتى که انسان را خواستیم بیافرینیم فرشتگان را امرکردیم که به این موجود سجده کنند» (۱) ، مىگوید: «انسان بر فرشتگان در تعلیم اسماء الهى پیشى گرفت»(۲) ، مىگوید: آنچه در زمین است براى انسان آفریده شده است: «هو الذى خلق لکم ما فى الارض جمیعا»(۳) ، «سخر لکم ما فى السموات و ما فى الارض» (۴) ، اى بشر!در تو
…………………………………………………….. ۱٫مضمون آیه ۳۴ سوره بقره. ۲٫مضمون آیه ۳۱ سوره بقره. ۳٫بقره/۲۹٫ ۴٫جاثیه/۱۳٫
صفحه : ۳۲۲
چیزهاست، تو خیال نکن مشتى آب و خاک هستى، خودت رابا موجودات دیگر مقایسه نکن.
ریشه تفاوت انسان و حیوان از نظر رهبرى
اصل دوم مربوطاست به تفاوت انسان و حیوان.انسان با اینکه از جنس حیوان است، از نظرمجهز بودن به غرایز با حیوان تفاوت دارد یعنى ضعیفتر از حیوان است.
حیوانات به یک سلسله غرایز مجهز هستند و نیاز چندانى به مدیریت و رهبرى از خارج ندارند،زیرا غریزه کارش راهنمایى و رهبرى به صورت خودکار است.مورچه به سلسلهغرایزى مجهز است که به طور خودکار و اتوماتیک وى را در زندگى رهبرى مىکند.امیر المؤمنین على(علیه السلام)در یکىاز خطبههاى نهج البلاغه موضوع مجهز بودن مورچه را به غرایز زندگى بیان و تشریح مىکند.سایر حشرات نیز بدین منوال هستند.
انسان با اینکه از نظر نیروها مجهزترین موجودات است و اگر بنا بود با غریزه رهبرى شود مىبایست صد برابر حیوانات مجهز به غرایز باشد، در عین حال از نظر غرایزى کهاو را از داخل خود هدایت و رهبرى کنند، فقیرترین و ناتوانترین موجود است، لهذا به رهبرى، مدیریت و هدایت از خارج نیاز دارد.اینهمان اصلى است که مبنا و فلسفه بعثت انبیاء است، و هنگامى که فلسفه بعثت انبیاء را مورد بحث قرار مىدهیم متکىبه اصل نیاز بشر به راهنمایى و رهبرى هستیم، یعنى بشر موجودى است مجهز به ذخایر و منابع قدرت بیشمار و درعین حال در ذات خود فوق العاده بىخبر و سرگردان و خود از ذخایر و منابع وجود خود ناآگاه، نه مىداند که چه دارد و نه مىداندکه چگونه آنها را رهبرى کند و مورد بهرهبردارى قرار دهد، لهذا نیازمند است که رهبرى گردد، راه به او نشان داده شودو نیروهایش سامان یابد و سازمان پیدا کند، باید او را آزاد کرد و به حرکت آورد.
در قالب فایل ورد و قابل ویرایش
شامل : 1- وجوه آزادی از دیدگاه امام خمینی 2- آزادی عقیده 3- آزادی اقلیتهای مذهبی 4- قانون از دیدگاه امام خمینی(ره) 5- حکومت و قانون 6- . جایگاه قانون در حکومت اسلامی و ............................................
فرمت فایل: ورد قابل ویرایش
تعداد صفحات: 100
خلاصه مقاله ولایت در قرآن کریم تفسیر و بررسی آیاتانما ولیکم الله و رسوله و الذین امنوا یقیمون الصلوه و یوتون الزکوه و هم رکعون .
آیه 55 سوره مبارکه مائده .
ولی شما تنها خدا و پیامبر او ست و کسانی که ایمان آورده اند همان کسانی که نماز زا بر پا می دارند در حال رکوع زکات می دهند .
در این پژوهش با انتخاب 10 آیه از سوره های آل عمران ،مائده، شوری و بقره برآنیم تا از دیدگاه قرآن به مساله ولایت بنگریم و با کنکاش در آیات به تعمق در این مساله پرداخته و جلوه های بیشتری از معارف قرآنی بر ما آشکار شود .
موضوع تحقیق :ولایت در قرآن کریم تفسیر و بررسی آیات
گروه معارف دانشگاه هنر ،واحد درسی :معارف اسلامی 2
استاد راهنما : جناب آقای زارعی رضایی
دانشجو : غزال صالحی :معماری 80
نیمسال دوم سال تحصیلی 84-83
تاریخ تحویل :30/3/1384
فهرست منابع وماخذ :
1- معارف اسلامی 2، علیرضا امینی و محسن جوادی ،فصل دوم ،امامت
2- ترجمه تفسیر المیزان ،استاد علامه طباطبایی (رض) ،جلد دوم
3- ترجمه تفسیر المیزان ،استاد علامه طباطبایی(رض)،جلد سوم
4- ترجمه تفسیر المیزان ،استاد علامه طباطبایی(رض)،جلد پنجم
انا انزلنا التوریه فیها هدی و نور یحکم بها النبیون الذین اسلموا للذین هادوا والربانیون والاخبار بما استحفضوا من کتاب الله وکانوا علیه شهدا فلا تخشوا الناس و اخشون و لا تشتروا بآیاتی ثمناً قلیلاً و من لم یحکم بما انزل الله فاولیئک هم الکافرین .
کتبنا علیهم فیها ان النفس بالنفس والعین بالعین و الا نف بالانف و الاذن بالاذن و السن و الجروح قصاص فمن تصدق به فهو کفاره له و من لم یحکم بما انزل الله فاولئک هم الظالمون .
و لیحکم اهل الانجیل بما انزل الله فیه و من لم یحکم بما انزل الله فاولئک هم الفاسقون
افحکم الجاهلیه یبغون و من احسن من الله حکماً لقوم یوقنون.
تورات را نیز نازل کردیم که در آن هدایت و نور بود وانبیاء که دین اسلام داشتند با آن در بین یهودیان حکم می کردند وهمچنین علمای ربانی و مربی مردم و خبرگان از یهود ونصرا به مقداری که از کتاب خدا حفظ بودند و بر آن شهادت می دادند طبق آندر بین مردم حکم می کردند (پس شما علمای یهود عصر حاضر به هیچ انگیزه ای احکام و آیات تورات را دگرگون مسازید نه به انگیزه ترس ونه به انگیزه طمع ) پس از مردم نترسید و تنها از من بترسید و به طمع مال و آقائی آیات مرا به بهائی اندک نفروشید که هر کس بدانچه خدا نازل کرده حکم نکند او و همفکرانش کافرند